Άρθρο του Πάρη Καραγιάννη, Διευθυντής, Συμβουλευτικό Τμήμα, KPMG για το ετήσιο περιοδικό Εκπαιδευτηρίων Δούκας

 

Η πρώτη, η δεύτερη και η τρίτη βιομηχανική επανάσταση βασίστηκαν αντίστοιχα στις ατμομηχανές, στην ηλεκτρική ενέργεια και στα πληροφοριακά συστήματα. Βρισκόμαστε πλέον στα πρώτα στάδια της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης όπου οι μηχανές χαρακτηρίζονται από ευφυΐα, είναι σε θέση να διενεργούν προβλέψεις και να παίρνουν αποφάσεις.

Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένα σύνολο από τεχνολογίες και αλγορίθμους που επιτρέπουν στις μηχανές να εκτελούν καθήκοντα και να λύνουν προβλήματα που μέχρι τώρα αποδίδονταν μόνο σε ανθρώπους. Ο συνδυασμός «γνωστικών υπηρεσιών» (Cognitive Services όπως «Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας», «Αναγνώριση Φωνής», «Επεξεργασία Εικόνας»), εργαλείων αυτοματοποίησης RPAs (Robotic Process Automation) και τεχνικών μηχανικής μάθησης (Machine Learning) επιτρέπουν σε συστήματα και υπολογιστές να προσομοιώνουν τις ανθρώπινες αισθήσεις και τη συσσωρευμένη εμπειρία ώστε να λαμβάνουν αποφάσεις.

Στις μέρες μας η Τεχνητή Νοημοσύνη βρίσκεται παντού. Μηχανές αναζήτησης, εφαρμογές πλοήγησης και χαρτών, ηλεκτρονικά καταστήματα, κοινωνικά δίκτυα, εφαρμογές μίσθωσης οχημάτων, οικιακές συσκευές φωνητικών εντολών, ηλεκτρονική αλληλογραφία είναι μόνο μερικά από τα συστήματα και τις εφαρμογές η λειτουργία των οποίων βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη. Πηγαίνοντας ένα βήμα παρακάτω, στις μέρες μας έχουν κατασκευαστεί αυτόνομα οχήματα, έξυπνα σπίτια, εφαρμογές διάγνωσης ιατρικών εξετάσεων και συσκευές υποβοήθησης ατόμων με αναπηρίες.

Ο αντίκτυπος της Τεχνητής Νοημοσύνης πέρα από τις καθημερινές εμπειρίες των ανθρώπων αλλάζει οργανισμούς και βιομηχανίες. Πολύπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες μπορούν να εκτελεστούν στιγμιαία. Μεγάλα σύνολα δεδομένων (Big Data) συλλέγονται και αναλύονται σχεδόν σε πραγματικό χρόνο βελτιώνοντας την εμπειρία του πελάτη σε ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών. Σύμφωνα με μεγάλη ερευνητική εταιρεία, η Τεχνητή Νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση θα μεταλλάξουν ακόμη περισσότερο στο μέλλον το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών που πραγματοποιούνται στις επιχειρήσεις. Πλήθος επαναλαμβανόμενων ενεργειών θα διεκπεραιώνεται μέσω έξυπνων συστημάτων με τον άνθρωπο παρόλα αυτά να βρίσκεται πάντοτε στο κέντρο. Είναι προφανές ότι τα robots μπορούν να προγραμματιστούν να εκτελέσουν συγκεκριμένα καθήκοντα εντούτοις δεν μπορούν αποτελεσματικά να αναλάβουν πρωτοβουλίες, να σκεφτούν καινοτόμες ιδέες και να δημιουργήσουν καινούργιες λύσεις. Η ικανότητα προσαρμογής σε μεταβαλλόμενο περιβάλλον, η δημιουργικότητα, ο σχεδιασμός νέων στρατηγικών και η κριτική σκέψη είναι χαρακτηριστικά που μόνο ο άνθρωπος με την «κοινή λογική» του διαθέτει.

Είναι απόλυτα σαφές ότι στο μέλλον ο ανθρώπινος παράγοντας και η τεχνολογία θα συνυπάρχουν όλο και περισσότερο στους οργανισμούς και στις επιχειρήσεις δημιουργώντας την ανάγκη αρμονικής συνεργασίας. Οι «ψηφιακοί συνάδελφοι» πάντα θα εκτελούν διαχειριστικές εργασίες ταχύτερα και με αλάνθαστο τρόπο εντούτοις χαρακτηριστικά όπως κατανόηση συναισθημάτων, ερμηνεία της γλώσσας του σώματος, δημιουργικότητα, κοινωνική συμπεριφορά, διαπραγμάτευση και διαχείριση ομάδων είναι ικανότητες που δύσκολα θα αποκτηθούν από ρομπότ. Στην πράξη συνεπώς ο άνθρωπος θα πρέπει να επενδύσει σε:

• Ικανότητα προσαρμογής. Σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον όπου η τεχνολογία, τα robots και η Τεχνητή Νοημοσύνη υιοθετούνται με εκθετικά αυξανόμενους ρυθμούς, έμφαση από τον άνθρωπο πρέπει να δοθεί στην προσαρμογή, στη συνεχή κατάρτιση και στον σχεδιασμό λύσεων σε ένα περιβάλλον που συνεχώς μεταβάλλεται.
• Καθιέρωση κουλτούρας μάθησης. Σε παλαιότερες εποχές «τι γνώριζε» ο άνθρωπος μετρούσε περισσότερο από το «πως το γνώριζε». Δεδομένων των αλλαγών που επιφέρει η τεχνολογία όμως, έμφαση πλέον δίνεται στην ικανότητα εντοπισμού πληροφορίας, στην κριτική σκέψη για το φιλτράρισμα των νέων δεδομένων και στη διάθεση για μάθηση εντός εργασιακού περιβάλλοντος. 
• Καλλιέργεια ομαδικότητας. Πολλές από τις θέσεις εργασίας στις μέρες μας προϋποθέτουν εγρήγορση, αλληλεπίδραση με πολλαπλά συστήματα και τεχνολογίες. Η παραγωγική συνεργασία ανθρώπων διαφορετικών δεξιοτήτων είναι αυτή που εξασφαλίζει τη βέλτιστη χρήση τεχνολογίας και παράγει ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Αρκετά χρόνια πιο πίσω, η εποχή του ηλεκτρισμού έφερε δυνατότητες φωταγώγησης, επικοινωνίας και πληροφόρησης, ενισχύοντας σε μεγάλο βαθμό την παραγωγικότητα και προσφέροντας στους εργαζόμενους καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η εποχή των έξυπνων μηχανών θα έχει ακόμα μεγαλύτερο αντίκτυπο στον κόσμο της εργασίας. Η τεχνητή νοημοσύνη, όπως και ο ηλεκτρισμός, έχει τη δυνατότητα να «φωτίζει» τα δεδομένα και να προσφέρει γνώσεις που, μέχρι πρότινος, ήταν στην αφάνεια. Αποτελεί επίσης βασική πηγή ισχύος για την αυτοματοποίηση και την έξυπνη παραγωγικότητα. Αναπόφευκτα, οι οργανισμοί στο μέλλον θα υιοθετούν όλο και περισσότερο λύσεις Τεχνητής Νοημοσύνης και σύγχρονης τεχνολογίας.

Στην κατεύθυνση αυτή οι επιχειρήσεις θα μετατρέπονται σε κέντρα προσέλκυσης ταλαντούχων ανθρώπων απαλλάσσοντάς το δυναμικό τους από διαχειριστικές και επαναλαμβανόμενες εργασίες. Ο άνθρωπος παρόλα αυτά παραμένει στο επίκεντρο καθώς χαράσσοντας νέες στρατηγικές, λαμβάνοντας καινοτόμες αποφάσεις και με «όχημα» την τεχνολογία καλείται πάνω απ’ όλα να λύσει ανθρώπινα προβλήματα.