Zgodnie z szacunkami OECD, straty wynikające z agresywnej optymalizacji podatkowej mogą wynieść nawet 100-240 miliardów dolarów rocznie lub równoważność 4-10% globalnych wpływów z podatku CIT.

22 marca 2018 r. Słowenia jako piąta ratyfikowała Konwencję Wielostronną implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku (ang. Multilateral Convention to Implement Tax Treaty Related Measures to Prevent Base Erosion and Profit Shifting, Konwencja MLI). Pozwala ona na zmianę obecnie obowiązujących, zgłoszonych przez dane państwo umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO), bez konieczności przeprowadzania dodatkowych negocjacji, poprzez implementację przepisów opracowanych przez OECD w ramach inicjatywy przeciwdziałania zmniejszaniu podstawy opodatkowani (Base Erosion) oraz transferu dochodów (Profit Shifting) przez przedsiębiorstwa wielonarodowe. Wynika to z przyjęcia zasady lex posteriori derogat legi prior (akt późniejszy uchyla akt wcześniejszy), tzn. w przypadku kolizji przepisów wynikających z danej umowy o UPO z postanowieniami Konwencją MLI, pierwszeństwo w takiej sytuacji będą miały zapisy znajdujące się w Konwencji MLI. Równocześnie, obowiązywanie Konwencji MLI nie wyłączy możliwości zmiany postanowień umowy o UPO w drodze bilateralnych negocjacji.

Zgodnie z treścią Konwencji MLI, wejdzie ona w życie po upływie trzech miesięcy od złożenia dokumentów ratyfikacyjnych do depozytariusza – Sekretarza Generalnego OECD przez piątą w kolejności jurysdykcję. Dla przypomnienia – Polska złożyła do OECD dokument potwierdzający ratyfikację Konwencji MLI 23 stycznia 2018 r. i tym samym jako czwarta sfinalizowała procedury ratyfikacyjne. Oprócz Polski i Słowenii do tej pory Konwencję MLI ratyfikowały Austria, Wyspa Man i Wyspa Jersey. Zgodnie z komunikatem OECD, do końca 2018 r. będą obowiązywały terminy przejściowe, a Konwencja MLI wywoła skutki podatkowe od 1 stycznia 2019 r., na razie tylko pomiędzy tymi pięcioma jurysdykcjami.

W przypadku Polski Konwencja MLI zakłada zmianę zawartych przez nasz kraj 78 umów o UPO i daje możliwość walki z agresywnymi optymalizacjami podatkowymi na poziomie międzynarodowym (w momencie podpisania Konwencji MLI Polska nie zgłosiła m.in. umowy o UPO z Niemcami). Do najważniejszych założeń Konwencji MLI należą m.in.: 

• wprowadzenie w miejsce niedoskonałej zdaniem OECD, metody wyłączenia z progresją metody proporcjonalnego odliczenia; 
• ograniczenie nadużywania struktur hybrydowych;
• możliwość zakwestionowania transakcji z podmiotem zagranicznym przez organy kontroli, w przypadku stwierdzenia, że jedynym celem jej przeprowadzania było uzyskanie korzyści podatkowej (ang principal purpose test, tzw. test podstawowego celu),
• założenia uproszczonego modelu klauzuli ograniczenia korzyści (ang. limitation on benefits). Państwa mogą uzależnić przyznanie korzyści podatkowych od spełnienia dodatkowych warunków odnoszących się np. do formy prawnej, struktury właścicielskiej oraz prowadzonej działalności (przykładowo, korzyści wynikające z UPO mogą zostać przyznane osobom uznanym za rezydentów podatkowych, będących m.in. osobami fizycznymi, funduszami emerytalnymi, spółkami giełdowymi itp.); 
• klauzula nieruchomościowa, która określa zasady opodatkowania sprzedaży udziałów w spółce, której większość majątku stanowią nieruchomości.

Najważniejszym założeniem Konwencji MLI jest jednolitość jej stosowania przez obie jurysdykcję będące stronami pierwotnych umów o UPO, tzn. obie strony muszą wyrazić chęć stosowania/zastąpienia przepisów wynikających z umów UPO, postanowieniami Konwencji MLI. 

Postanowienia Konwencji MLI będą miały znaczące skutki dla przedsiębiorstw międzynarodowych zawierających transakcje z podmiotami zlokalizowanymi w różnych jurysdykcjach. Rekomendujemy zbadanie jaki wpływ nowe przepisy będą miały na zawierane kontrakty zagraniczne oraz struktury międzynarodowe w których znajduje się spółka. Zespół KPMG, wychodząc naprzeciw wyzwaniom stawianym przez nowe regulacje, chętnie służy Państwu pomocą w tym zakresie.