Najnowsza propozycja Komisji Europejskiej zatytułowana „Business in Europe: Framework for Income Taxation” (BEFIT) zgodnie z zapowiedzią ma ułatwić życie zarówno przedsiębiorstwom, jak i organom podatkowym, wprowadzając nowy, jednolity zbiór przepisów dotyczących ustalania podstawy opodatkowania dochodów grup spółek.
Istota BEFIT
Komisja Europejska przygotowała wniosek dotyczący nowych, jednolitych ram opodatkowania dochodów największych grup przedsiębiorstw. Według KE wprowadzenie BEFIT zmniejszy koszty przestrzegania przepisów dla dużych przedsiębiorstw prowadzących działalność w więcej niż jednym państwie członkowskim i ułatwi krajowym organom podatkowym ustalenie, które podatki są należne. Bowiem ramy opodatkowania BEFIT oparte mają być na dwóch podstawowych filarach tj.: wspólnej podstawie opodatkowania oraz przyporządkowaniu zysków z tytułu wpływów podatkowych do odpowiednich Państw członkowskich na podstawie ustalonej „formuły repartycji”.
Jak wskazuje KE cele ram BEFIT to:
- zwiększenie efektywności przedsiębiorstw przez zmniejszenie złożoności przepisów podatkowych i kosztów przestrzegania przepisów ponoszonych przez przedsiębiorstwa z UE prowadzące działalność transgraniczną;
- usunięcie przeszkód dla inwestycji transgranicznych i zwiększenie atrakcyjności jednolitego rynku dla inwestycji międzynarodowych;
- stworzenie środowiska sprzyjającego sprawiedliwemu i trwałemu wzrostowi gospodarczemu przez umożliwienie uproszczenia procedur administracyjnych oraz
- zapewnienie trwałych dochodów podatkowych, co jest szczególnie ważne w obecnej trudnej sytuacji gospodarczej.
Komisja Europejska kładzie nacisk na to, aby wniosek do przygotowania odpowiedniej dyrektywy opisującej szczegółowe rozwiązania prawne, był spójny z zasadami wynikającymi z dwufilarowego podejścia OECD.
Zakres stosowania BEFIT
Założenie KE jest takie, aby ramy opodatkowania BEFIT były stosowane dla największych grup przedsiębiorstw, których skonsolidowane globalne dochody wynoszą co najmniej 750 mln EUR i w których najwyższy podmiot dominujący posiada co najmniej 75% praw własności lub praw do zysku.
Zasady będą miały charakter uznaniowy w przypadku mniejszych grup, które będą mogły się na nie zdecydować, pod warunkiem, że będą sporządzać skonsolidowane sprawozdania finansowe. Szerszy zakres ma być zachętą do stosowania ram opodatkowania BEFIT przez MŚP i dzięki temu jednocześnie zachęcać takie podmioty do ekspansji na inne rynki na obszarze UE.
Podstawa opodatkowania
Rozważane są dwa warianty ustalenia podstawy opodatkowania w ramach BEFIT. W pierwszym wariancie podstawa opodatkowania miałaby być określona w oparciu o ograniczony wykaz korekt podatkowych w odniesieniu do dochodu wykazanego w sprawozdaniach finansowych podmiotów należących do grup objętych BEFIT. Punktem wyjścia dla kalkulacji podstawy opodatkowania CIT byłby zatem wynik finansowy, który został wykazany w oparciu o zasady przygotowywania sprawozdań finansowych zatwierdzonych do stosowania w UE.
W wariancie drugim KE rozważa wprowadzenie jednolitego zbioru przepisów podatkowych, które miałyby stanowić kompleksowe rozwiązanie podatkowe pozwalające na ustalenie podstawy opodatkowania przez poszczególne podmioty w sposób zharmonizowany w każdej jurysdykcji podatkowej. Podejście to mogłoby prowadzić do konieczności stosowania dwóch równoległych reżimów podatkowych kalkulacji podstawy opodatkowania CIT. W takim wariancie BEFIT stanowiłoby zasady stosowane odrębnie przez wybrane grupy podmiotów podobnie jak ma to aktualnie miejsce dla stosowania tzw. Estońskiego CIT w Polsce.
Oczekiwane szanse i nieoczekiwane zagrożenia
Najbardziej oczekiwanym skutkiem wdrożenia BEFIT jest długofalowe wzmocnienie konkurencyjności rynku UE na arenie międzynarodowej. Zgodnie z intencją KE ma to zostać osiągnięte poprzez ograniczenie rozdrobnienia przepisów podatkowych, dzięki czemu ich poziom skomplikowania w ramach krajów UE nie będzie stanowić przeszkody do rozwoju jak wg. KE ma to miejsce obecnie. Zatem wprowadzenie jednolitego systemu opodatkowania dochodu w CIT ma być szansą do zniesienia przeszkód w rozwijaniu działalności i inwestycjach międzynarodowych w ramach UE.
Harmonizacja przepisów CIT może również skutkować osiągnięciem synergii administracyjnych. Przewiduje się, że będzie to miało wpływ na obniżenie kosztów w zakresie administracji związanej z opodatkowaniem przedsiębiorstw. W ten sposób w długim okresie odpowiednie grupy podmiotów będą mogły realizować dodatkowe cele biznesowe przy jednoczesnym obniżeniu wewnętrznych kosztów.
Poza tym, ujednolicenie przepisów rozliczenia podstawy opodatkowania w CIT może również doprowadzić do uproszczenia weryfikacji i audytu podatkowego prowadzonych przez lokalne władze podatkowe. Może to doprowadzić do efektywności zarówno po stronie administracji Państwowych jak i po stronie administracji grup podmiotów.
Komisja Europejska spodziewa się również, że ujednolicenie zasad opodatkowania może doprowadzić do bardziej sprawiedliwego opodatkowania osób prawnych przy czym jednocześnie może to ograniczyć negatywną redystrybucję wpływów podatkowych.
Zatem biorąc pod uwagę opracowania KE, jej przedstawiciele wskazują na pozytywny wpływ przepisów BEFIT na wielu polach prowadzonej działalności przez grupy podmiotów. Z kolei to o czym nie wspomina KE, dotyczy potencjalnej możliwości zmniejszenia atrakcyjności podatkowej poszczególnych reżimów podatkowych. Takie skutki mogą wystąpić w takich jurysdykcjach podatkowych, które dotychczas były atrakcyjne podatkowo ze względu na zaimplementowany system ulg podatkowych co ma miejsce chociażby w Polsce.
Ze względu na stosowanie BEFIT w połączeniu z PILAR II może także dojść do podwyższenia efektywnego opodatkowania grup przedsiębiorstw co jednocześnie będzie wymagało ze strony grup podmiotów gruntownego przeanalizowania sposobu funkcjonowania i zaprojektowania modelu biznesowego, który będzie dostosowany do proponowanych zmian.
Wydaje się, że z tego powodu wprowadzenie ram BEFIT może być szczególnym tematem najbliższych dyskusji na poziomie największych grup kapitałowych.