Podatkowe podsumowanie tygodnia 30.01 - 06.02.2023

27 stycznia 2023 r. Prezydent podpisał ustawę z 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja przewiduje, że praca zdalna polegać będzie na jej świadczeniu całkowicie albo częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym każdorazowo z pracodawcą. Nowe regulacje przewidują także możliwość pracy w formule okazjonalnej. Praca okazjonalna ma być możliwa na wniosek pracownika (pracodawca będzie mógł odmówić) w wymiarze do 24 dni w trakcie roku. W tej formule nie będą stosowane przepisy dotyczące pracy zdalnej, co oznacza, że nie będzie np. obowiązku zapewnienia pracownikowi materiałów i narzędzi pracy. Do Kodeksu pracy wprowadzone zostaną ponadto regulacje dające pracodawcy możliwość samodzielnego przeprowadzania prewencyjnej kontroli trzeźwości pracowników. Ważną nowością będzie również zakaz dopuszczenia do pracy pracownika nietrzeźwego lub będącego pod wpływem narkotyków. Większość nowych przepisów wejdzie w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

2 lutego 2023 r. na stronie Ministerstwa Finansów opublikowany został komunikat, w którym zaprezentowano pierwsze wnioski po konsultacjach publicznych projektu ustawy wprowadzającej e-fakturę jako powszechny system rozliczania. Najważniejsza ze zmian dotyczy przesunięcia wejścia w życie obowiązku stosowania KSeF z 1 stycznia na 1 lipca 2024 r. (a dla podatników zwolnionych podmiotowo do 1 stycznia 2025 r.) oraz wyłączenia z obowiązkowego KSeF faktur konsumenckich. Resort zdecydował się także na liberalizację sankcji i ich stosowanie dopiero od 1 stycznia 2025 r. Przypominamy, że obowiązek wystawiania e-faktur przy użyciu KSeF będzie miał zastosowanie do podatników, którzy posiadają siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce.

26 stycznia 2023 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych. Nowelizowała ona przede m.in. przepisy o podatku od spadków i darowizn. Wśród zmian pojawił się jednak zapis, zgodnie z którym osoba, która otrzyma w ciągu pięciu lat darowizny od obcych osób na kwotę wyższą niż 54 180 zł, zapłaci podatek od spadków i darowizn (wcześniej liczyła się kwota pojedynczej wpłaty). Miał on wynieść od 12 do 20 proc. W zależności od łącznej wysokości wpłat. Na takiej zmianie ucierpieliby beneficjenci zbiórek charytatywnych. W konsekwencji 1 lutego 2023 r. został wydany komunikat precyzujący, iż górne limity wprowadzone zostały by zapobiec ewentualnym naruszeniom. Zgodnie z komunikatem Ministerstwo Finansów już pracuje nad rozwiązaniem, które doprecyzuje zapisy ustawy. Nowe przepisy miały wejść w życie 1 lipca 2023 r., ale ustawa jest dopiero w Senacie, zatem Ministerstwo ma jeszcze czas na przygotowanie poprawek. 

20 stycznia 2023 r. opublikowany został harmonogram programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). W pierwszym roku uruchomienia środków z nowej perspektywy zaplanowano ponad 40 konkursów skierowanych do przedsiębiorców. Pierwsze nabory ruszają już 21 lutego. Program FENG stanowi kontynuację programu Inteligentny Rozwój i jego najbardziej popularnych konkursów, oferujących wsparcie na tworzenie centrów badawczo-rozwojowych, prowadzenie prac B+R (tzw. Szybka ścieżka), kreowanie innowacji w wielu sektorach, z których firmy mogły korzystać w latach 2014-2020. Celem programu jest dalsze zwiększanie potencjału polskiej gospodarki w zakresie badań i innowacji oraz wykorzystanie zaawansowanych technologii. Łączna kwota konkursów przewidzianych na 2023 r. wyniesie 60% alokacji całego programu, tj. 4,7 mld EUR. Podmioty zainteresowane pozyskaniem wsparcia już teraz powinny rozpocząć prace nad opracowaniem koncepcji przedsięwzięć planowanych do zgłoszenia w ramach wniosków o dofinansowanie.

31 stycznia 2023 r. NSA wydał wyroki (sygn. akt I FSK 582/22, I FSK 129-131/22, I FSK 427/22, I FSK 506/22, I FSK 1282/22), w których uznał, że środki agrotechniczne i agrobiologiczne niespełniające kryteriów definicji nawozu z odpowiednich ustaw korzystają z obniżonej stawki VAT z poz. 10 zał. 3 ustawy o VAT. Co istotne, w ustnych motywach uzasadnienia NSA za dopuszczalne uznał odwołanie się w sprawach podatkowych do tzw. wykładni systemowej zewnętrznej, czyli do innych przepisów, ale tylko, gdy nie prowadzi to do wykładni na niekorzyść podatników. W spornym przypadku za niedopuszczalne uznał odwołanie się do definicji nawozów z dotyczących ich regulacji. NSA podkreślił również, że choć stosowanie preferencyjnych stawek VAT należy wykładać ściśle, nie może to prowadzić do zawężenia w oparciu o to, co nie wynika z prawa podatkowego. Jeśli prawodawca w nowej matrycy VAT nie wskazał jasno, co jest objęte obniżoną stawką, to jej zakres należy interpretować na korzyść podatników.

W wyroku z 31 stycznia 2023 r. (sygn. akt III FSK 1556/21) NSA uznał, że skoro podatnik oddał nieruchomości w zarząd i są one w posiadaniu zarządzającego lub na podstawie zawartych umów zarządzający oddał je w najem lub dzierżawę, zachodzi sytuacja, w której nieruchomości znajdują się w posiadaniu podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Podatnik zatem działa jak przedsiębiorca, co w konsekwencji wiąże się z opodatkowaniem posiadanych przez niego nieruchomości stawkami jak dla nieruchomości związanymi z działalnością gospodarczą. W ocenie NSA sam sposób zarządzania nieruchomości, jak i zlecanie świadczenia stosownych usług podmiotom trzecim, a niewykonywanych osobiście przez podatnika, świadczą o prowadzeniu przez niego nastawianej na osiągnięcie zysku działalności gospodarczej (w postaci najmu i dzierżawy nieruchomości). Podobnie uznał Minister Finansów w odpowiedzi na interpelację nr 37882. Podejście takie dotyczy lokali, które są wynajmowane w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. Osoby fizyczne wynajmujące lokale mieszkalne w ramach tzw. najmu prywatnego (niezwiązanego z działalnością gospodarczą) płacą cały czas stawkę podatku przeznaczoną dla lokali mieszkalnych.

W wyroku z 27 stycznia 2023 r. (sygn. akt II FSK 1461/20) NSA uznał, że wstąpienie w prawo danej spółki zależnej oznacza, że jeśli na ten moment ta spółka zależna poniosła koszty kwalifikowane w wysokości nieprzekraczającej kwoty 3 mln zł i w konsekwencji była uprawniona do zaliczenia tej poniesionej kwoty do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15e ust. 12 ustawy, to spółka jest również uprawniona do zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów. Sąd nie zgodził się jednak ze spółką, że skutkiem łączenia spółki ze spółką zależną powinno być każdorazowe zwiększenie limitu obliczanego (po połączeniu) przez spółkę o kwotę 3 mln zł (jako prawo wywodzone z art. 15e ust. 12 ustawy o CIT, w które wstąpiła spółka), chociażby spółka zależna na moment wstąpienia w jej prawa przez spółkę poniosła niższe niż wynikające ze stosowanego wobec niej art. 15e ust. 12 ustawy o CIT koszty kwalifikowane.

24 stycznia 2023 r. Rząd przyjął pakiet Slim VAT 3, który trafi do Sejmu, tymczasem w wypowiedzi prasowej dyrektor departamentu podatku od towarów i usług w Ministerstwie Finansów Paweł Selera zapowiedział pakiet Slim VAT 4. Szczegóły nie są jeszcze znane. Wiadomo, ze prace nad nowym pakietem miałyby się rozpocząć w 2024 r.