Firma, która planuje przeprowadzić zwolnienia grupowe, zobowiązana jest poinformować o tym urząd pracy. Jednakże brak takiego powiadomienia nie skutkuje nieważnością przeprowadzonych zwolnień. Taki wyrok wydał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Zwolnienia grupowe zgodne z prawem mimo niepowiadomienia urzędu pracy
Zgodnie z przepisami ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych) pracodawca jest obowiązany zawiadomić na piśmie zakładowe organizacje związkowe m.in. o:
- przyczynach zamierzonego grupowego zwolnienia,
- liczbie zatrudnionych pracowników i grupach zawodowych, do których oni należą,
- grupach zawodowych pracowników objętych zamiarem grupowego zwolnienia,
- okresie, w ciągu którego nastąpi zwolnienie,
- proponowanych kryteriach doboru pracowników do grupowego zwolnienia,
- kolejności dokonywania zwolnień,
- propozycjach rozstrzygnięcia spraw pracowniczych związanych z zamierzonym grupowym zwolnieniem.
Informacje te należy również przekazać na piśmie właściwemu powiatowemu urzędowi pracy.
Zdaniem TSUE (wyrok z dnia 13 lipca 2023 r., sygnatura sprawy: C 134/22) przesyłanie wskazanych wyżej danych do urzędu pracy ma wyłącznie charakter informacyjny. Otrzymawszy takie informacje urzędy pracy jest przygotowany na ewentualne zwolnienia grupowe, co pozwala mu podjąć odpowiednie kroki, takie jak wdrożenie działań aktywizacyjnych dla osób, które mogą zostać zarejestrowane jako bezrobotne.
Przesłanie informacji o planowanych zwolnieniach grupowych nie ma na celu zapewnienia indywidualnej ochrony pracownikom
TSUE stwierdził, że obowiązek przekazania właściwemu organowi publicznemu (urzędowi pracy) informacji zawierającej co najmniej dane zawarte w pisemnym komunikacie kierowanym do przedstawicieli pracowników w celu przeprowadzenia konsultacji nie ma na celu zapewnienia indywidualnej ochrony pracownikom objętym zwolnieniami grupowymi.
Dotychczas przyjmowano, że jakakolwiek nieprawidłowość w procedurze wynikającej z ustawy o zwolnieniach grupowych może skutkować możliwością zakwestionowania wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego w ramach tych zwolnień. Potwierdza to m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2021 r., o sygn. II PUNPP 1/21, zgodnie z którym „w przypadku zaistnienia konieczności dokonania zwolnień grupowych pracodawca zobowiązany jest zastosować procedurę przewidzianą w art. 2-4 i 6 ustawy z 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, a niedochowanie tej procedury powoduje, iż dokonane pracownikowi wypowiedzenie narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 k.p. oraz art. 50 § 3 k.p.)”.
Wyrok TSUE w praktyce będzie oznaczał, iż w przypadku nieprzekazania zawiadomienia do urzędu pracy, pracownik nie będzie mógł podnosić tej okoliczności w sprawie odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, twierdząc, że jego zwolnienie jest z tego powodu niezgodne z przepisami.
