Tax Alert: Nowe obowiązki weryfikacyjne w podatkach

Należy zaznaczyć, iż zmiany podatkowe wprowadzane w ramach Polskiego Ładu oznaczają nie tylko modyfikację w zasadach opodatkowania wielu aktywności i działań podatników, lecz skutkują również powstaniem nowych lub zmianą zakresu dotychczasowych obowiązków podatników dotyczących weryfikacji kontrahentów i zawieranych z nimi transakcji. Poniżej przedstawiamy najważniejsze nowe uregulowania w tym zakresie.

Nową regulacją mającą na celu ochronę bazy podatkowej w podatku dochodowym od osób prawnych są przepisy ustawy o CIT przewidujące wprowadzenie odrębnego źródła przychodu w postaci tzw. przerzuconych dochodów, które będą opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym według stawki 19 proc.

Za przerzucone dochody będą przy tym uznawane określone w ustawie koszty ponoszone przez polskich podatników bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu powiązanego, jeżeli podmiot powiązany otrzymujący płatność jest opodatkowany podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów według efektywnej stawki 14,25 proc. lub niższej, koszty ponoszone na jego rzecz podlegają u tego podmiotu zaliczeniu w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów lub odliczeniu (od dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku) bądź też podlegają szybkiej redystrybucji przez podmiot powiązany w formie dywidendy, a jednocześnie kwoty podlegające odliczeniu lub dystrybucji odpowiadają za co najmniej 50 proc. przychodów tego podmiotu powiązanego.

Aby koszty spełniały definicję przerzuconych dochodów muszą ponadto zaliczać się do wymienionych w przepisach kategorii wydatków (m.in. koszty usług niematerialnych i opłat licencyjnych, koszty finansowania dłużnego czy opłaty z tytułu przeniesienia funkcji, aktywów oraz ryzyk), a łączna wartość takich kosztów poniesiona przez podatnika w roku podatkowym (również na rzecz podmiotów niepowiązanych), musi wynosić co najmniej 3 proc. sumy jego rocznych kosztów uzyskania przychodów. Przewidziano również wyłączenie, zgodnie z którym opodatkowanie przerzuconych dochodów nie wystąpi, jeżeli koszty zostały poniesione na rzecz podmiotu powiązanego podlegającego opodatkowaniu od całości swoich dochodów w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego i prowadzącego w tym państwie istotną rzeczywistą działalność gospodarczą.

Powyższe oznacza dla przedsiębiorców konieczność przeprowadzania analiz transakcji dokonywanych przy udziale podmiotów powiązanych pod kątem spełniania przesłanek opodatkowania przerzucanych dochodów, w tym m.in.:

• czy ponoszone koszty zaliczają się do wymienionych w przepisach o przerzucanych dochodach kategorii wydatków;
• czy wartość tych kosztów poniesionych w danym roku podatkowym przekracza określony w ustawie próg;
• czy faktycznie zapłacony przez podmiot powiązany podatek dochodowy jest odpowiednio niższy od hipotetycznego podatku należnego z zastosowaniem stawki 19 proc.;
• czy koszty te nie zostały poddane dalszej dystrybucji przez podmiot na rzecz którego zostały poniesione oraz czy stanowią co najmniej 50 proc. wartości uzyskanych przez ten podmiot przychodów.

Nowelizacja wprowadza również do ustawy o CIT pojęcie tzw. ukrytej dywidendy. Za koszty uzyskania przychodów nie będzie uważać się kosztów poniesionych przez podatnika będącego spółką w związku ze świadczeniem wykonanym przez podmiot powiązany z tą spółką lub z jej wspólnikiem, jeżeli poniesienie tego kosztu stanowi ukrytą dywidendę.

Koszty będą mogły przy tym zostać uznane za ukrytą dywidendę, jeżeli:

• ich wysokość lub termin poniesienia w jakikolwiek sposób uzależnione są od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku; lub
• racjonalnie działający podatnik nie poniósłby takich kosztów lub mógłby ponieść niższe koszty w przypadku wykonania porównywalnego świadczenia przez podmiot niepowiązany; lub
• koszty te obejmują wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów, które stanowiły własność lub współwłasność wspólnika (akcjonariusza), lub podmiotu powiązanego ze wspólnikiem (akcjonariuszem) przed utworzeniem podatnika.

W konsekwencji w celu identyfikacji kosztów, które będą mogły potencjalnie zostać uznane za ukrytą dywidendę, podatnicy powinni dokonać kompleksowej analizy wydatków ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych pod kątem spełnienia powyższych przesłanek. Choć przepisy o ukrytej dywidendzie mają wejść w życie od 1 stycznia 2023 r., warto już teraz rozpocząć przygotowania do ich stosowania.

Prawidłowe wypełnienie obowiązków wynikających z powyższych regulacji może wiązać się z koniecznością poświęcenia istotnych zasobów oraz czasu na specjalistyczne analizy, niezbędne do opracowania odpowiednich rozwiązań, procedur czy dokumentacji.

W ramach świadczonych usług KPMG oferuje wsparcie w zakresie stosowania przedstawionych regulacji, obejmujące m.in.:

• kompleksową analizę transakcji z udziałem podmiotów powiązanych pod kątem możliwości uznania ponoszonych w ich ramach kosztów za objęte regulacjami o przerzucanych dochodach;
• badanie, czy podmiot otrzymujący wypłacaną należność spełnia przesłanki uznania go za jej rzeczywistego właściciela, w tym w szczególności analizę działalności prowadzonej przez ten podmiot w kraju siedziby;
• analizę kosztów ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych pod kątem możliwości uznania ich za ukrytą dywidendę oraz możliwości zastosowania w stosunku do nich wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów.