Obszar technologii i IT największą luką kompetencyjną pracowników działów finansowych

Wyniki tegorocznego badania KPMG w Polsce przeprowadzonego we współpracy z Klubem CFO wskazują, że jednym z najważniejszych wyzwań z perspektywy badanych dyrektorów finansowych jest utrzymanie płynności finansowej. Większość firm w pierwszej kolejności zwraca uwagę na efektywne zarządzanie kapitałem obrotowym oraz pozyskiwanie dodatkowego finansowania. Inflacja i ceny energii bezsprzecznie wpływają na decyzje strategiczne w zakresie polityki cenowej. 49% ankietowanych CFO przyznało, że rozważa nawet dziesięcioprocentowe podwyżki cen w 2024 roku. Natomiast jeden na dziesięciu ankietowanych planuje podwyżki przekraczające 10%. Utrzymanie cen na poziomie z 2023 roku zadeklarowało 39% badanych. Z kolei na rentowność i konkurencyjność firmy na rynku wpływa odpowiednia wysokość marż. W 2024 roku prawie dwie trzecie ankietowanych CFO zamierza utrzymać je na poziomie zbliżonym do tego z 2023 roku. Kolejne 27% przewiduje ich wzrost, a jedynie co dziesiąty ankietowany zadeklarował obniżkę. Jednocześnie liczbę etatów zamierza zwiększać 1/3 badanych firm.

W obliczu współczesnych wyzwań biznesowych kluczowe staje się skuteczne zarządzanie ryzykiem oraz adaptacja do zmieniających się warunków rynkowych. Priorytetem jest także wspieranie i rozwijanie kompetencji pozwalających na efektywne wykorzystywanie zaawansowanej analizy danych oraz obsługę narzędzi finansowych opartych na nowych technologiach. Tymczasem niemal połowa badanych firm wciąż doświadcza częściowych braków kompetencyjnych i kadrowych w działach finansowych. 16% firm zmaga się z jednoznacznym deficytem kompetencji pracowników. Obszar technologii i IT został wskazany przez CFO jako największa luka kompetencyjna i jednocześnie priorytet rozwojowy. Aż 55% ankietowanych twierdzi, że w tym zakresie występują braki w umiejętnościach, a 61% uważa ten obszar za priorytet pod kątem podnoszenia kwalifikacji. Ankietowani dyrektorzy finansowi zgłaszają również trudności ze znalezieniem odpowiednio wykwalifikowanych pracowników. Dla 72% z nich wyzwaniem jest znalezienie odpowiednich kandydatów, a ponad połowa wskazała, że problematyczne jest również zatrzymanie ich w firmie.

O stopniu zaawansowania i jakości współpracy pomiędzy działem finansowym i pozostałymi jednostkami przedsiębiorstwa świadczy m.in. sposób gromadzenia, przetwarzania i wykorzystywania danych. Jedna trzecia badanych firm w Polsce praktykuje manualne dostosowywanie danych księgowych do potrzeb informacji zarządczej. Niewiele mniej, bo 29% organizacji, definiuje dane księgowe jako te same, co dane zarządcze. To wyższy odsetek odpowiedzi w porównaniu do wyników analogicznego badania z 2022 roku. Niewielka część ankietowanych CFO zadeklarowała, że w ich organizacjach funkcjonuje bardziej zaawansowany technologicznie system raportowania. Wykorzystywanie bazy danych (Data Mart), z której zasilane są predefiniowane raporty zadeklarowało 14% z nich, natomiast rozwiązań BI oraz predefiniowanych automatycznie raportów na bazie księgi głównej jedynie 12% respondentów.

W miarę postępu transformacji cyfrowej firmy zyskują dostęp do nowych modeli biznesowych, usprawniając obsługę klienta i wzmacniając swoją innowacyjność. Tymczasem aż 43% dyrektorów finansowych stwierdziło, że proces planowania finansowego w ich organizacjach trwa zdecydowanie za długo, natomiast kolejne 33% uważa, że wymaga on nieznacznego, ale jednak skrócenia. Tylko 16% CFO deklaruje, że proces ten można uznać za zautomatyzowany. Wyniki badania KPMG i Klubu CFO wskazują, że w badanych firmach najczęściej wykorzystywanymi (88% wskazań) systemami wspierającymi funkcje finansowe są rozwiązania klasy ERP. Prawie połowa ankietowanych CFO zadeklarowała używanie narzędzi wspierających budżetowanie innych niż Excel, takich jak Hyperion, SAP i Tagetik. Narzędzia klasy Robotic Process Automation są wykorzystywane z kolei przez 39% badanych organizacji. Największym potencjałem do automatyzacji zdaniem badanych dyrektorów finansowych charakteryzuje się obszar fakturowania (49% wskazań) oraz obsługa płatności, a także księgowość na które wskazało 45% badanych CFO.

Niepokojącym wydaje się jednak fakt, że nieco ponad połowa przedsiębiorstw wciąż nie zintegrowała systemów lub nie utworzyła wspólnego punktu dostępu do danych, a 14% z nich nie planuje wykonania takiego kroku w najbliższej przyszłości.

Z badania KPMG w Polsce i Klubu CFO wynika, że aż 80% badanych firm wciąż nie wdrożyło praktyk dotyczących zarządzania danymi klimatycznymi i raportowania ich w swojej organizacji. Jedynie 35% respondentów zadeklarowało, że dopiero planuje włączenie sporządzania sprawozdań niefinansowych w standardowe procedury ich przedsiębiorstwa. Jednocześnie 39% badanych CFO przyznało, że aspekt ESG jest w ich organizacjach uwzględniany tylko wtedy, gdy jest to wymóg regulacyjny. Z drugiej strony 31% organizacji deklaruje, że  przywiązują wagę do kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem, nawet w obliczu braku bezpośrednich obowiązków prawnych.