ESG due diligence, zgodnie z globalnym trendem, zaczyna odgrywać coraz większą rolę na polskim rynku transakcyjnym. Według badania przeprowadzonego przez KPMG, uczestniczący w nim inwestorzy zauważyli zwiększone znaczenie badania ESG due diligence w ciągu ostatnich 12-18 miesięcy i prognozują kontynuację tego trendu w przyszłości. Jest to sprzeczne z wcześniejszymi oczekiwaniami spadku znaczenia czynników ESG spowodowanych mniejszą aktywnością na rynku M&A, niepewnością ekonomiczną czy oporem przed zagadnieniami związanymi z ESG w niektórych regionach. Raport KPMG „Global ESG Due Diligence+ study 2024”, omawiający aktualny stan ESG due diligence w Polsce i na świecie, opisuje wyzwania dla inwestorów oraz oczekiwania na przyszłość.
Najważniejsze informacje z raportu
Aż 80% inwestorów deklaruje, że ESG stanowi istotny element w agendzie transakcji M&A.
Ponad połowa inwestorów spodziewa się, że w ciągu najbliższych 24 miesięcy będzie przeprowadzać badanie ESG due diligence w odniesieniu do większości planowanych transakcji.
Inwestorzy finansowi częściej niż inwestorzy strategiczni koncentrują się na ryzykach i możliwościach związanych z ESG w celu ochrony lub tworzenia wartości podmiotu, w który inwestują.
45% ankietowanych inwestorów doświadczyło istotnego wpływu wniosków płynących z analizy ESG due diligence na przeprowadzane transakcje (z czego ponad połowa dotyczyła tzw. „deal breakers”, czyli czynników wpływających na decyzję o wstrzymaniu/zaniechaniu transakcji).
Dwoma kluczowymi korzyściami wynikającymi z przeprowadzenia badania ESG due diligence są: aspekty finansowe związane z identyfikacją ryzyka lub szans na wczesnym etapie transakcyjnym (58% respondentów zgadza się z tym stwierdzeniem), a także możliwości skuteczniejszego reagowania na wymogi regulacyjne (44% respondentów zgadza się z tym stwierdzeniem).
Mimo rosnącego znaczenia analizy due diligence z obszaru ESG, wśród inwestorów wciąż odczuwalne są ograniczenia budżetowe i presja.
Dlaczego ESG due diligence jest istotne w procesach transakcyjnych?
ESG due diligence staje się coraz ważniejszym elementem współczesnych procesów transakcyjnych. Wynika to z kilku kluczowych czynników:
Rosnąca świadomość społeczna i presja inwestorów
Inwestorzy coraz częściej zwracają uwagę na kwestie ESG przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Podmioty, które nie przykładają wagi do tych zagadnień, mogą być postrzegane jako mniej atrakcyjne i być obciążone większym ryzykiem.
Zmiany regulacyjne
Wiele krajów wprowadza lub planuje wdrożenie regulacji dotyczących ESG, które nakładają na podmioty obowiązki raportowania i zarządzania ryzykiem w tym obszarze. Niedopełnienie tych obowiązków może wiązać się z ponoszeniem kar finansowych i innych sankcji.
Zarządzanie ryzykiem
ESG due diligence pozwala zidentyfikować i ocenić potencjalne ryzyka związane z kwestiami środowiskowymi, społecznymi i ładem korporacyjnym, które mogą mieć wpływ na wartość spółki i jej przyszłe wyniki.
Budowanie wartości
ESG due diligence może przyczynić się do znalezienia rozwiązań mających na celu poprawę efektywności operacyjnej, zmniejszenie kosztów i zwiększenia konkurencyjności danego podmiotu.
Reputacja
Spółkę, które przykładają wagę do kwestii ESG, są postrzegane jako bardziej odpowiedzialne i wiarygodne, co może korzystnie wpłynąć na ich wizerunek i relacje z klientami, partnerami i pracownikami.
Dodatkowo, wyniki badania ESG due diligence mogą wspomóc proces negocjacji cenowych, określeniu warunków umowy, identyfikacji potencjalnych zobowiązań środowiskowych, społecznych i związanych z ładem korporacyjnym. Współczesne procesy transakcyjne nie mogą ignorować kwestii tego obszaru. ESG due diligence staje się niezbędnym elementem w ocenie wartości i ryzyka podmiotu, a także w budowaniu jego reputacji i konkurencyjności.
Pomimo wyzwań ESG due diligence nadal zyskuje na znaczeniu
Badanie ESG due diligence jest coraz istotniejszym elementem procesu transakcyjnego również w Polsce. Nawet 70% inwestorów, którzy wzięli udział w badaniu KPMG przyznało, że w transakcjach przeprowadzonych w ciągu ostatnich 12-18 miesięcy, pomimo wyzwań, obszar ESG zyskiwał na znaczeniu.
Światowe rynki fuzji i przejęć zwolniły w obliczu wyższych stóp procentowych. Niepewność geopolityczna i gospodarcza zebrała swoje żniwo, zmieniając priorytety wielu podmiotów. W niektórych krajach toczy się ożywiona debata publiczna na temat zalet i zasadności uwzględniania czynników ESG w decyzjach inwestycyjnych.
Pomimo tych przeciwności, ponad połowa inwestorów na całym świecie (58%) potwierdziła, że przeprowadza analizę ESG due diligence ze względu na wartość, jaką ich zdaniem przyniesie ona ich inwestycjom. Co więcej, 79% doświadczonych inwestorów wykorzystuje wyniki badania ESG due diligence do opracowywania planów działania po zamknięciu transakcji.
KPMG przeprowadziło pogłębione badanie wśród inwestorów, a także ekspertów w dziedzinie ESG. Raport przedstawia aktualne spostrzeżenia dotyczące ESG due diligence, a także omawia wyzwania, przed jakimi stoją uczestnicy rynku transakcyjnego oraz prognozy na przyszłość.
Wyzwania związane z przeprowadzaniem ESG due diligence nadal istnieją, ale pojawiają się również rozwiązania
Wiodący inwestorzy łączą kwestie ESG z założeniami inwestycyjnymi, generując wartość finansową i niefinansową. Integrują oni dogłębne zrozumienie rynkowych, operacyjnych i finansowych ryzyk oraz możliwości wynikających ze zmieniających się przepisów ESG i oczekiwań interesariuszy z podejściem skupionym na osiąganiu zwrotów finansowych w trakcie posiadania inwestycji. Wykorzystują zaawansowane narzędzia takie jak rozwiązania typu Baseline, zintegrowane plany działania na 100 dni, czy analiza źródeł finansowania. Wszystko to w celu poprawy wyników takich jak zwiększenie przychodów, zmniejszenia kosztów lub minimalizacji ryzyka inwestycji w obszarach środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego. Wśród najczęściej zgłaszanych tematów znajdują się dekarbonizacja, recykling, obieg zamknięty i zarządzanie łańcuchem dostaw, a także kwestie społeczne i zagadnienia związane z ładem korporacyjnym.
Inwestorzy napotykają trudności z wyborem odpowiedniego, a przy tym wykonalnego zakresu analiz, pozyskiwaniem jakościowych danych od spółek oraz kwantyfikacją potencjalnych wniosków. Dla każdego z tych wyzwań pojawiają się jednak nowe rozwiązania. W odniesieniu do zakresu analiz, coraz bardziej klarowne staje się, które zagadnienia faktycznie powinny być częścią badania ESG due diligence, a nacisk analiz skupiony jest na możliwości generowania wartości, a nie tylko na ogólnych wzorcach. W kontekście jakości danych, dostrzegamy istotną możliwość dla sprzedających i ich doradców w zwiększeniu wartości transakcji poprzez zlecenie przygotowania wysokiej jakości dokumentacji ESG. Jeśli chodzi o wyzwania związane z kwantyfikacją, coraz częstszym modelem działania staje się współpraca zespołów zajmujących się analizą ESG due diligence z zespołami ds. rynkowego i operacyjnego due diligence.
Znaczenie ESG due diligence a ograniczenia budżetowe
Pomimo licznych dowodów na korzyści płynące z badania ESG due diligence, budżety przeznaczane przez inwestorów na ten obszar analizy pozostają niskie w porównaniu z innymi obszarami due diligence, takimi jak analiza finansowa, rynkowa czy prawna. Ograniczenia te wpływają na możliwości specjalistów z zakresu ESG do przeprowadzania dogłębnych analiz w złożonych kwestiach środowiskowych, społecznych i związanych z ładem korporacyjnym, których poszukują inwestorzy.
Rozwiązanie wyzwań wymaga pełnozakresowego podejścia, obejmującego współpracę z ekspertami, wykorzystanie technologii i rozwijanie wiedzy. Wraz ze wzrostem znaczenia kwestii ESG, inwestorzy i doradcy będą musieli stale udoskonalać swoje strategie, co wiąże się również z dostosowywaniem budżetu w celu skutecznego oceniania ryzyka i możliwości związanych z ESG.
Cztery dźwignie generowania wartości związanej z ESG
1. Powiązanie ESG z założeniami inwestycyjnymi
Wiodący inwestorzy aktywnie poszukują opcji strategicznych w zakresie ESG już na etapie rozważania inwestycji w dany biznes.
2. Przygotowanie podstawowych wskaźników i mierników ESG
Opracowanie kompleksowych ram do oceny i porównywania wskaźników ESG w różnych transakcjach umożliwia inwestorom analizę statusu ESG różnych aktywów i spółek, a także identyfikację potencjalnych ryzyk i szans.
3. Uwzględnienie wyników analizy ESG due diligence w planach działania po zamknięciu transakcji
Po rozpoznaniu ryzyk i szans związanych z ESG, kluczowym krokiem jest włączenie ustaleń z badania due diligence do planowanych działań po zamknięciu transakcji, w celu lepszego wsparcia planów transformacyjnych.
4. Systematyczne wykorzystywanie ekspertyzy finansowej do wspierania transformacji ESG
Wiodący inwestorzy wykorzystują swoje doświadczenie i wiedzę finansową do identyfikowania możliwości inwestycyjnych i wykorzystania dostępnych mechanizmów finansowania ESG, zwiększając tym samym ogólną wartość finansową i niefinansową inwestycji.
Trzy obszary tworzenia wartości, które należy wziąć pod uwagę przy badaniu ESG due diligence
Minimalizacja ryzyka inwestycji
Doświadczeni inwestorzy dążą do opracowania rozwiązań zmniejszających narażenie na ryzyko w obszarze ESG, w tym związane z klimatem, grzywnami, czy utratą reputacji, co przyczynia się do poprawy przepływów pieniężnych, uzyskania korzystniejszych warunków finansowania i zwiększenia wartość inwestycji.
Redukcja kosztów w oparciu o działania związane z ESG
Inwestorzy szukają sposobów na obniżenie kosztów poprzez dekarbonizację, minimalizację odpadów i poprawę obiegu zamkniętego, co prowadzi do pozytywnych wyników finansowych i niefinansowych, takich jak zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i poprawa efektywności wykorzystania zasobów.
Poprawa wyników w zakresie zrównoważonego rozwoju
Poszukując wartości finansowej i pozafinansowej związanej z dekarbonizacją operacji i produktów na wczesnym etapie cyklu transakcyjnego, inwestorzy są bardziej przygotowani do zwiększenia konkurencyjności produktów, poprawy ogólnego potencjału wzrostu przychodów oraz wywierania pozytywnego wpływu na środowisko.
O badaniu
Raport „Global ESG Due Diligence+ study 2024” opiera się na trzech głównych źródłach:
- Globalnej ankiecie przeprowadzonej online z udziałem ponad 600 inwestorów aktywnych na rynku fuzji i przejęć w 35 krajach, reprezentujących różne sektory i regiony.
- Serii wywiadów pogłębionych z 50 respondentami.
- Uzupełniających obserwacjach rynkowych ekspertów KPMG w dziedzinie ESG.
Raport przedstawia wyniki analizy tego, jak wiodący inwestorzy finansowi stosują podejście do ESG, łącząc dogłębne zrozumienie możliwości i ryzyk biznesowych, operacyjnych i finansowych wynikających ze zmieniających się przepisów ESG i oczekiwań interesariuszy, koncentrując się na zyskach finansowych i niefinansowych. Raport zawiera również spostrzeżenia dotyczące tego, w jaki sposób inwestorzy i doradcy radzą sobie z powszechnymi wyzwaniami związanymi z analizą ESG, a także przedstawia przyszłe trendy w tym obszarze.