• Renata Kulpa, autor |
  • Anna Panek, autor |
3 min
Do Rządowego Centrum Legislacji wpłynął projekt rozporządzenia zmieniającego przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, koncentrujący się na zapewnieniu odpowiednich warunków temperaturowych w miejscach pracy.

Nowe regulacje nakładają na pracodawców obowiązek wdrażania rozwiązań technicznych lub organizacyjnych, gdy temperatura przekroczy określone wartości, z uwzględnieniem klas tempa metabolizmu. Wdrożenie nowych rozwiązań będzie wymagało współpracy z organizacjami związkowymi i lekarzami. Nowe przepisy mają na celu nie tylko poprawę komfortu pracy, ale przede wszystkim ochronę zdrowia i bezpieczeństwa pracowników.

W obliczu rosnących temperatur i coraz częstszych fal upałów, dotychczasowe przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy stają się niewystarczające, aby skutecznie chronić zdrowie pracowników. Obowiązujące regulacje określają jedynie minimalne temperatury w miejscu pracy, nie uwzględniając maksymalnych wartości, co stwarza zagrożenie dla pracowników, zwłaszcza w kontekście zmian klimatycznych. W odpowiedzi na te wyzwania, ustawodawca proponuje wprowadzenie nowych przepisów w zakresie maksymalnej dopuszczalnej temperatury, które uwzględnią ekstremalne warunki atmosferyczne i zapewnią odpowiednie środki ochrony, aby zminimalizować ryzyko zdrowotne związane z pracą w wysokich temperaturach.

Ile będzie wynosić maksymalna temperatura w miejscu pracy?

Projektowane przepisy dotyczące maksymalnej temperatury w miejscu pracy mają na celu zapewnienie, że warunki temperaturowe będą dostosowane do rodzaju wykonywanej pracy oraz tempa metabolizmu pracowników. 

Dla pracy o niskim i umiarkowanym tempie metabolizmu i w pomieszczeniach biurowych.

28 °C

Dla pracy o wysokim tempie metabolizmu oraz przy pracach wykonywanych na otwartej przestrzeni.

25 °C

Dla pracy o bardzo wysokim tempie metabolizmu.

22 °C

Jakie obowiązki będzie miał pracodawca w razie przekroczenia dopuszczalnej temperatury?

W sytuacji, gdy temperatura w pomieszczeniu pracy przekroczy określoną wartość dla danej klasy tempa metabolizmu, pracodawca będzie zobowiązany do wdrożenia odpowiednich rozwiązań technicznych, które obniżą temperaturę do bezpiecznego poziomu. W przypadku, gdy zastosowanie takich rozwiązań technicznych nie będzie możliwe, pracodawca będzie musiał wprowadzić inne rozwiązania organizacyjne, aby zapewnić bezpieczeństwo i komfort pracy.

Projektowane rozporządzenie przewiduje, że jeśli pomimo zastosowania rozwiązań technicznych temperatura w pomieszczeniu pracy przekracza 35 °C, żadna praca w tym pomieszczeniu nie może być wykonywana. Ponadto, przy pracach wykonywanych na otwartej przestrzeni, gdy temperatura przekracza 32 °C, nie można wykonywać żadnej pracy o wysokim lub bardzo wysokim tempie metabolizmu. Te regulacje mają na celu ochronę zdrowia pracowników i zapobieganie negatywnym skutkom zdrowotnym wynikającym z pracy w ekstremalnych warunkach temperaturowych.

Jednakże przepisy dotyczące wstrzymania wykonywania pracy nie będą miały zastosowania do prac, które są wymienione w art. 15110 Kodeksu pracy, takich jak akcje ratownicze, prace w ruchu ciągłym, niezbędne remonty, transport, ochrona mienia, rolnictwo, usługi dla ludności, gastronomia, zakłady opieki zdrowotnej i inne prace o istotnym znaczeniu społecznym. 

Pracodawca będzie musiał działać w porozumieniu ze stroną społeczną

W sytuacji, gdy temperatura w miejscu pracy przekroczy dopuszczalne normy, pracodawca będzie zobowiązany do podjęcia odpowiednich działań w celu ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. Rozwiązania organizacyjne, które mają być wdrożone, będą musiały być ustalone w porozumieniu zawieranym między pracodawcą a zakładową organizacją związkową. W przypadku, gdy u pracodawcy działa więcej niż jedna organizacja związkowa, porozumienie musi być zawarte z wszystkimi tymi organizacjami. W sytuacji, gdy nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia z wszystkimi organizacjami związkowymi, pracodawca powinien uzgodnić je z organizacjami reprezentatywnymi, które zrzeszają co najmniej 5% pracowników.

Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, pracodawca powinien skonsultować się z przedstawicielami pracowników oraz zasięgnąć opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami. 

Rozwiązania organizacyjne a rozwiązania techniczne

W kontekście zapewnienia odpowiednich warunków temperaturowych w miejscu pracy, kluczowe jest rozróżnienie między rozwiązaniami organizacyjnymi a technicznymi. Zgodnie z projektem rozporządzenia, w przypadku przekroczenia dopuszczalnych wartości, pracodawca jest zobowiązany do wdrożenia odpowiednich rozwiązań technicznych, które mają na celu obniżenie temperatury do zalecanych poziomów. Jeśli jednak zastosowanie rozwiązań technicznych nie jest możliwe, pracodawca powinien wprowadzić inne rozwiązania organizacyjne, które są uzależnione od specyfiki pracy i warunków panujących w danym miejscu. 

Rozwiązania organizacyjne

Rozwiązania techniczne

W pomieszczeniu

  • Praca zdalna
  • Dodatkowe przerwy w pracy
  • Skrócony czas pracy
  • Praca zmianowa
  • Odpoczynek w klimatyzowanym pomieszczeniu
  • Środki ochrony indywidualnej

Na otwartej przestrzeni

  • Zmniejszenie obciążenia fizycznego pracą w godzinach występowania najwyższych wartości temperatury powietrza
  • Dodatkowe przerwy w pracy
  • Skrócony czas pracy
  • Praca zmianowa
  • Odpoczynek w klimatyzowanym pomieszczeniu
  • Odpoczynek w zacienionym miejscu
  • Środki ochrony indywidualnej
  • Wentylacja naturalna, mechaniczna czy indywidualna
  • Klimatyzacja centralna
  • Zapewnienie chłodzenia powietrzem lub klimatyzacji i odpowiedniej wentylacji, osuszania
  • Wewnętrzne rolety okienne oraz zewnętrzne żaluzje przeciwsłoneczne; osłanianie pracowników przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych za pomocą systemów ochrony przeciwsłonecznej
  • Stosowanie nieodblaskowych/matowych powierzchni w celu uniknięcia odbicia promieni UV na stanowisku pracy
  • Umieszczanie stanowisk pracy z dala od bezpośredniego światła słonecznego
  • Uorzystanie z urządzeń lub innego sprzętu w celu ograniczenia pracy fizycznej

Należy zauważyć, że przedstawiony katalog rozwiązań ma charakter otwarty i stanowi jedynie propozycję działań, które mogą być podjęte w celu zapewnienia odpowiednich warunków pracy. Pracodawcy mają możliwość dostosowania tych rozwiązań do specyfiki swojego zakładu pracy oraz zaproponowania własnych, innowacyjnych metod radzenia sobie z wysokimi temperaturami.

Od kiedy mają obowiązywać nowe regulacje?

Proponuje się, by nowe regulacje miały wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia. Jednakże pracodawcy będą mieli czas do 1 czerwca 2025 roku, aby dostosować pomieszczenia pracy do nowych wymagań oraz zaktualizować dokumentację oceny ryzyka zawodowego. Te kilka miesięcy ma dać pracodawcom czas na pełne wdrożenie niezbędnych zmian i dostosowanie się do nowych standardów.

Obecnie projektowane przepisy są w trakcie konsultacji, co oznacza, że mogą jeszcze ulec zmianie. Będziemy informować Państwa o postępach prac związanych z projektem rozporządzenia.