Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ)

Wsparcie wdrażania planu efektywnego gospodarowania zasobami i minimalizacji odpadów.

1000

Strategie transformacji modelu gospodarki Unii Europejskiej wskazują na konieczność upowszechnienia wizji gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). Dla przedsiębiorstw oznacza to potrzebę zmian na wszystkich etapach cyklu życia ich produktów. KPMG opracowało kompleksową usługę wsparcia firm w tej transformacji.

Wyślij zapytanie ofertowe

Czym jest gospodarka o obiegu zamkniętym i dlaczego to takie ważne?

Dotychczas dominujący, linearny model gospodarczy opierał się na zasadzie „pozyskaj surowiec – wytwórz produkt – pozbądź się odpadu” (take – make – dispose). Przyczynia się on do negatywnych skutków środowiskowych, związanych z rosnącym popytem na (ograniczone) zasoby naturalne, jak również do utraty wartości wytworzonych produktów czy zawartych w nich surowców, wynikłego z braku działań na rzecz wydłużania ich cyklu życia czy odzysku materiałów.

Odpowiedzią na te i inne wyzwania dotychczas dominującego modelu, takie jak ryzyka związane z łańcuchami dostaw, ma być gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ), w której odpad z jednego procesu produkcyjnego staje się cennym materiałem dla innego i w którym priorytet z maksymalizacji produkcji przesuwa się na maksymalizację podtrzymania wartości danego towaru i zawartych w nim surowców. To model, w którym rośnie znaczenie praktyk, takich jak ekoprojektowanie, prawo do naprawy czy rozwiązania w duchu sharing economy. Punkt ciężkości przesuwa się w nich z posiadania produktu w stronę dostępu do możliwej do realizacji za jego pośrednictwem usługi czy potrzeby.

Model: Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ)

Model gospodarki o obiegu zamkniętym

Aby odpowiednio ocenić proces transformacji w kierunku GOZ, należy monitorować realizację jego celów. Każdy podmiot potrzebuje wskaźników, które są adekwatne do profilu jego działalności, uwarunkowań infrastrukturalnych czy też specyfiki geopolitycznej. Wskaźniki te wiążą działania GOZ z celami zrównoważonego rozwoju (SDGs), opracowanymi i monitorowanymi na forum UE wskaźnikami GOZ i ekoinnowacji oraz raportowaniem w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu (GRI).

W ramach wskaźników uwzględnia się konsumpcję i wpływ na środowisko naturalne w całym obszarze objętym modelem GOZ. Wykorzystywana jest metoda oceny cyklu życia (LCA) i przepływów materiałowych (MFA). Główną ich zaletą jest promowanie niskoodpadowych rozwiązań przez wykorzystywanie surowców ze źródeł wtórnych, ograniczanie i usprawnienie transportu oraz eliminację substancji niebezpiecznych.

W ramach Krajowego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030 wyznaczono cele klimatyczno-energetyczne, które zostaną osiągnięte m.in. poprzez wdrożenie działań GOZ w wielu sektorach gospodarki. Wyróżniono również grupę produktów, które należy traktować priorytetowo pod tym kątem:

Akumulatory i pojazdy

Opakowania

Tworzywa sztuczne

Wyroby włókiennicze

Budownictwo i budynki

Żywność i woda i składniki odżywcze

Wyzwania firm związane z gospodarką o obiegu zamkniętym

Przedsiębiorstwa będą w najbliższych latach dostosowywać się do obserwowanych dziś na rynku trendów:

Zapewnienie, by zrównoważone produkty stały się europejską normą w UE. Wprowadzane do obrotu w UE produkty mają być trwałe, łatwe do ponownego wykorzystania, naprawy i recyklingu, w jak największym stopniu wykorzystywać materiały z recyklingu.
Wzmocnienie pozycji konsumentów poprzez dostęp do wiarygodnych informacji na temat kwestii, takich jak możliwość naprawy i trwałość produktów.
Skupienie się na sektorach, w których wykorzystuje się najwięcej zasobów i w których potencjał zastosowania obiegu zamkniętego jest wysoki.
Zmniejszenie ilości odpadów – przekształcanie odpadów na surowce wtórne wysokiej jakości w ramach dobrze funkcjonującego rynku surowców wtórnych, wzmacniane przez rosnące wymagania unijne w zakresie ilości ponownie przetwarzanych odpadów.

Wszystkie wspomniane trendy – poza szansami, związanymi ze zmianą modeli biznesowych – generują również szereg wyzwań, z którymi musi mierzyć się biznes: 

Pogodzenie lokalnych regulacji z koncepcją GOZ.
Słaby dostęp do infrastruktury gospodarki odpadami.
Brak technologii recyklingu.
Wymóg współpracy na wielu szczeblach.
Mnogość możliwości i technologii, za pomocą których można wcielić założenia GOZ.

Co zyskasz dzięki wdrożeniu w firmie strategii gospodarki o obiegu zamkniętym?

Gospodarka o obiegu zamkniętym jest jednym z filarów polityki środowiskowej, klimatycznej i gospodarczej UE, zatem wszystkie podmioty będą musiały wprowadzić ten model do swojego profilu zarządzania i modelu działalności. Oprócz dostosowania się do wymogów regulacyjnych GOZ stanowi również odpowiedź na szereg wyzwań:

Oszczędna gospodarka surowcami zwiększa odporność na tarcia w globalnym handlu.
Mniejsze wydatki związane z generowaniem energii oraz gospodarowaniem odpadami.
Korzyści finansowe dzięki możliwości sprzedaży odpadów jako surowca dla innego podmiotu, a także zmniejszeniu opłat środowiskowych (w tym dzięki obniżeniu emisji CO2).
Korzyści wizerunkowe związane z wizerunkiem firmy uwzględniającej kwestie środowiskowe w swej działalności, minimalizacja ryzyka oskarżeń o greenwashing.

Wsparcie KPMG w zakresie przejścia organizacji na model GOZ

Specjaliści KPMG analizują krajobraz regulacyjny, identyfikując ryzyka i szanse dla współpracującego przedsiębiorstwa i branży, w której działa. W ramach projektu KPMG oferuje następujące usługi:

Identyfikacja możliwości wdrożenia podejścia GOZ,
Opracowanie strategii GOZ dla firmy,
Analiza cyklu życia produktu (LCA) pod kątem optymalizacji procesów,
Opracowanie dokumentacji EPD (Environmental Product Declaration) – Deklaracji środowiskowej dla wyrobów,
Optymalizacja efektywności surowcowej i gospodarki odpadowej,
Zrozumienie trendów regulacyjnych.

Proces wsparcia przy przejściu podmiotu na model GOZ realizujemy w 3 fazach:

O nas

W KPMG stawiamy na innowacyjne rozwiązania, dopasowane do specyfiki oraz potrzeb klienta. Dysponując doświadczeniem globalnej sieci eksperckiej KPMG skutecznie dostosowujemy innowacyjne pomysły i wdrożenia do polskich warunków.