Tax Alert: Zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego a skarga do sądu administracyjnego

Podatniczka, której organy podatkowe określiły w formie decyzji podatkowej wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od osób prawnych za rok 2006, po wyczerpaniu dostępnych środków prawnych, w tym drogi sądowo-administracyjnej, wniosła skargę konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego. Jej zdaniem przepisy Ordynacji podatkowej pozwalające na zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego na skutek wniesienia skargi do sądu administracyjnego są niezgodne z Konstytucją RP, jeżeli na skutek tej skargi doszło do stwierdzenia nieważności decyzji przez sąd administracyjny. Podatniczka twierdziła, że stwierdzenie nieważności decyzji odnosi skutek z mocą wsteczną, dlatego też wywołane wniesieniem skargi do sądu administracyjnego zawieszenie biegu terminu przedawnienia należy uznać za niebyłe.

Skarżąca stała na stanowisku, że kwestionowane przepisy prowadzą do naruszenia przysługującego podatnikowi konstytucyjnego prawa własności poprzez pozbawienie podatnika środków pieniężnych tytułem zobowiązania podatkowego, które powinno się przedawnić, co jednak nie nastąpiło na skutek wniesienia skargi do sądu administracyjnego, mimo że zaskarżona decyzja wydana została z kwalifikowaną wadą prawną skutkującą stwierdzeniem jej nieważności.  Zdaniem skarżącej jest to sprzeczne z wyrażonymi w art. 2 i art. 7 Konstytucji zasadami praworządności, bezpieczeństwa prawnego oraz zaufania obywatela do państwa. W dalszej kolejności narusza również zasadę równości i niedyskryminacji poprzez wydłużenie na mocy kwestionowanych przepisów terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Skarżąca zwróciła również uwagę na fakt, że obecne brzmienie przepisów prowadzi do sytuacji, w której podatnik dążący do sądowej ochrony swoich praw przed wydaną przez organ podatkowy decyzją, wciągany jest w pułapkę prawną, gdyż nawet w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji państwo odnosi korzyść w postaci wydłużonego czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Ogranicza to wyrażone w art. 45 ust. 1 Konstytucji prawo do sądu. Ponadto, w świetle kwestionowanych przepisów art. 70 § 6 pkt 2 oraz art. 70 § 7 pkt 2 Ordynacji podatkowej złamane zostaje wynikające z art. 77 ust 1 Konstytucji prawo do wynagrodzenia szkody wyrządzonej poprzez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej, albowiem podatnik nie tylko nie otrzymuje odszkodowania z tytułu wydania decyzji podatkowej z rażącym naruszeniem prawa, ale też obarczony jest negatywnym dla niego skutkiem obrony swoich racji w postępowaniu sądowym poprzez wydłużony okres przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 12 grudnia br. orzekł, że:

1. art. 70 § 6 pkt 2 Ordynacji podatkowej (dalej: „O.p.”) w zakresie, w jakim przewiduje zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym z dniem wniesienia do sądu administracyjnego skargi na decyzję organu podatkowego dotyczącą tego zobowiązania również wtedy, gdy w postępowaniu zainicjowanym tą skargą sąd administracyjny prawomocnie stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji, z uwagi na to, że została wydana przez organ podatkowy z rażącym naruszeniem prawa, polegającym na podpisaniu jej przez osobę, która nie była umocowana do działania w imieniu tego organu,
2. art. 70 § 7 pkt 2 O.p. w zakresie, w jakim przewiduje, że zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym spowodowane wniesieniem do sądu administracyjnego skargi na decyzję organu podatkowego dotyczącą tego zobowiązania trwa do dnia doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego ze stwierdzeniem jego prawomocności, również wtedy, gdy w postępowaniu zainicjowanym tą skargą sąd administracyjny prawomocnie stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji, z uwagi na to, że została wydana przez organ podatkowy z rażącym naruszeniem prawa, polegającym na podpisaniu jej przez osobę, która nie była umocowana do działania w imieniu tego organu

– są zgodne z art. 64 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Wyrok zapadł jednogłośnie, a jego uzasadnienie nie zostało jeszcze opublikowane.