Ulga B+R stanowi narzędzie stymulujące rozwój przedsiębiorstw oferując zachętę fiskalną dla rozwoju innowacji i opracowywania nowych technologii. Ministerstwo Rozwoju i Technologii przygotowało na początku kwietnia br. projekt Ustawy z dnia 5 kwietnia br. o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (tzw. ustawa deregulacyjna) wprowadzający nowe rozwiązania m.in. w przepisach dotyczących ulgi badawczo-rozwojowej. Przyjęcie ustawy może przyczynić się do dalszego wzrostu atrakcyjności ulgi B+R dzięki zaproponowanym zmianom.
Usługi doradcze nie tylko od jednostek naukowych
Zgodnie z aktualną treścią art. 18d ust. 2 pkt 3 ustawy CIT, koszty kwalifikowane Ulgi B+R obejmują m.in. „ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej”. Oznacza to, że obecnie wydatki poniesione na wyżej wymienione rodzaje usług mogą zostać uznane za koszty kwalifikowane ulgi, jedynie w sytuacji, gdy są świadczone przez jednostki naukowe.
Projekt ustawy zakłada zniesienie tego wymogu, umożliwiając podatnikom odliczenie w ramach ulgi B+R kosztów ekspertyz, opinii, doradztwa i usług równorzędnych, świadczonych lub wykonywanych przez dowolny podmiot. Projektowana zmiana ma szansę przyczynić się do zwiększenia elastyczności w doborze podmiotów współpracujących w zakresie prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej oraz związanych z tym korzyści podatkowych. Potwierdza to uzasadnienie projektu, zgodnie z którym: „w praktyce często zdarza się, że ekspertyzy, opinie czy usługi doradcze świadczone są przez wyspecjalizowane podmioty, które nie posiadają statusu jednostki naukowej, a współpraca z jednostkami naukowymi nie zawsze w praktyce jest możliwa i uzasadniona, np. ze względu na poziom doświadczenia, jaki prezentują poszczególni partnerzy".
Nowe rodzaje kosztów kwalifikowanych
Drugą proponowaną przez Ministerstwo zmianą jest rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych ulgi B+R określonego w art. 18d ust. 2 ustawy o CIT. Zgodnie z projektem, oprócz dotychczasowych kategorii wydatków, możliwe będzie odliczanie również kosztów związanych z „przeglądami, konserwacją oraz kalibracją aparatury naukowo-badawczej” oraz „specjalistycznego transportu towarów wykorzystywanych wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej”.
Co istotne, aby wskazane usługi i związane z nimi wydatki mogły zostać objęte preferencją podatkową, muszą być wykorzystywane wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności B+R i nie mogą być świadczone przez podmioty powiązane z podatnikiem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT. Poszerzenie katalogu wydatków objętych preferencją pozwoli przedsiębiorcom z różnych branż na adekwatne odliczenie wydatków ponoszonych z tytułu prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej.
Zwolnienie z akcyzy
Projekt ustawy deregulacyjnej przewiduje również dodatkową preferencję dla podatników posiadających status centrum badawczo-rozwojowego (CBR w rozumieniu art. 17 ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Samochody osobowe wykorzystywane przez tego rodzaju podmioty do prowadzenia działalności B+R będą zwolnione z akcyzy, co dodatkowo podniesie atrakcyjność posiadania statusu CBR.
Oczekiwania wobec nowelizacji
Projekt jest aktualnie w fazie wczesnych konsultacji, w związku z czym nie jest wykluczone, że zaproponowane w nim rozwiązania zostają jeszcze zmodyfikowane. Jedną ze zmian wartych rozważenia jest uwzględnienie w nowelizacji odpowiednich przepisów dotyczących ulgi B+R w ustawie o podatku od osób fizycznych (aktualnie projekt dotyczy tylko ustawy CIT).
Oczekuje się, że nowelizacja zostanie w większości pozytywnie odebrana przez przedsiębiorców, ponieważ odpowiada na zgłaszane potrzeby. Do tej pory wiele podmiotów nie mogło de facto skorzystać z ulgi z uwagi choćby na strukturę zatrudnienia i ponoszenie największej części kosztów operacyjnych na usługi obce, doradztwo podmiotów zewnętrznych. Był to kluczowy problem w szczególności dla firm informatycznych, wykorzystujących do swoich projektów przede wszystkim kontraktorów B2B prowadzących niezależne, jednoosobowe działalności gospodarcze. Przy nowych założeniach, od 2025 roku podmioty te będą mogły potencjalnie szeroko czerpać korzyści z ulgi B+R. Warto nadmienić, że wprowadzona w 2018 roku zmiana przepisów dot. ulgi wykluczyła w pełni kwalifikowanie w odliczeniu kosztów innych podmiotów niż jednostki naukowe - proponowana zmiana jest pozytywnym krokiem w kierunku zachęcenia firm do wykorzystywania zachęty.
Większa elastyczność w wyborze partnerów do realizacji działań B+R oraz możliwość uwzględnienia dodatkowych kategorii kosztów kwalifikowanych związanych z pracami B+R powinny stanowić dodatkową zachętę do prowadzenia działań B+R i korzystania z ulgi. Duże znaczenie będzie miało to, w jakim kształcie znajdą się proponowane rozwiązania w uchwalonej ustawie. Przewidywany termin wejścia w życie nowelizacji to 1 stycznia 2025 r.
Projekt ustawy dostępny jest na stronie rządowej.
