Derde nota van wijziging wetsvoorstel toekomst pensioenen (Wtp)

Op 21 oktober 2022 heeft minister Schouten van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een derde nota van wijziging van het Wtp ingediend. Hierin heeft de wetgever vooral nieuwe kaders gesteld aan een evenwichtige transitie. Onderstaand gaan wij hier nader op in. 

Als een pensioenfonds besluit tot invaren dan moet het fonds een actuele dekkingsgraad¹ hebben van minimaal 90%. Bij een lagere actuele dekkingsgraad dan 90% moeten pensioenfondsen de opgebouwde pensioenaanspraken en -uitkeringen eerst korten tot een dekkingsgraad van minimaal 90% voordat kan worden ingevaren. Deze minimale dekkingsgraad is in het leven geroepen om te voorkomen dat de opgebouwde pensioenaanspraken in de overgangsperiode naar het nieuwe pensioenstelsel worden gekort terwijl dit niet nodig hoeft te zijn in het nieuwe pensioenstelsel.

De wetgever heeft aanvullend nog 3 voorwaarden aan de vermogenstoedeling bij invaren gesteld:

1. Voor iedere (gewezen) deelnemer of pensioengerechtigde geldt dat zij minimaal 95% van de uitkomst van de ‘default’ standaardregel meekrijgen. Indien 95% van de uitkomst van de standaardregel meer is dan de technische voorziening, dan geldt de technische voorziening als ondergrens. Deze ondergrens geldt overigens ook bij het toepassen van de vba-methode.
2. Heeft het pensioenfonds een dekkingsgraad onder de 105% dan mag maximaal 5% van het collectieve pensioenvermogen worden afgezonderd voor compensaties. Hierbij valt te denken aan compensatie voor de afschaffing van de doorsneepremie, het vullen van de solidariteits- of risicodelingsreserve en/of voor het ontzien van ingegane pensioenuitkeringen.
   Voor het toekennen van extra aanspraken als gevolg van compensatiemaatregelen geldt een uitzondering zodat er ook bij lage dekkingsgraden ruimte wordt geboden om compensatie te bieden voor afschaffing van de doorsneepremie.
3. Als een deelnemer of pensioengerechtigde tijdens het invaren meer dan de technische voorziening meekrijgt, dan mag geen enkele andere deelnemer of pensioengerechtigde minder dan de technische voorziening meekrijgen. De reden hiervan is om te voorkomen dat door vermogenstoedeling de ene deelnemer geïndexeerd wordt en de andere deelnemer gekort.

Bij de standaardmethode is het daarnaast ook mogelijk om binnen de groep pensioengerechtigden gelijke aanpassingen in de al ingegane uitkeringen te realiseren door de uitkomsten van de standaardmethode toe te passen.

De standaardmethode wordt als default invaarmethode aangewezen en zal volgens de wetgever in de meeste gevallen passend zijn. Hiervan kan (onderbouwd) worden afgeweken door de vba-methode te gebruiken als dat echt nodig is om tot evenwichtige transitie te komen. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij fondsen met complexe overgangsregelingen of met bijstortingsverplichtingen. Door het voorschrijven van een default invaarmethode beoogt de wetgever al te grote verschillen bij het invaarproces in de sector te voorkomen. 

Naast het netto profijt moet de pensioenverwachting voortaan ook in verschillende scenario’s (goed weer, slecht weer en verwacht weer) inzichtelijk worden gemaakt en betrokken worden bij de besluitvorming (en evenwichtigheidsafweging). Het gaat hierbij om een vergelijking van de uitkomsten van de overgang van het nieuwe stelsel met de verwachte uitkomsten onder het oude pensioenstelsel.

De wetgever komt met lagere regelgeving om de maatstaven voor evenwichtigheid in te kaderen (vangnet) zodat de regering tijdig de kaders (tussentijds) kan bijstellen. Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn als nieuwe economische inzichten daartoe aanleiding zouden geven, bijvoorbeeld naar aanleiding van een nieuw rapport van de Commissie Parameters.

Klik hier om de beslisnota te lezen, behorende bij de derde nota van wijziging wetsvoorstel toekomst pensioenen

^{_{[1] Het gaat hierbij overigens om het fondsvermogen en dekkingsgraad na afzondering van het MVEV}}