Pakiet „Omnibus”

Zgodnie z przedstawioną propozycją, tylko duże przedsiębiorstwa¹ zatrudniające ponad 1000 pracowników znajdą się w zakresie CSRD ² i będą zobowiązane do raportowania zgodnie z ESRS. Komisja Europejska szacuje, że takie podejście zmniejszy liczbę firm objętych obowiązkiem raportowania o około 80%.

Dodatkowo wprowadzona zostałaby koncepcja Stop the clock, przewidująca odroczenie o dwa lata obowiązkowego raportowania ESRS dla przedsiębiorstw z tzw. drugiej i trzeciej „fali” (tj. tych, które miały wchodzić w zakres CSRD w kolejnych etapach). Dłuższy termin wdrożenia ma umożliwić dopracowanie i uzgodnienie kluczowych zmian w samej dyrektywie CSRD.

Komisja zakłada, że opisany wyżej mechanizm najmocniej zredukuje zakres raportowania wśród średnich i małych spółek notowanych na giełdzie, a także firm dotychczas spodziewających się wejścia w zakres CSRD w tzw. późniejszych falach.

Równolegle z publikacją pierwszego pakietu „Omnibus” Komisja ogłosiła zamiar znacznej redukcji wymaganego zakresu ujawnień w ESRS – m.in. poprzez priorytetyzację wskaźników ilościowych nad narracyjnymi, a także wyraźne rozróżnienie na dane obowiązkowe i opcjonalne.

• Koncepcja podwójnej istotności zostanie utrzymana, jednak Komisja planuje przygotować jaśniejsze wytyczne co do sposobu jej stosowania w praktyce.
• Nie jest już przewidziane przyjęcie standardów sektorowych.

Komisja proponuje, aby obowiązkowe stosowanie Taksonomii UE dotyczyło tylko części największych przedsiębiorstw, czyli tych, które:

• zatrudniają ponad 1000 pracowników, oraz
• osiągają obrót netto powyżej 450 mln EUR.

Natomiast pozostałe firmy będą mogły dobrowolnie deklarować, że ich działalność jest zgodna z Taksonomią, przy czym w takiej sytuacji minimalnym wymogiem byłoby ujawnianie wskaźników związanych z przychodami i nakładami inwestycyjnymi (CAPEX).

Komisja oczekuje również na opinie dotyczące planów dalszego upraszczania Taksonomii, np.:

• wprowadzenia progu istotności (materiality threshold)
• uproszczenia kryteriów „Nie wyrządzaj poważnych szkód” (Do No Significant Harm) szczególnie w zakresie zanieczyszczeń
• zmiany szablonów raportowania.

Te modyfikacje miałyby wejść w życie począwszy od roku obrotowego 2025, z raportowaniem w roku 2026.

• Zachowanie ograniczonej pewności (limited assurance) w ramach CSRD. Komisja nie planuje już przejścia na reasonable assurance. W związku z tym proponuje się również zniesienie sztywnego terminu na stworzenie europejskiego standardu limited assurance.
• W zakresie CSDDD⁴ Komisja sugeruje szereg zmian zmniejszających obciążenia po stronie firm, w tym:
  • odroczenie początkowego zastosowania dyrektywy o jeden rok
  • zredukowanie liczby partnerów biznesowych i interesariuszy podlegających ocenie
  • rzadsze przeglądy i oceny (mniej częste niż dotychczas planowane).
• Ograniczenie „efektu domina” dla mniejszych firm (do 1000 pracowników) – tzw. trickle-down effect. Oznacza to, że żądania dotyczące danych z łańcucha wartości nie mogą przekraczać tego, co wprowadziłby dobrowolny standard VSME (uproszczone raportowanie dla MŚP).

Komisja zapowiada kolejne propozycje w ramach pakietów „Omnibus” w duchu dalszej optymalizacji i upraszczania przepisów – m.in. wprowadzenie nowej kategorii spółek small mid-cap planowane jest jeszcze w tym roku.

Należy pamiętać, że powyższe założenia mogą ulec zmianie na kolejnych etapach procesu legislacyjnego w Parlamencie Europejskim i Radzie UE, a następnie podczas transpozycji do prawodawstwa państw członkowskich.

Warto przeanalizować potencjalne konsekwencje powyższych propozycji dla Państwa przedsiębiorstwa już teraz. Jednocześnie istnieje możliwość wniesienia uwag do proponowanych zmian w aktach delegowanych do Taksonomii UE do 26 marca 2025 r.

¹ W rozumieniu definicji „dużego przedsiębiorstwa” w aktach prawnych UE, uwzględniającej m.in. liczbę pracowników, obrót oraz sumę bilansową.
² CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) – Dyrektywa ws. sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
³ ESRS (European Sustainability Reporting Standards) – Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju.
⁴ CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) – Dyrektywa ws. należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju.