Nowe Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (GPSR) – kluczowe zmiany od 13 grudnia 2024 r.
13 grudnia 2024 r. weszło w życie nowe Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (GPSR), zastępujące dotychczasową dyrektywę 2001/95/WE. Rozporządzenie to ma na celu zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów oraz poprawę funkcjonowania rynku wewnętrznego poprzez wprowadzenie jednolitych standardów bezpieczeństwa produktów w całej Unii Europejskiej. Jego celem jest także dostosowanie przepisów do dynamicznych zmian technologicznych i rozwoju handlu internetowego.
Przedsiębiorcy, którzy wprowadzają produkty na rynek unijny, muszą przygotować się na szereg nowych wymagań związanych z bezpieczeństwem, identyfikowalnością i reagowaniem na potencjalne zagrożenia.
Czym jest GPSR?
GPSR, czyli General Product Safety Regulation, to rozporządzenie, które ustanawia podstawowe przepisy dotyczące bezpieczeństwa produktów konsumpcyjnych wprowadzanych do obrotu lub udostępnianych na rynku. Jego celem jest ochrona konsumentów przed produktami, które mogą stanowić zagrożenie dla ich zdrowia i bezpieczeństwa. GPSR wprowadza szereg nowych obowiązków dla producentów, importerów, dystrybutorów oraz dostawców internetowych platform handlowych, mających na celu zapewnienie, że produkty oferowane na rynku są bezpieczne.
Kogo dotyczy GPSR?
Rozporządzenie GPSR ma zastosowanie do szerokiej gamy produktów konsumpcyjnych, niezależnie od tego, czy są one nowe, używane, naprawione czy odnowione. Wyłącza jednak z zakresu swojego stosowania niektóre kategorie produktów, takie jak produkty lecznicze, żywność, pasze, antyki oraz inne produkty wymagające specjalnych regulacji.
Kluczowe zmiany
Zakres i nowe obowiązki
- Rozszerzony zakres regulacji: GPSR obejmuje szeroką gamę produktów konsumpcyjnych. Rozporządzenie dotyczy produktów wprowadzanych na rynek, chyba że istnieją już inne unijne przepisy regulujące ich bezpieczeństwo. W takim przypadku rozporządzenie stosuje się tylko do tych aspektów i ryzyk, które nie są objęte tymi przepisami.
- Kategorie produktów wyłączonych spod regulacji GPSR: Wyłączenia obejmują m.in. produkty lecznicze, żywność, antyki oraz produkty wymagające naprawy przed użyciem.
- Nowe wymogi informacyjne: Producenci, importerzy i platformy e-commerce będą zobowiązani do dostarczania szczegółowych informacji o produktach, takich jak dane producenta, identyfikatory (np. numer GTIN) oraz jasne instrukcje użytkowania.
- Uwzględnienie ryzyk związanych z nowymi technologiami: Rozporządzenie obejmuje zagrożenia wynikające z wykorzystania sztucznej inteligencji oraz potencjalne skutki psychologiczne, np. uzależnienia od gier wideo.
Reakcja na zagrożenia i monitorowanie rynku
- Obowiązek zgłaszania wypadków: Wykrycie niebezpiecznego produktu będzie wymagać raportowania za pośrednictwem portalu Safety Business Gateway.
- Szybka reakcja na zgłoszenia: Platformy handlowe przyjmują też na siebie obowiązek obsługi zawiadomień i nakazów wydawanych przez organy nadzoru. Państwa członkowskie powierzają swoim organom nadzoru rynku niezbędne uprawnienia - w odniesieniu do konkretnych treści odnoszących się do oferty produktu niebezpiecznego - do wydania nakazu zobowiązującego dostawców internetowych platform handlowych, aby usunęli takie treści ze swojego interfejsu online, uniemożliwili dostęp do nich lub wyświetlali wyraźne ostrzeżenie. Dostawcy internetowych platform handlowych podejmują niezbędne środki w celu otrzymywania i przetwarzania wydawanych nakazów oraz podejmują działania bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu dwóch dni roboczych od otrzymania nakazu.