Kwestie środowiskowe, społeczne i związane z ładem korporacyjnym (ESG) oraz wiążące się z nimi szanse i ryzyka są coraz bardziej istotne dla instytucji finansowych. Zrównoważony rozwój jest dla banków już nie tylko zagadnieniem etycznym, ale staje się również kwestią ekonomiczną, generującą nowy rodzaj ryzyka: ryzyko ESG. Bieżące trendy regulacyjne pokazują, że banki powinny jak najszybciej włączyć ryzyko ESG do swoich systemów zarządzania ryzykiem oraz traktować je z taką samą uwagą, jak wyróżniane dotychczas tradycyjne rodzaje ryzyka finansowego i niefinansowego.

Ryzyko ESG może wpływać na wyniki finansowe oraz sytuację płynnościową banków nie tylko bezpośrednio (np. w wyniku zniszczeń budynków należących do banku na skutek nagłych zjawisk pogodowych), lecz przede wszystkim w sposób pośredni poprzez oddziaływanie na sytuację finansową klientów banku (np. poprzez zakłócenia w produkcji i łańcuchach dostaw, zwiększone koszty działalności bądź zmiany zachowania i preferencji konsumentów), co w konsekwencji może prowadzić m.in. do wzrostu odpisów na oczekiwane straty kredytowe banku.

Z punktu widzenia klasyfikacji oraz praktycznego podejścia do zarządzania ryzykiem, ryzyko ESG nie jest traktowane jako odrębny rodzaj ryzyka, lecz jako tzw. ryzyko przekrojowe, które w różnym stopniu i poprzez zróżnicowane kanały transmisji wpływa na występujące w banku tradycyjne ryzyka finansowe i niefinansowe, takie jak ryzyko kredytowe, operacyjne czy reputacyjne.

W konsekwencji integracja ryzyka ESG do procesu zarządzania ryzykiem wymaga dostosowania istniejących metod identyfikacji, pomiaru oraz kontroli poszczególnych ryzyk, biorąc pod uwagę zależności przyczynowo-skutkowe pomiędzy tymi rodzajami ryzyka a czynnikami ESG, tj. odpowiednie zdefiniowanie kanałów transmisji ryzyka ESG na dotychczasowe kategorie ryzyka.

Organy regulacyjne, takie jak m.in. Bank Rozrachunków Międzynarodowych (BIS), Europejski Bank Centralny (EBC), czy Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) podejmują coraz więcej działań mających na celu zapewnienie, że banki są świadome ryzyka związanego z czynnikami ESG i prawidłowo sformułują strategie swojej działalności, aby adekwatnie zarządzać ryzykiem ESG, mitygować je oraz odpowiednio reagować na nowe wyzwania w tym obszarze.

Można się spodziewać, że przełomowe regulacje dotyczące integracji ryzyka ESG do systemów zarządzania ryzykiem instytucji finansowych wynikające m.in. z planu działania EBA na rzecz zrównoważonego rozwoju finansów wejdą w życie w ciągu najbliższych dwóch lat.

Kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem szybko zyskują na znaczeniu w społeczeństwie, a zauważalny wzrost świadomości w zakresie takich zagadnień jak zmiany klimatyczne, nierówności społeczne czy niewłaściwe postępowanie korporacji prowadzi do istotnych zmian w otoczeniu rynkowym. Inwestorzy na całym świecie zgłaszają zwiększone zapotrzebowanie na zrównoważone produkty finansowe. Ponadto nadchodzące zmiany regulacyjne wymuszą opracowanie kompleksowych strategii zarządzania ryzykiem ESG. Banki, które nie podejmą działań już teraz, nie będą miały szans na terminowe spełnienie wymogów regulacyjnych dotyczących zrównoważonego rozwoju oraz włączenia ryzyka ESG do ram zarządzania ryzykiem, nie mówiąc o dostosowaniu się do zmienionych wymagań uczestników rynku

– mówi Stacy Ligas, Senior Partner, CEO,
KPMG w Polsce.

Banki powinny zastosować kompleksowe podejście do zarządzania ryzykiem ESG, włączając je w odpowiedni sposób do istniejących ram zarządzania ryzykiem poprzez dostosowanie strategii biznesowych i strategii ryzyka oraz powiązanego z nimi apetytu na ryzyko, a także ustanowienie przejrzystego podziału ról i obowiązków we wszystkich trzech liniach obrony.

Odpowiednio zorganizowana struktura zarządzania ryzykiem (w szczególności jasno określony podział zadań i odpowiedzialności) będzie kluczowa dla sprawnie działającego systemu zarządzania ryzykiem, w tym ryzykiem ESG. Ten rodzaj ryzyka może mieć wpływ w zasadzie na wszystkie obszary działalności biznesowej banku, w ramach każdej z trzech linii obrony.

Organizacja ról i odpowiedzialności za zarządzanie ryzykiem ESG w ramach trzech linii obrony powinna ściśle korespondować z wysokopoziomowymi założeniami i celami określonymi przez bank w strategii zarządzania ryzykiem, która powinna obejmować swym zakresem ryzyko ESG. Strategia zarządzania ryzykiem powinna być odzwierciedlona w apetycie banku na ryzyko, zdefiniowanego za pomocą siatki limitów ilościowych i jakościowych. W ramach integracji ryzyka ESG do systemu zarządzania ryzykiem należy zdefiniować nowe limity specyficzne dla ryzyka ESG lub skorygować istniejące limity, np. ryzyka kredytowego czy ryzyka koncentracji o wpływ ryzyka ESG. Kluczowe będzie również wdrożenie tych organizacyjnych i strategicznych ram do operacyjnego cyklu zarządzania ryzykiem w banku

– mówi Iwona Galbierz-Sztrauch,
Partner w Dziale Usług Doradczych
dla Sektora Finansowego w KPMG w Polsce.

O RAPORCIE:

Raport KPMG International pt. „ESG risks in banks. Effective strategies to use opportunities and mitigate risks” omawia czynniki ryzyka ESG (kwestie środowiskowe, społeczne i związane z ładem korporacyjnym) w sektorze bankowym oraz wskazuje różne możliwości uwzględniania ich w ramach zarządzania ryzykiem, w szczególności w testach warunków skrajnych. 

***

Kontakt dla mediów:

Krzysztof Krzyżanowski, e-mail: kkrzyzanowski@kpmg.pl, tel.: +48 22 528 11 14 lub 508 047 582

Jakub Malczewski, e-mail: jmalczewski@kpmg.pl, tel.: +48 22 528 15 72 lub 605 511 308

Patrycja Kowalczyk, e-mail: patrycjakowalczyk@kpmg.pl, tel.: +48 22 528 11 87 lub 664 718 676