Het bevorderen van multidisciplinaire samenwerking

De afgelopen jaren is data steeds belangrijker geworden in onze samenleving. Veel organisaties hebben geïnvesteerd in deze ontwikkeling door het opzetten van een datastrategie, het creëren van afdelingen die zich richten op data, en het aanstellen van een Chief Data Officer (CDO). Maar het realiseren van waarde uit deze veranderingen is sterk afhankelijk van de cultuur van de organisatie en de samenwerking en communicatie tussen verschillende afdelingen. 46% van de organisaties geeft aan dat deze elementen grote uitdagingen vormen in het behalen van hun digitale transformatie.¹ KPMG ziet dit besef groeien binnen organisaties in Nederland. Zo worden datacultuur en datageletterdheid noodzakelijke aanjagers voor het realiseren van bedrijfswaarde met data & analytics (D&A).

KPMG definieert een datacultuur als ’de collectieve waarden, overtuigingen en gedragingen rondom data binnen een organisatie’. Datageletterdheid is het fundament van de datacultuur en beschrijft het vermogen van medewerkers om data te lezen, schrijven en spreken. Het lezen van data staat voor het vermogen om informatie uit data te halen, zoals het kunnen interpreteren van een dashboard. Het schrijven van data verwijst naar het vermogen om data op te bouwen en te vormen. Dit kan gaan om het verzamelen en opschonen van data, maar ook het uitvoeren van een analyse om data om te zetten in bruikbare informatie. Data spreken houdt in dat medewerkers in staat zijn om effectief te communiceren over data. Bijvoorbeeld het uitleggen van analytische bevindingen en inzichten aan anderen in de organisatie op een manier die voor iedereen begrijpelijk is.

Dit artikel is onderdeel van een reeks artikelen waarin KPMG zijn visie deelt op de huidige uitdagingen rondom datacultuur en datageletterdheid in de markt. Hiervoor heeft KPMG gesproken met digitale leiders in verschillende sectoren binnen Nederland. In deze interviews is de huidige status van datacultuur en datageletterdheid besproken, samen met lopende initiatieven, succesverhalen, en ambities richting de toekomst. Deze marktstudie onthult de diversiteit in benaderingen en uitdagingen van organisaties die een datagedreven toekomst nastreven.​ In elk artikel gaan we in op de grootste uitdagingen die de digitale leiders tegenkomen bij het verbeteren van datacultuur en datageletterdheid binnen hun organisatie. Daarbij geeft KPMG voorbeelden van initiatieven die succesvol zijn geweest in het overwinnen van deze uitdagingen en het bevorderen van een datagedreven cultuur. In dit artikel ligt de focus op de inrichting van de organisatie om samenwerking te bevorderen en een solide datacultuur te realiseren.

Een uitdaging die veelvuldig is benoemd door de digitale leiders gaat over de vereiste samenwerking tussen verschillende afdelingen binnen de organisatie en de noodzaak van een multidisciplinaire aanpak voor een succesvolle datacultuur en een succesvol datageletterdheidsprogramma. De uitdaging die digitale leiders onderstrepen is de kloof tussen de business en de data-afdeling, die de ontwikkeling van een datacultuur en datageletterdheid belemmert. Enerzijds weet de business in veel gevallen niet goed wat er mogelijk is met data en hoe zij data kunnen toepassen in hun werkgebied. De uitdaging ligt hier niet enkel in het datagebruik. Een belangrijk focuspunt voor veel datageletterdheidsprogramma’s is het besef bij afdelingen die data creëren (vaak de frontoffice) dat zij met data werken en dat de data die zij produceren veel impact heeft op de organisatie. Anderzijds vormt het een uitdaging dat de data-afdeling niet altijd op de hoogte is van wat de business nodig heeft en hoe ze deze kunnen bereiken.

Het niet spreken van elkaars taal doet een afbreuk aan effectieve communicatie en samenwerking binnen een organisatie. Zonder een gedeeld begrip van doelen en processen kunnen teams langs elkaar heen werken, wat leidt tot inefficiënties en gemiste kansen. Dit resulteert in een cultuur van silo's, waar afdelingen gescheiden werken en er weinig uitwisseling van kennis en inzichten is. De opbouw van een organisatiebrede datacultuur waar iedereen het belang en de waarde inziet van het werken met data wordt hierdoor verhinderd. Het overbruggen van de kloof tussen de business en de data-afdeling is essentieel voor het verhogen van de datacultuur en datageletterdheid in een organisatie. Het vereist gerichte inspanningen om samenwerking en wederzijds begrip te bevorderen en moet een topprioriteit zijn voor elke organisatie die streeft naar een datagedreven toekomst. De rol van de CDO en multidisciplinaire samenwerking zijn hiervoor essentieel.

Een organisatie die de kloof succesvol wist te overbruggen, zette de CDO in als bruggenbouwer tussen de business en de data-afdeling. Hierbij werkte de CDO nauw samen met afdelingshoofden om samenwerking tussen afdelingen te bevorderen en ervoor te zorgen dat D&A-oplossingen op de juiste manier werden gebruikt. Deze activiteiten hielpen om de business de waarde van data te doen inzien en om de stap naar een volgende D&A-oplossing te maken.

Een andere genoemde aanpak is het inrichten van teams op basis van klantreis of op basis van processen waarmee je zicht krijgt op de keten en de dataconsumenten en -producenten met elkaar verbindt. Zo komen de business en de data-afdeling in eenzelfde team of overleg, waardoor zij hechter met elkaar samenwerken. Door multidisciplinaire teams op te zetten, vindt er meer kennisdeling plaats en leren werknemers te spreken in een gemeenschappelijke taal. Daarnaast leren werknemers op een natuurlijke manier meer over elkaars werkzaamheden en de context waarin collega’s van de andere afdeling zich bevinden. Dit kan de data-afdeling helpen bij het begrijpen van de problemen waar de business tegenaan loopt en het ontwikkelen van de juiste oplossing hiervoor. Bovendien kan de business zijn problemen beter verwoorden en heeft deze een beter begrip van wat voor oplossingen realistisch zijn.

In het licht van het groeiende belang van datagebruik wordt het steeds belangrijker voor organisaties om een solide datacultuur te ontwikkelen waarin alle medewerkers de waarde van data onderkennen en er bekwaam mee omgaan. KPMG benadrukt de waarde van multidisciplinaire teams om samenwerking te bevorderen en te versnellen.

Voor het ontwikkelen van een solide datacultuur is ook een gedragsverandering vereist onder alle werknemers van de organisatie. Ook speelt het bestuur een grote rol in het ondersteunen en realiseren van een solide datacultuur. Deze uitdagingen en bijbehorende initiatieven werden besproken in de voorgaande artikelen. Zo onderstreept deze marktstudie het belang van leiderschap, communicatie en samenwerking in het bereiken van een effectieve datacultuur en datageletterdheid.

Heb jij een uitdaging waar je het eens met KPMG over wilt hebben? Wij staan altijd open voor een gesprek!

Dit artikel is het vierde deel van een reeks artikelen naar aanleiding van een marktstudie over datacultuur en datageletterdheid door KPMG. Hiervoor sprak KPMG met digitale leiders in verschillende sectoren binnen Nederland over hun huidige status van datacultuur en datageletterdheid, en over lopende initiatieven, succesverhalen, en ambities richting de toekomst. Het eerste artikel biedt een brede blik op de huidige status van datacultuur en datageletterdheid in organisaties in Nederland. En het tweede artikel bespreekt de uitdaging rondom het realiseren van een gedragsverandering onder werknemers. In het derde artikel wordt de rol van het bestuur in het onderstrepen en opbouwen van een datacultuur behandeld.

Vera Verstijnen 
Manager, People & Change
KPMG in the Netherlands

Wij houden je op de hoogte per e-mail. Geef hier je voorkeuren door.