Download de publicatie | De gezondheidszorgsector | Op de hoogte blijven

Digitalisering is een belangrijk middel om het tekort aan zorgprofessionals in de GGZ te ondervangen en om de wachtlijsten weg te werken. Maar in het nieuwe zorgprestatiemodel voor de bekostiging van zorg zijn het nog steeds voornamelijk de bestede minuten die de vergoedingen bepalen. Een gemiste kans: terwijl er wel mooie en effectieve initiatieven zijn rond online zorg, kan digitalisering op deze manier niet doorbreken. 

Personeelstekorten

De GGZ kampt met personeelstekorten en met lange wachtlijsten. Mensen wordt zorg onthouden, terwijl er wel mogelijkheden zijn hen te helpen. Nieuwe behandelmodellen waarin fysieke zorg gecombineerd wordt met digitale zorg zoals videosessies, zelfhulpmodules (bijvoorbeeld op basis van virtual reality) en chatdiensten vragen minder tijd van zorgprofessionals en leveren net zulke goede resultaten op. Maar GGZ-instellingen worden niet voldoende gestimuleerd om te investeren in deze middelen, ook gezien hun beperkte marges. In ieder geval ontbreken de financiële prikkels: de basis van het nieuwe bekostigingsmodel is nog steeds het aantal minuten dat een zorgprofessional besteedt aan de cliënt.

Succesvolle digitale zorg

Intussen zijn er wel voorbeelden dat digitale zorg succesvol kan zijn. We zien de opkomst van digitale e-health platforms, bijvoorbeeld van Therapieland, en digitale poli’s, zoals DiSofa. Ook zien we ontwikkelingen aan de inkoopkant. Zo sloot verzekeraar CZ in 2020 bijvoorbeeld een langjarig contract met GGZ-aanbieder Mentaal Beter. In dit contract is opgenomen dat cliënten volgens het principe digital first worden behandeld. Dit wil zeggen dat de zorg in eerste instantie zo veel mogelijk online wordt aangeboden, waar nodig aangevuld met face-to-face zorg.  Dit type behandelmodellen blijft echter nog dichtbij de huidige wijze van behandelen, alleen dan digitaal. Tegelijkertijd zien we ook meer disruptieve behandelmodellen, zoals Thubble en BetterHelp, waarin de cliënt wordt ondersteund met behulp van meerdere digitale middelen. Dit vraag relatief meer indirecte tijd van de behandelaar en inzet van technologische middelen.

Versterken van financiële prikkels

Wij pleiten ervoor dat alle GGZ-instellingen uitgedaagd worden om te komen tot innovatieve digitale behandelmodellen door het versterken van financiële prikkels. Financieel ervaren zij in de huidige situatie een dubbele uitdaging. Ten eerste ontbreken vaak de middelen om te investeren in technologie. Ten tweede ontbreekt het perspectief dat het – bij gebleken succes van de experimenten – financieel haalbaar is om deze middelen grootschalig in te zetten. Zoals gezegd: het huidige bekostigingsmodel beloont voornamelijk op basis van bestede (face-to-face) minuten.

Kortom, in de GGZ is een mix van mens en technologie een belangrijke oplossing voor personeelstekorten en de daarbij horende wachtlijsten. Voorwaarde is wel dat we goed kunnen bewaken dat de behoeften van de cliënt leidend zijn en leidend blijven. De grote betrokkenheid van behandelaren bij hun cliënten zal daar zeker aan bijdragen, maar verder is ook dat een kwestie van ervaring opbouwen. Daar moeten GGZ-instellingen echter wel meer financiële mogelijkheden voor krijgen.

Lees meer over de transformatie van de geestelijke gezondheidszorg

Op de hoogte blijven

Wij houden u op de hoogte per e-mail.
Geef hier uw voorkeuren door.