Koniec procedury uproszczonej w wywozie i nowe wytyczne dotyczące miejsc uznanych

Decyzją wykonawczą nr 2019/2151 z 13 grudnia 2019 r., określającą harmonogram prac związanych z rozwojem i wdrażaniem systemów informatycznych przewidzianych w Unijnym Kodeksie Celnym, państwa członkowskie UE zobowiązane zostały do wprowadzenia nowej wersji Automatycznego Systemu Eksportu – AES/ECS2 PLUS.

Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Departament Ceł Ministerstwa Finansów, wdrożenie systemu AES/ECS2 PLUS (wraz z NCTS2 PLUS) nastąpiło 31 października 2024 r. o godz. 8:00. Od tego momentu przedsiębiorcy stracili możliwość przesyłania zgłoszeń celnych do starych systemów eksportowych i tranzytowych. 

Choć z perspektywy przedsiębiorcy może się wydawać, że jest to w dużej mierze jedynie zmiana techniczna, to pociągnęła ona za sobą istotne konsekwencje praktyczne. W maju 2024 roku Ministerstwo Finansów opublikowało bowiem nową wersję wytycznych w sprawie miejsc uznanych i wyznaczonych do przedstawienia towaru. Ich aktualną wersje można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów.

Wytyczne te zawierają szereg rewolucyjnych zmian, które zaczną obowiązywać wraz z implementacją nowych systemów.

Dla porządku należy wskazać, że wyróżniają one dwa rodzaje miejsc uznanych:

• Miejsce uznane do przedstawienia towarów wprowadzanych na obszar celny Unii.
• Miejsce uznane do przedstawienia towarów, w związku z planowanym ich wyprowadzeniem.

W kontekście pierwszego rodzaju, obowiązują dotychczasowe wytyczne. Natomiast, miejscom uznanym dla celów wywozu poświęcono osobną sekcję wytycznych (punkt 3.B), zawierającą szereg nowych rozwiązań, możliwości oraz wymagań i to na tych aspektach skupimy się w niniejszym artykule.  

Wśród kluczowych założeń dotyczących miejsc uznanych dla celów procedur wywozowych wskazać należy następujące:

• Miejsce uznane dla wywozu powinno być związane z siedzibą eksportera lub z miejscem faktycznego pakowania / załadunku towarów na środek transportu i to eksporter powinien co do zasady występować o pozwolenie;
• Pozwolenie wydawane jest na zasadach ogólnych;
• Posiadacz pozwolenia nie ma obowiązku składania zabezpieczenia (wymóg ten dotyczy wyłącznie miejsc uznanych dla celów przywozu);
• Nie ma również konieczności stosowania wymogów określonych w art. 115 Rozporządzenia Delegowanego do Unijnego Kodeksu Celnego, dotyczących czasowego składowania, gdyż te należy uwzględniać wyłącznie w przypadku miejsca uznanego do celów przywozu;
• W miejscu uznanym dopuszczona jest konsolidacja przesyłek (pod warunkiem uzyskania odrębnej decyzji Naczelnika właściwego Urzędu Celno-Skarbowego w tym zakresie).

Nowe wytyczne wskazują również na możliwość uzyskania przez eksportera upoważnienia do nakładania zamknięć urzędowych w wywozie.

Istotne jest jednak, że warunkiem do jego stosowania będzie, aby to posiadacz pozwolenia na miejsce uznane występował w zgłoszeniach celnych jako zgłaszający (w charakterze eksportera lub przedstawiciela pośredniego). Jednocześnie wymogiem tym będą objęte co do zasady wszystkie wysyłki realizowane z miejsca uznanego.

W wytycznych wskazano również, że w pozwoleniu na miejsce uznane dla wywozu organ celny może wyrazić zgodę na stosowanie specjalnego rodzaju zamknięć (tzw. „zamknięć SSE”) i to także pod warunkiem posiadania stosownego pozwolenia w tym zakresie.

Wśród zasad dotyczących stosowania zamknięć SSE wymieniono następujące:

• posiadaczem pozwolenia na miejsce uznane musi być ta sama osoba, która jest posiadaczem pozwolenia na stosowanie zamknięć SSE;
• we wniosku / pozwoleniu na miejsce uznane dla wywozu powinien zostać wskazany numer pozwolenia SSE wraz z oznaczeniem plombownic;
• posiadacz pozwolenia SSE musi występować w zgłoszeniu celnym jako zgłaszający.

Kolejną, prawdopodobnie najbardziej kontrowersyjną zmianą, związaną z implementacją systemu AES/ECS2 PLUS, jest likwidacja tzw. procedury uproszczonej w wywozie.

Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Finansów, z dniem 31 października 2024 r. wygasły z mocy prawa wszystkie pozwolenia na stosowanie procedury wpisu do rejestru zgłaszającego przewidujące wykorzystywanie tego rozwiązania w wywozie i realizowane dotychczas na zasadzie tzw. procedury w miejscu. Stosując procedurę wywozu w miejscu uznanym, eksporter (lub jego przedstawiciel), jest zatem zmuszony każdorazowo odprawiać towar w procedurze standardowej.

Co istotne, powyższa zmiana może mieć wpływ na ważność dotychczasowych pozwoleń na miejsca uznane. Kluczowa jest w tym wypadku treść pozwolenia.

Jeżeli dotychczasowa decyzja o uznaniu miejsca zawiera ogólny zapis, że jest ono przeznaczone do realizacji procedury wywozu (bez żadnych odniesień do procedury uproszczonej), to posiadacz pozwolenia będzie mógł nadal wykorzystywać je na potrzeby wywozu w procedurze standardowej.

Z drugiej strony, w sytuacji kiedy dotychczasowe pozwolenie w swojej treści wprost odnosi się do procedury uproszczonej lub nawiązuje do pozwolenia na wpis do rejestru zgłaszającego, konieczne może być  zawnioskowanie o jego zmianę, tak aby z decyzji wprost wynikała możliwość obsługi zgłoszeń standardowych. Zalecamy weryfikację pozwoleń pod tym kątem.

Koniec października 2024 r. przyniósł szereg zmian, które wymuszają na przedsiębiorcach (a w szczególności na eksporterach) dostosowanie się do nowej rzeczywistości w obszarze odpraw eksportowych. Nowe wytyczne Ministerstwa Finansów w zakresie miejsc uznanych dla celów wywozu mogą wpłynąć na ważność dotychczasowych pozwoleń. Dodatkowo, wyzwaniem dla przedsiębiorców jest również kwestia likwidacji procedury uproszczonej w eksporcie, a w konsekwencji konieczność realizowania wszystkich odpraw wywozowych w standardowej formie.

KPMG oferuje wsparcie w dostosowaniu Państwa przedsiębiorstw do opisanych powyżej zmian dlatego zachęcamy do kontaktu z naszym zespołem.