Kodeks postępowania cywilnego przewiduje różne możliwości zabezpieczenia spadku, w skład którego wchodzi firma w szerokim tego słowa znaczeniu. Jednym z nich jest ustanowienie zarządcy tymczasowego udziałów w spółce.
Sytuacje objęte zastosowaniem regulacji
Spadek zabezpiecza się, gdy zostanie uprawdopodobnione, że z jakiejkolwiek przyczyny grozi naruszenie rzeczy lub praw majątkowych, które w chwili otwarcia spadku były we władaniu lub należały do spadkodawcy, zwłaszcza przez usunięcie, uszkodzenie, zniszczenie lub nieusprawiedliwione rozporządzenie. W przypadku prawa majątkowego, jakim są udziały w spółce z o.o., realne zagrożenie, przed jakim może chronić tego typu zabezpieczenie, może polegać np. na umorzeniu udziałów lub też innych ruchach na kapitałach zmierzających do „rozwodnienia” uczestnictwa spadkobierców.
Warto podkreślić, że na tym etapie spadkobierca powinien jedynie uprawdopodobnić swoje prawo do dziedziczenia. W praktyce zatem wniosek o ustanowienie zarządcy tymczasowego może pojawić się w trakcie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku obejmującego udziały, które [postępowanie] w razie braku porozumienia dotychczasowych i „nowych” wspólników może trwać niestety dłuższy czas.
Powołanie zarządcy tymczasowego
Sąd stosuje taki środek zabezpieczenia, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni. Jeżeli nie jest możliwe określenie środka zabezpieczenia w postanowieniu o zabezpieczeniu spadku, zabezpieczenie należy do komornika. Oznacza to w praktyce, że zarządcę tymczasowego można powołać w postanowieniu sądowym. Nie da się jednak wykluczyć, że orzeczenie takie będzie jedynie upoważniało komornika do nominowania konkretnej osoby na to stanowisko.
Zakres kompetencji
Celem zabezpieczenia jest przeciwdziałanie utraty wartości udziałów pozostałych po spadkodawcy oraz wykonywanie przysługujących z nich uprawnień korporacyjnych w granicach zwykłego zarządu. Funkcja ta ma rację bytu do czasu trwałego uregulowania kwestii spadkowych – najczęściej przez stwierdzenie nabycia spadku. Warto zaznaczyć, że zarządca tymczasowy nie włada całością spadku. Jest on dedykowany do konkretnego aktywa, którym w omawianym przypadku będą prawa udziałowe.
Spółka z o.o. | Zarządca tymczasowy | Powołanie zarządcy tymczasowego