Cywilnoprawna odpowiedzialność sprzedawcy w razie dystrybuowania podrabianego towaru
Handel podrobionymi towarami
Kontynuując podjętą w poprzednim wpisie tematykę ryzyka prawnego jakie może pojawić się w razie dystrybuowania podrobionego towaru, niniejszy tekst przedstawia odpowiedzialność na podstawie wybranych przepisów prawa cywilnego.
Problematykę poza-karnej odpowiedzialności z tytułu dystrybuowania podrobionego towaru rozpatrzymy w tym wpisie z uwzględnianiem przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. 2003 153.1503, dalej „Ustawa”). W rozumieniu Ustawy, czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy lub klienta, przy czym Ustawa wprost wskazuje, że czynem nieuczciwej konkurencji jest między innymi: „naśladownictwo produktów” oraz” „wprowadzające w błąd oznaczenie towarów”.
Ustawa przyjmuje, że „naśladownictwo”, to: nadawanie, za pomocą technicznych środków reprodukcji, zewnętrznej postaci produktu, jeżeli może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu. Przy czym, przedmiotem przewidzianej w Ustawie ochrony nie jest każdy przypadek naśladownictwa. Nie dochodzi bowiem do popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji jeżeli naśladownictwo dotyczy wyłącznie cech funkcjonalnych gotowego produktu (w szczególności budowy, konstrukcji i formy zapewniającej użyteczność produktu).
Ze względu na przyjęte w Ustawie powiązanie pojęcia „naśladownictwa” z procesem „nadawania zewnętrznej postaci produktu” (to jest, wytwarzania i produkcji podrobionego towaru) pojawiać może się wątpliwość o właściwość zastosowania przepisów Ustawy wobec podmiotów zajmujących się nie tyle wytwarzaniem, co: handlem, dystrybucją i wprowadzaniem do obrotu podrobionych towarów. Rozstrzygnięcie tej kwestii jest szczególnie istotne dla podmiotów prowadzących sieci handlowe, które zaopatrując się w hurtowe ilości produktów nie zawsze mają realną możliwość weryfikacji czy nabywane od dostawców partie towarów dysponują wymaganymi świadectwami pochodzenia lub innymi dokumentami potwierdzającymi ich autentyczność.
W praktyce, pamiętać należy przede wszystkim, że za czyn nieuczciwej konkurencji Ustawa rozumie także wprowadzające w błąd oznaczenie towarów oraz wprowadzanie do obrotu towarów w opakowaniu mogącym wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich.
Tym samym, zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego za czyn nieuczciwej konkurencji uznane może zostać wprowadzenie do sprzedaży podrobionych towarów oznaczonych zastrzeżonym znakiem towarowym, przy czym bez znaczenia będzie, że samo oznaczanie towarów oraz ich wytworzenie zostało dokonane przez inny podmiot, niż zajmujący się ich dystrybucją. Przy czym, jak podkreśla się w orzecznictwie (SN III CK 15/04) bez większego znaczenia dla bezprawności omawianego czynu pozostaje również kwestia świadomości podmiotu wprowadzającego towary do obrotu odnośnie do tego czy są one autentyczne, czy też nie.
Odnośnie do cywilnoprawnych konsekwencji popełnienia omawianego czynu nieuczciwej konkurencji, to przedsiębiorca którego interes został zagrożony lub naruszony może domagać się zaniechania niedozwolonych działań oraz usunięcia ich skutków (w praktyce – najczęściej sprowadza się to do wycofania podrobionych produktów z oferty), złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści oraz naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych. W razie zaś ustalenia, że popełniony czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony – możliwe jest także zasądzenie odpowiedniej sumy na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego.
Możliwe do nałożenia sankcje nie kończą się jednak na nakazie wycofania podrabianych towarów z oferty oraz odszkodowaniu. Dodatkowo, Sąd może na wniosek przedsiębiorcy którego interes został zagrożony lub naruszony, orzec o zniszczeniu (lub zaliczeniu w poczet odszkodowania) gotowych produktów, ich opakowań, materiałów reklamowych i innych przedmiotach związanych z popełnionym czynem nieuczciwej konkurencji.
© 2024 KPMG Sp. z o.o., polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i członek globalnej organizacji KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG International Limited, prywatną spółką angielską z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości gwarancji. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Więcej informacji na temat struktury globalnej organizacji KPMG można znaleźć na stronie o strukturze zarządczej.