Ratingi ESG polskich przedsiębiorstw

Autorzy: Przemysław Oczyp, Marta Mikiewicz

W ostatnim czasie coraz więcej mówi się o działalności i wpływie na biznes agencji ratingowych i dostawców danych niefinansowych. Powstają liczne porównania, oceny i metodologie, które są podstawą do kolejnych podsumowań i opinii w temacie zrównoważonych i odpowiedzialnych działań strategicznych spółek. Dzięki tym narzędziom interesariusze mogą bezproblemowo porównać spółkę na tle konkurencji, a osoby zarządzające mogą skupić swoje działania na obszarach wymagających poprawy.

Ocena ratingowa pozwala firmie na:

• pozycjonowanie spółki na tle rynku lub branży,
• możliwość identyfikacji obszarów do poprawy i wdrażania działań w obszarze ESG,
• stwarza szansę na zapewnienie dostępu do finansowania,
• budowanie relacji biznesowych,
• zwiększenie przewagi konkurencyjnej

Korporacyjne ratingi ESG za jedne z najbardziej użytecznych źródeł danych o wynikach ESG. Blisko 70% inwestorów korzysta z ratingów regularnie, a prawie 60% z nich twierdzi, że ratingi ESG dostarczają informacji istotnych dla wyników inwestycji. Ponad połowa inwestorów przyznaje, że ratingi ESG są dobrym uzupełnieniem badań pod kątem zarządzania ryzykami ESG własnej organizacji.

Na rynku funkcjonuje wiele agencji oceniających firmy pod kątem ESG. Do tej grupy należy np. Sustainalytics, CDP, MSCI czy EcoVadis. Ustalają one niezależnie wagi poszczególnych elementów działalności i strategii niefinansowej według własnych, często różniących się od siebie kryteriów.

Przykładowo, dla spółek z branży farmaceutycznej, dostawca danych Refinitiv ustalił wagę filaru E (Environmental) na poziomie 22,7%, wagę filaru S (Social) w wysokości 46,3%, a filar G (Governance) stanowi 31% udziału w końcowej ocenie danej firmy. Jednocześnie, u agencji ratingowej MSCI wagi te znacznie się różnią: filar E to jedynie 9,3% oceny, podczas gdy filary S i G to odpowiednio 57,4% i 33,3%.

W rezultacie jedna firma za te osiągi może uzyskać zupełnie inne miejsce w zestawieniu, w zależności od własnych mocnych stron. Stąd tak ważne jest, aby spółka była obecna w jak największej ilości badań dla maksymalizacji możliwości poprawnej oceny aktualnej sytuacji.

Na rynku ratingów ESG brak standaryzacji, a oceny są niejednoznaczne. Powoduje to utrudnianie zarządzającym aktywami dokładnego pomiaru i śledzenia swojego portfela oraz komunikowania się z inwestorami.

Wskazane wyżej rozbieżności pokazują, dlaczego tak ważnym elementem w procesie pozyskiwania ocen ratingowych i uczestniczenia w benchmarkach jest właściwa i przemyślana komunikacja wyników związanych ze zrównoważonym rozwojem. Brak informacji lub trudny dostęp do danych sugerować może niekorzystne dla przedsiębiorstwa oceny otrzymane od agencji ratingowych. Jedynie połączenie pełnej transparentności i dążenie do polepszania działań w zakresie ESG będzie dla instytucji finansowych, inwestorów, partnerów biznesowych i klientów znakiem, że firma konsekwentnie i odpowiedzialnie podchodzi do tematu, a także otwarcie komunikuje słabe i mocne strony swojej działalności operacyjnej.

Obecność w ratingach może pomóc uporządkować działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, a ponadto ma znaczenie w komunikowaniu wizerunku firmy. By przystąpić do oceny, należy się do tego jednak przygotować. Przedsiębiorca powinien mieć za sobą analizy własnej działalności w kontekście wyzwań ESG. W tym celu mogą posłużyć wszystkie działania przygotowawcze związane z obowiązkowym raportowaniem niefinansowym – np. analiza materialności i wspomniana analiza luk, przygotowanie strategii ESG oraz innych dokumentów ustalających polityki zrównoważonego rozwoju.

Następne kroki dotyczą zarówno pracy nad dokumentacją firmy, jak i reorganizacji jej struktury i sposobu działania. Można je podzielić na cztery obszary działań:

1. Poznanie metodyki danego ratingu oraz kryteriów w nim stosowanych.
2. Uwzględnienie kryteriów ESG w organizacji pracy kluczowych działów działalności biznesowej.
3. Dokonanie wcześniejszej diagnozy ESG, czyli identyfikacji kluczowych luk w obszarze zrównoważonego rozwoju i wskazanie obszarów do poprawy.
4. Przygotowanie dwóch scenariuszy pracy nad poprawą ocen (wdrożenia działań na podstawie zidentyfikowanych luk), tj. w perspektywie krótko i długoterminowej poprawy oceny.