Ustawa o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę zakłada rozszerzenie katalogu składników wynagrodzenia, które nie są uwzględniane przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika w celu ustalenia, czy nie jest ono niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę dodatek za staż pracy.
Dobiegły końca prace nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ustawa o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, która zakłada rozszerzenie katalogu składników wynagrodzenia, które nie są uwzględniane przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika w celu ustalenia, czy nie jest ono niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, o dodatek za staż pracy w dniu 6 sierpnia 2019 roku została podpisana przez Prezydenta RP.
Jakie składniki uwzględniać przy weryfikacji wysokości wynagrodzenia?
Zgodnie z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu, przy obliczaniu wysokości dla celów odniesienia go do wysokości minimalnego wynagrodzenia przyjmuje się przysługujące pracownikowi:
- składniki wynagrodzenia (w tym wynagrodzenie zasadnicze) oraz,
- inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny do wynagrodzeń osobowych.
Warto w tym miejscu wyjaśnić, że według informacji z GUS wynagrodzenie osobowe są to wynagrodzenia i inne świadczenia z tytułu pracy, takie jak m.in. dodatek za staż pracy oraz inne dodatki za szczególne właściwości pracy, szczególne kwalifikacje lub warunki pracy, premie, nagrody regulaminowe i uznaniowe itp. Szczegółową listę składników jakie wchodzą w skład wynagrodzenia osobowego znajdą Państwo pod tym linkiem: https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/608,pojecie.html
W świetle z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu, przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika nie uwzględnia się jednak następujących świadczeń:
- nagrody jubileuszowej,
- odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
- dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej.
Zgodnie z nowymi przepisami, od dnia 1 stycznia 2020 roku lista składników, których nie uwzględnia się przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika zostanie rozszerzona o punkt 5, czyli o dodatek za staż.
Założenia nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu
Zgodnie z nowymi przepisami przez dodatek za staż pracy należy rozumieć dodatek do wynagrodzenia przysługujący pracownikowi z tytułu osiągnięcia ustalonego okresu zatrudnienia, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, układzie zbiorowym pracy, innym opartym na ustawie porozumieniu zbiorowym, regulaminie wynagrodzenia, statucie określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy, umowie o pracę lub spółdzielczej umowie o pracę.
Wyjaśnić należy, że dodatek za staż pracy nie ma charakteru powszechnego. Przysługuje z mocy prawa wyłącznie określonym grupom zawodowym np. pracownikom samorządowym, czy w służbie cywilnej. Pracodawcy, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, mogą wypłacać pracownikowi nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale również składniki dodatkowe, takie jak np. wspomniany dodatek za staż pracy. Nie u wszystkich pracodawców taki dodatek za staż pracy został uregulowany czy wprowadzony.
W takiej sytuacji, w ocenie ustawodawcy, w obecnym stanie prawnym, pracownik z dłuższym stażem pracy może mieć w rzeczywistości niższe wynagrodzenie zasadnicze niż osoba nowo zatrudniona (czy pracownik bez lub z krótkim stażem pracy), co powoduje pokrzywdzenie pracowników z długoletnim stażem pracy. Co więcej, wydaje się, że wyłączenie dodatku za staż pracy przy ustalaniu, czy nie wynagrodzenie pracownika nie jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę pozwoli na wykorzystanie charakteru motywacyjnego takiego dodatku.
W związku z powyższym, zgodnie z uzasadnieniem do projektowanych zmian, ustawodawca wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym i ma na celu zapewnienie bardziej sprawiedliwego i przejrzystego kształtu minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz poprawę sytuacji pracowników otrzymujących wynagrodzenie na najniższym poziomie poprzez nieuwzględnianie dodatku za staż pracy w obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika.
Ustawa, zgodnie z założeniami, ma wejść w życie 1 stycznia 2020 r.