• Maciej Chlewicki, autor |
  • Krystian Kukurudziak, autor |
8 min

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej opublikowało harmonogram konkursów zaplanowanych na 2024 rok w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Oznacza to, że w kolejnych miesiącach sukcesywnie udostępniane będą środki UE przeznaczone m.in. na prace badawczo-rozwojowe, wdrażanie innowacyjnych technologii oraz podnoszenie poziomu efektywności i konkurencyjności przedsiębiorstw.

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG)

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) to jeden z głównych programów finansowanych w ramach nowej polityki spójności na lata 2021-2027, który ma na celu wspieranie rozwoju gospodarczego krajów członkowskich Unii Europejskiej poprzez alokację środków finansowych na innowacyjne projekty. FENG to następca dwóch poprzednich, realizowanych w ramach wcześniejszych Perspektyw finansowych, programów operacyjnych – Innowacyjna Gospodarka (2007-2013) oraz Inteligentny Rozwój (2014-2020). Budżet FENG wynosi około 36 mld zł (7,9 mld euro). Celem programu jest zwiększenie konkurencyjności gospodarek, poprawa jakości życia obywateli oraz redukcja nierówności społeczno-ekonomicznych. Wsparcie obejmuje obszary takie jak: rozwój przedsiębiorczości, innowacyjność, edukacja, zatrudnienie i społeczeństwo informacyjne, co przyczynia się do tworzenia nowoczesnej i zrównoważonej gospodarki. 

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach FENG

Program przewiduje różne formy wsparcia dla przedsiębiorców oraz organizacji badawczych i pozarządowych: dotacje, instrumenty finansowe (kapitałowe oraz gwarancyjne) oraz instrumenty łączące finansowanie zwrotne i dotacyjne. Procedury przyznania wsparcia w ramach poszczególnych mechanizmów będą prowadzone przez właściwe instytucje, w tym w szczególności przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Narodowe Centrum Badań, Rozwoju, Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Bank Gospodarstwa Krajowego.

Ścieżka Smart

Ścieżka SMART to kluczowe i jedno z najbardziej atrakcyjnych narzędzi w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) na lata 2021-2027, którego celem jest m.in. wsparcie kompleksowych projektów przedsiębiorstw i ich konsorcjów ukierunkowanych na wzmocnienie innowacyjności i wzrost ich konkurencyjności.

Cechą charakterystyczną tego programu jest modułowość projektów, każdy może składać się maksymalnie z siedmiu różnych modułów, które mogą być realizowane zarówno w sposób linearny, jak i nielinearny. Moduły dostępne do realizacji w ramach projektu to:

  • B+R – obejmuje bezzwrotne dofinansowanie (w zależności od statusu przedsiębiorstwa – do 80% kosztów badań przemysłowych i do 60% kosztów prac rozwojowych) prac B+R prowadzących do opracowania innowacji produktowej lub procesowej przynajmniej w skali kraju. Wsparciu podlegać może kompleksowy proces badawczy lub jego wybrana część;
  • Wdrożenie innowacji – moduł finansować będzie wdrożenie wyników prac B+R, w formie innowacyjnych rozwiązań, posiadanych przez wnioskodawcę lub będących efektem realizacji modułu B+R;
  • Infrastruktura B+R – umożliwia dofinansowanie utworzenia lub rozbudowy zlokalizowanego na terytorium RP centrum badawczo-rozwojowego, służącego do realizacji agendy badawczej prowadzącej do powstania innowacji produktowej lub procesowej w skali kraju;
  • Kompetencje – celem modułu jest doskonalenie kompetencji kadry wnioskodawcy i osób zarządzających oraz zdobywanie przez nich nowej wiedzy i umiejętności wspierających realizacje zadań w pozostałych modułach, w szczególności z zakresu obszarów: prac B+R, inteligentnych specjalizacji, transformacji w kierunku Przemysłu 4.0, zarządzania innowacjami, polityki klimatycznej oraz gospodarki o obiegu zamkniętym;
  • Zazielenienie przedsiębiorstw – moduł dotyczy wsparcia transformacji środowiskowej przedsiębiorstw w kierunku zrównoważonego rozwoju oraz gospodarki o obiegu zamkniętym. Działania mogą dotyczyć wsparcia ekoprojektowania, przeprowadzania ocen środowiskowych, badania cyklu życia produktu, weryfikacji technologii środowiskowych oraz efektywniejszej gospodarki materiałowej.
  • Cyfryzacja – finansowanie w ramach modułu ma na celu wsparcie inwestycji związanych z zastosowaniem w przedsiębiorstwie rozwiązań zmierzających do transformacji cyfrowej działalności produkcyjnej, usługowej, modelu biznesowego, procesów w przedsiębiorstwie oraz zapewnienie cyberbezpieczeństwa.
  • Internacjonalizacja i współpraca międzynarodowa – moduł obejmie wsparciem zagraniczną promocję produktów oraz działania dotyczące uzyskania ochrony praw własności przemysłowej lub ich obrony w przypadku ich naruszenia. Aspekty możliwe do sfinansowania w ramach modułu mogą dotyczyć komercjalizacji wyników prac B+R za granicą, udziału w targach oraz promocji produktów.

Ponadto moduł B+R jest obligatoryjny dla dużych przedsiębiorstw, z kolei firmy z sektora MŚP są zobowiązane do realizacji co najmniej jednego modułu obligatoryjnego tj. modułu B+R lub modułu Wdrożenie innowacji.

Zgodnie z przedstawionym harmonogramem ogłoszenie pierwszego konkursu w ramach ścieżki SMART planowane jest na 23 maja, a samo rozpoczęcie naboru na 27 czerwca 2024 roku. W tych samych terminach przewidziany został również nabór dedykowany projektom B+R na rzecz dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami. Zakończenie naborów w ramach tego mechanizmu planowane jest na 24 października 2024 roku.

Ścieżka Smart przewiduje także możliwość realizacji projektu w ramach konsorcjum, w skład którego mogą wchodzić zarówno przedsiębiorstwa z sektora MŚP, jak i pozostali przedsiębiorcy, a także organizacje badawcze oraz pozarządowe (NGO). Aktualnie trwający nabór dla konsorcjów został uruchomiony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju dnia 15 grudnia 2023 roku i potrwa on do 8 marca 2024 roku, do godz. 16:00. Całkowita kwota wsparcia alokowana w obecnym naborze wynosi 1,3 miliarda zł. Ogłoszenie kolejnej edycji konkursu dedykowanej dla konsorcjów zostało zaplanowane na 8 listopada 2024 roku, a wnioski o dofinansowanie mają być przyjmowane w terminie od 10 stycznia do 28 marca 2025 roku.

Granty na eurogranty

Celem programu jest wsparcie wzrostu innowacyjności i umiędzynarodowienia polskich MŚP oraz organizacji badawczych poprzez zwiększenie udziału tych podmiotów w programach UE zarządzanych centralnie, tj. przez KE.

Ogłoszenie naboru zostało zaplanowane na 26 marca 2024 roku, składanie wniosków do Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości będzie możliwe w terminie od 18 kwietnia 2024 roku do 17 kwietnia 2025 roku.

Wsparciem objęte są działania polegające na przygotowaniu projektu realizowanego w ramach jednego z Programów UE zarządzanych centralnie tj. bezpośrednio przez Komisję Europejską. Są to działania podejmowane w związku z poszukiwaniem partnerów projektu, przygotowaniem, ewentualna korektą i prezentacją tego projektu w ramach oceny w jednym z Programów UE.

Kredyt ekologiczny

Celem programu jest wsparcie przedsiębiorstw w procesie transformacji energetycznej poprzez modernizację infrastruktury, w tym również poprzez inwestycje w nowe lub ulepszone produkty lub procesy. Wsparciem mogą zostać objęte różnorodne działania prowadzące do podniesienia poziomu efektywności energetycznej, w tym wymianę źródeł wykorzystywanej energii na bardziej ekologiczne lub wdrożenie energooszczędnych rozwiązań technologicznych. Program przeznaczony jest dla małych i średnich przedsiębiorstw a także small mid-caps, a więc podmiotów niebędących MŚP i zatrudniających nie więcej niż 499 pracowników oraz mid-caps czyli podmiotów niebędących MŚP ani small mid-caps, zatrudniających nie więcej niż 3 000 pracowników, których roczne obroty nie przekraczają 100 mln EUR, a roczna suma bilansowa – 86 mln EUR.

Wsparcie publiczne ma postać premii ekologicznej – dofinansowania stanowiącego refundację części kapitałowej kredytu ekologicznego przeznaczonego na pokrycie kosztów kwalifikowanych, poniesionych przez beneficjenta na realizację powyższej inwestycji. Instytucją przeprowadzającą konkurs jest Bank Gospodarstwa Krajowego.

Promocja marki innowacyjnych MŚP

Konkurs Promocja marki innowacyjnych MŚP (następca programu Go to Brand) skierowany jest do przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą na terytorium Polski i posiadających znaczący potencjał eksportowy na rynkach międzynarodowych. Celem działania jest w szczególności:

  • promowanie marek produktowych polskich MŚP;
  • umiędzynarodowienie działalności przedsiębiorstw w celu zwiększenia ich dostępu do tradycyjnych oraz perspektywicznych rynków, ukierunkowanych na sektory gospodarki o najwyższym potencjale;
  • wsparcie przedsiębiorców posiadających znaczący potencjał eksportowy na rynkach międzynarodowych, przewidujące udział w wydarzeniach targowych.

Wsparciem mogą zostać objęte działania promocyjne i związane z nimi koszty:

  • udziału w targach;
  • wyjazdowych misji gospodarczych w celu odbycia spotkań z potencjalnymi kontrahentami;
  • kampanii promocyjnych.

W tym roku zaplanowane zostały dwa nabory organizowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, w pierwszej połowie roku można będzie aplikować o wsparcie w terminie od 28 maja do 19 czerwca 2024 roku (przewidywane ogłoszenie naboru 9 maja 2024 roku), po raz drugi składanie wniosków będzie możliwe od 15 października do 28 listopada 2024 roku (ogłoszenie naboru jest zaplanowane na 24 września 2024 roku).

Podsumowanie

Opisane nabory oferują szerokie możliwości dofinansowania dla przedsiębiorstw różnej wielkości i z różnych branż. Harmonogram naborów wniosków o dofinansowanie w programie FENG przewiduje uruchomienie w 2024 roku 37 naborów, w tym 25 w trybie konkurencyjnym. Łączna kwota alokowana w ramach konkursów w tym roku to ponad 12 miliardów złotych. Podmioty zainteresowane pozyskaniem wsparcia już teraz powinny rozpocząć prace nad opracowaniem koncepcji przedsięwzięć planowanych do zgłoszenia w ramach wniosków o dofinansowanie. Harmonogram naboru może podlegać zmianom, w celu poznania aktualnie dostępnych źródeł dofinansowania zachęcamy do kontaktu z naszym Zespołem.

Jak możemy pomóc?

Doradcy KPMG z Zespołu Innowacji, Ulg i Dotacji z chęcią przedstawią Państwu szczegóły programu, jak również mogą wesprzeć Państwa przedsiębiorstwo na etapie mapowania potencjalnych źródeł wsparcia, opracowania koncepcji projektu i dokumentacji aplikacyjnej oraz prawidłowego rozliczania przyznanej pomocy. Zapraszamy do kontaktu zarówno w zakresie powyższych naborów, jak również innych planowanych przedsięwzięć.




  • Maciej Chlewicki

    Maciej Chlewicki

    autor, Starszy menedżer, Dział Doradztwa Podatkowego, Zespół ds. Innowacji, Ulg i Dotacji

    Blog articles
  • Krystian Kukurudziak

    Krystian Kukurudziak

    autor, Starszy Konsultant, Dział Doradztwa Podatkowego, Zespół ds. Innowacji, Ulg i Dotacji

    Blog articles