Podatkowe podsumowanie tygodnia 15.05 - 22.05.2023

17 maja 2023 r. Komisja Europejska przedstawiła projekt kompleksowej reformy unii celnej UE, która ma być odpowiedzią na ogromny wzrost wolumenu handlu (zwłaszcza elektronicznego), szybko rosnącą liczbę norm UE, które należy sprawdzać na granicy, oraz na zmieniające się geopolityczne realia i kryzysy. Trzy główne filary planowanej reformy to: nowe partnerstwo z przedsiębiorstwami, inteligentniejsze podejście do kontroli celnych oraz bardziej nowoczesne podejście do handlu elektronicznego. Przedsiębiorcom chcącym wprowadzać towary do UE udostępnione zostanie nowe unijne centrum danych celnych, w którym przedsiębiorcy będą mogli rejestrować szczegółowe informacje na temat swoich produktów i łańcuchów dostaw. Wszystkie państwa członkowskie będą miały dostęp do danych w czasie rzeczywistym, aby skuteczniej reagować na zagrożenia. Planowane jest również wprowadzenie nowej instytucji: Urzędu UE ds. Celnych. 

16 maja 2023 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowano Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 ustanawiające mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO₂ dotyczące tzw. CBAM (ang. Carbon Border Adjustment Mechanism), czyli granicznego podatku węglowego. Przepisy umożliwić mają stopniowo (od 2026 r.) wprowadzenie na granicy opłaty za różnice w taryfach za emisję CO₂ w krajach spoza UE. Nowa regulacja dotyczyć będzie ściśle określonych towarów, w następujących kategoriach: cement, energia elektryczna, wyroby przemysłu hutniczego (żelazo i stal) oraz aluminium. Importerzy tych towarów będą mieli obowiązek uzyskania statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM w odrębnej procedurze, zakupu certyfikatów CBAM oraz składania rocznych deklaracji. Nowe przepisy będą stosowane od 1 października 2023 r.

17 maja 2023 r. do Sejmu trafił projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, wprowadzającej obowiązek stosowania Krajowego System e-Faktur (KSeF) od 1 lipca 2024 r. Projekt wprowadza jednolity standard e-faktury, w ramach którego proponuje się m.in.:

• uproszczenie procesu dokumentowania transakcji
• przyspieszenie i zautomatyzowanie wystawiania, przetwarzania oraz archiwizacji dokumentów
• umożliwienie szybszego procesowania dokumentu
• umożliwienie podatnikom dysponowania na bieżąco informacjami z faktur dla potrzeb zarządczych – w tym analityki, ale także w innych obszarach prowadzonej przez nich działalności.

Przewidywane jest także wprowadzenie wyłącznie elektronicznej obsługi wiążących informacji: taryfowej (WIT), o pochodzeniu (WIP), akcyzowej (WIA) oraz stawkowej (WIS) poprzez rozbudowę i dostosowanie funkcjonujących już systemów informatycznych KAS. Projekt skierowany został już do I czytania na posiedzeniu Sejmu.

W wyroku z 17 maja 2023 r. (sygn. C-105/22) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że polskie przepisy dotyczące braku możliwości zwrotu akcyzy od wywiezionego z Polski samochodu osobowego (wcześniej zarejestrowanego w Polsce) są zgodne z unijnymi przepisami, w tym z zasadami jednokrotności opodatkowania akcyzą i proporcjonalności. TSUE podkreślił, że polski podatek akcyzowy od samochodów osobowych nie ma charakteru podatku związanego z okresem użytkowania samochodów, lecz jest podatkiem związanym z ich konsumpcją, czyli rejestracją danego samochodu osobowego na terytorium kraju. Oznacza to, że polski system opodatkowania samochodów osobowych nie utrudnia swobody przemieszczania tych wyrobów, a Polska nie musi zwracać akcyzy, gdy samochód po czasowej rejestracji w Polsce zostanie następnie wywieziony do innego kraju.

W wyroku z 12 maja 2023 r. (sygn. II FSK 1295/20) NSA wypowiedział się w sprawie spółki nabywającej od podatników, którzy nie mają na terytorium Polski siedziby lub zarządu, usługi ubezpieczenia mienia, utraty marży brutto oraz ryzyka terroryzmu zakładu produkcyjnego. Przedmiotem świadczeń nie są gwarancje ubezpieczeniowe. Spółka chciała wiedzieć, czy tego rodzaju usługi podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ustawy o CIT.

Zdaniem NSA usługi ubezpieczeniowe nie są usługami podobnymi do gwarancji, a zatem nie podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT. Pojęcie ubezpieczenia wyraźnie powiązane jest bowiem z zawarciem określonego rodzaju umowy, której istotą jest wypłata odszkodowania w przypadku wystąpienia szkody wyrządzonej na skutek wskazanych w niej zdarzeń i umowa ta zawierana jest z wyspecjalizowanym podmiotem. Cechy te mają istotny charakter dla zdefiniowania tego rodzaju świadczeń, a nie odnajdujemy ich w słownikowych pojęciach gwarancji. 

W wyroku z 12 maja 2023 r. (sygn. II FSK 811/20) NSA wypowiedział się w sprawie spółki prowadzącej działalność na terenie SSE, która miała wątpliwości, czy dochód uzyskiwany z działalności wskazanej w zezwoleniu strefowym oraz decyzji o wsparciu: w pierwszej kolejności będzie konsumował zwolnienie z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT wynikające z zezwolenia strefowego, a po jego wykorzystaniu – będzie konsumował zwolnienie z art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT wynikające z decyzji o wsparciu. Zdaniem NSA z art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT wynika, że zwolnieniem podatkowym objęte są dochody zarówno z dotychczasowej działalności, jak i nowej inwestycji (o ile są to dochody z działalności określonej w decyzji o wsparciu). Gdyby zamiarem ustawodawcy było rzeczywiste ograniczenie zakresu zwolnienia podatkowego wyłącznie do części dochodu uzyskanego z nowej inwestycji, to takie zastrzeżenie powinno znaleźć wprost odzwierciedlenie w treści wskazanego przepisu.