Zorgaanbieders binnen de jeugdhulp en Wmo-zorg worstelen om financieel het hoofd boven water te houden en kampen met de beheersing van de alsmaar stijgende kosten. Het ontbreekt veelal aan reële en rendabele tariefafspraken met financiers, mede omdat de eigen kosten niet altijd goed te onderbouwen zijn. Daarom is een robuust inzicht in de kosten gewenst. Bovendien draagt een dergelijk inzicht bij aan het ‘eerlijke’ gesprek met zowel interne als externe partijen en stakeholders.
Na de decentralisering van de bekostiging van jeugdhulp en Wmo is voor veel zorgaanbieders een ingewikkelde puzzel ontstaan: hoe zorg op een rendabele en toekomstbestendige manier kan worden georganiseerd. Want instellingen zoeken schaalgrootte om de kosten laag te houden, maar met elke nieuwe gemeente of regio waarmee een contractrelatie wordt aangegaan, neemt de complexiteit toe en wordt de eigen organisatie zwaarder belast. Praktisch elke gemeente hanteert een eigen manier van bekostiging – de een met een lumpsum, de ander betaalt voor elk uur geleverde zorg – en werkt met eigen productcodes en zorgproducten. De financiële administratie van de aanbieder is hier niet op berekend. De aanbieder die eigen zorgconcepten hanteert, moet die dus voor elke gemeente laten aansluiten op de specifieke eisen en wensen en productbeschrijvingen van die betreffende gemeente.
Hoe is deze toenemende complexiteit te pareren door de eigen (financieel-administratieve) organisatie te verbeteren? Voor zorginstellingen is dat een grote uitdaging gebleken. Steeds vaker komen ze dan ook tot de conclusie dat de afspraken die ze maakten met financiers voor hen financieel ongunstig uitpakken. Met als gevolg dat veel jeugdhulpinstellingen en Wmo-zorgaanbieders inmiddels in financiële problemen verkeren. Hun tekorten lopen op en het Rijk probeert wel bij te springen, maar het is de vraag of dat voldoende is. In ieder geval kan die 'bijstand' ook niet structureel zijn. Het gevolg is dat de zorg voor twee kwetsbare groepen (jongeren en ouderen, die juist de zorg heel hard nodig hebben) fors onder druk.
Een helder en betrouwbaar inzicht in de kosten en het rendement binnen de zorg is naar onze overtuiging een eerste vereiste om deze puzzel op te lossen. Dat begint dus bij de zorginstelling zelf: de interne (administratieve) processen moeten zo zijn ingericht dat deze een betrouwbaar en volledig inzicht in de integrale kosten opleveren. Daarbij gaat het zowel om cliëntgebonden als om
niet-cliëntgebonden kosten en om inzicht in de opbouw van onderliggende kostprijselementen. Vervolgens is het van belang dat kosten toegewezen kunnen worden naar specifieke contracten en producten van de verschillende financiers.
Dit inzicht vormt dan de opmaat voor het gesprek waar het uiteindelijk om gaat: enerzijds om wat de instelling zelf kan ‘verbeteren’ in de bedrijfsvoering, anderzijds om de situaties waarin de tarieven (die bepaald worden door de gemeente als financier) aantoonbaar niet toereikend zijn (gegeven dat de geleverde zorg aansluit op de zorgvraag).
De kostprijsmodellen die dit mogelijk maken, worden gevuld met data uit de hele organisatie. Cruciaal daarbij is dat juist moet worden voorkomen dat de administratieve lastendruk nog verder wordt opgevoerd. De data-analyse zal daarom zo veel mogelijk optimaal moeten aansluiten bij de al bestaande processen voor gegevensverzameling en -verwerking.
Zorginstellingen zullen zich echter realiseren dat ze dit niet volledig zelfstandig kunnen oplossen. Wil men de complexiteit fundamenteel te lijf gaan, dan is verdere verdieping in de samenwerking met de verschillende financiers nodig (en andere zorgaanbieders binnen de keten). Door het met elkaar te hebben over de knelpunten, op basis van een goed onderbouwd en breed gedragen beeld, kan een constructieve dialoog tot stand worden gebracht. Dit draagt bij aan openheid en transparantie voor alle betrokken partijen. En dat leidt weer tot een gezonder stelsel en een zorglandschap waarin schaarse middelen en capaciteit optimaal en op een faire wijze worden verdeeld.
KPMG heeft ruime ervaring in de ontwikkeling en implementatie van kostprijstooling en helpt zorginstellingen kosten te beheersen en het rendement te verbeteren. Wij zetten daarnaast graag onze kennis in om bij te kunnen dragen aan het bouwen van een financieel gezond ecosysteem binnen het sociaal domein. Bent u benieuwd naar onze aanpak? Het spreekt vanzelf dat wij hierover graag met u in gesprek gaan.
Contact
Blijf op de hoogte
Wij houden je op de hoogte per e-mail. Geef hier je voorkeuren door.