Η Αλίκη στη χώρα της ευφυούς διασύνδεσης

Η Αλίκη στη χώρα της ευφυούς διασύνδεσης

Άρθρο του Θοδωρή Στεργίου, Senior Manager, Συμβουλευτικό τμήμα, KPMG, για την ευφυή διασύνδεση στο Netweek Magazine.

1000
Picture of Effie Katsouli

Γενική Διευθύντρια

KPMG στην Ελλάδα

Email

Η Alice ήταν ενθουσιασμένη με την άφιξη του νέου της ηλεκτρικού και αυτόνομου αυτοκινήτου. Είχε άλλωστε ενημερωθεί από την προηγούμενη ημέρα σχετικά με την εκτελώνισή του και την πληρωμή της δόσης στον εισαγωγέα. Γνώριζε ήδη ότι όλη η διαδικασία, από την παραγγελία του αυτοκινήτου, την κατασκευή του, τη δοκιμή, την αποστολή και εκτελωνισμό του, ήταν διασφαλισμένη μέσω των, μεταξύ άλλων, αντίστοιχων έξυπνων συμβολαίων (smart contracts) που η τεχνολογία blockchain είχε επιτρέψει. Ακόμα και η πληρωμή των δόσεων ή η αποστολή χρημάτων σε τράπεζα του εξωτερικού διεπόταν από παρόμοια τεχνολογία η οποία αφενός αυτοματοποιούσε πολύ τις αντίστοιχες διαδικασίες, αφετέρου παρείχε ένα αρκετά ισχυρό επίπεδο διασφάλισης των συναλλαγών.

Είχε ήδη κανονίσει την παραλαβή του νέου της αυτοκινήτου στον χώρο εργασίας της. Δεν χρειαζόταν μάλιστα να ακυρώσει τη συνάντηση που είχε κανονισμένη προκειμένου να το παραλάβει, μιας και ο εισαγωγέας θα το άφηνε στον χώρο στάθμευσης. Το φυσικό κλειδί θα βρισκόταν σε προσυμφωνημένο χώρο στο αυτοκίνητο, ενώ, το ηλεκτρονικό, της είχε παραδοθεί εκείνο το πρωί. Ο οδηγός, διαπιστευμένος από τον εισαγωγέα, θα στάθμευε το αυτοκίνητο και θα διέγραφε το προσωρινό ηλεκτρονικό κλειδί που είχε, με την αντίστοιχη επιβεβαίωση να φτάνει στο κινητό της τηλέφωνο.

Στο διάλλειμά της θα οδηγούσε για πρώτη φορά το καινούργιο της απόκτημα, καταφέρνοντας, με την ενεργοποίηση της λειτουργίας πλήρους αυτονομίας να κάνει και τα ψώνια που ήθελε. Ο πατέρας της o Bob, όντας διαβητικός, έφερε ενσωματωμένο τσίπ το οποίο μετρούσε τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα του και προχωρούσε στην έγχυση της απαιτούμενης ποσότητας, ενώ ταυτόχρονα ενημέρωνε την Alice σε πραγματικό χρόνο για την πορεία της υγείας του. Ταυτόχρονα όμως, έδινε εντολή για έλεγχο των τροφών στο ψυγείο της ώστε να την ενημερώσει για τα ψώνια της ημέρας που έπρεπε να κάνει προκειμένου να μπορεί ο Bob να ακολουθεί την ενδεδειγμένη δίαιτα.

Κατά τη διάρκεια της πρώτης της βόλτας με το αυτοκίνητο, ο ενθουσιασμός της ήταν αρκετά μεγάλος. Δυνάμωνε τη μουσική και τραγουδούσε, χαρούμενη που επιτέλους είχε καταφέρει να το αποκτήσει. Το αυτοκίνητο, λαμβάνοντας τις μετρήσεις της Alice, κάτι στο οποίο εκ των προτέρων είχε συγκαταθέσει κατά την ενεργοποίησή του, τη ρώτησε μέσω φωνητικού μηνύματος εάν θα ήθελε να δυναμώσει και άλλο τη μουσική, ενεργοποιώντας ταυτόχρονα τη λειτουργία πλήρους αυτόνομης οδήγησης. Η Alice αποδέχτηκε το αίτημα και αφήνοντας το τιμόνι κάθισε αναπαυτικά και παρήγγειλε τα τρόφιμα που ήθελε. Ο διανομέας τροφίμων, θα ενεργοποιούσε την κάμερα που είχε στο κράνος του στην προκαθορισμένη ώρα και θα ελάμβανε στο κινητό του ένα προσωρινό ηλεκτρονικό κλειδί ώστε να αφήσει την παραγγελία στο αυτοκίνητο, τη στιγμή που η Alice θα παρακολουθούσε σε πραγματικό χρόνο το video στο κινητό της. Το κλειδί, με το κλείσιμο της πόρτας του αυτοκινήτου, θα διαγραφόταν, με την αντίστοιχη ενημέρωση και επιβεβαίωση να λαμβάνεται από την Alice…

Το παραπάνω σενάριο, το οποίο προϋποθέτει την ευφυή διασύνδεση φυσικών προσώπων και πραγμάτων, αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα του διαδικτύου των πάντων (Internet of Everything – IoE). To IoE, όρος που αποδίδεται στη CISCO, αποτελεί ένα υπερσύνολο του Internet of Things – ΙοΤ (όρος που αποδίδεται στον Kevin Ashton, 1999), παρόλο που οι δύο αυτές έννοιες συγχέονται αρκετά συχνά. Πιο συγκεκριμένα, ενώ στο ΙοΤ αναφερόμαστε στη διασύνδεση φυσικών αντικειμένων («πραγμάτων»), ήτοι συσκευών, smartphones, κλπ., στο ΙοΕ απαιτείται η ευφυία ώστε να επιτευχθεί η διασύνδεση με φυσικά πρόσωπα, τα οποία αποτελούν και αυτά μέρος ενός μεγάλου δικτύου.

Όπως είναι κατανοητό, η εν λόγω διασύνδεση προϋποθέτει την ύπαρξη κατάλληλης τεχνολογίας (sensors, δίκτυα, κλπ.), καθώς και ομογενοποιημένων ή τουλάχιστον συμβατών πρωτοκόλλων επικοινωνίας. Ταυτόχρονα όμως, το ΙοΕ στηρίζεται στον τρόπο συλλογής και ανάλυσης, σε πραγματικό χρόνο, ενός αρκετά μεγάλου όγκου δεδομένων, προκειμένου να ληφθεί κάποια απόφαση.

Τα ανωτέρω επιτάσσουν την ανάλυση και επεξεργασία των δεδομένων όχι απλά σε κάποιο υπολογιστικό νέφος, αλλά στα τελικά σημεία (end nodes), κάτι το οποίο εισάγει αρκετές προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι κατασκευαστές. Προκλήσεις που σε μεγάλο βαθμό πηγάζουν από τις ίδιες τις δυνατότητες των end nodes (π.χ. μειωμένη υπολογιστική ισχύς, πεπερασμένος χρόνος αυτονομίας μπαταρίας) και οι οποίες έχουν μεγάλη απήχηση στην κυβερνοασφάλεια (IoE cyber security).

Πιο συγκεκριμένα, θέματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν ώστε το ανωτέρω σενάριο της Alice να γίνει πραγματικότητα, αφορούν, μεταξύ άλλων:

  • Την ενσωμάτωση κρυπτογραφικών επεξεργαστών και πρωτοκόλλων, ώστε να διασφαλιστεί η εμπιστευτικότητα της επικοινωνία μεταξύ των end nodes.
  • Την ενσωμάτωση τεχνολογιών blockchain σε όλη την αλυσίδα, ώστε να επιτευχθεί αφενός η εμπιστοσύνη μεταξύ των συνδιαλλασόμενων μερών, αφετέρου να διασφαλιστεί η αρχή της μη αποποίησης (non repudiation).
  • Τον διαχωρισμό μεταξύ των δεδομένων που θα ανταλλάσουν τα end nodes και των μηνυμάτων ελέγχου (control messages), ώστε να επιτευχθεί η αρχή της πολύ-επίπεδης ασφάλειας (multilayer security architecture).
  • Την προστασία των end nodes ως συσκευών, ώστε να αποτρέπεται η μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση από κακόβουλους χρήστες οι οποίοι θα μπορούσαν να τις χρησιμοποιήσουν ώστε, για παράδειγμα, να στήσουν ένα botnet και εκκινήσουν DDoS attacks.
  • Την προστασία των end nodes που φέρουν τα φυσικά πρόσωπα (wearables, chips, κλπ.) ώστε να αποτρέπεται η κακόβουλη χρήση τους η οποία θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στην υγεία ενός ατόμου.
  • Την προστασία των προσωπικών δεδομένων των φυσικών προσώπων, η οποία εμπεριέχει πληθώρα θεμάτων, όπως η λήψη συγκατάθεσης, η ενημέρωση του υποκειμένου, η εξάσκηση δικαιωμάτων, η αυτοματοποιημένη λήψη αποφάσεων, η επεξεργασία δεδομένων ειδικής κατηγορίας, κλπ.
  • Τη φυσική προστασία των end nodes, ώστε να αποτρέπεται η καταστροφή ή/και βανδαλισμός τους, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μη διαθεσιμότητα του δικτύου.

Η ανωτέρω λίστα με τις προκλήσεις κυβερνοασφάλειας είναι μεν ενδεικτική, αποτελεί δε τον χρόνιο προβληματισμό των στελεχών και οργανισμών που ασχολούνται με το ΙοΕ. Η τεχνολογική εξέλιξη είναι ραγδαία, με προφανή οφέλη στην οικονομία και καθημερινότητα των πολιτών. Απαιτεί όμως ένα ισχυρό πλαίσιο κυβερνοασφάλειας και συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών ώστε να μπορεί να πραγματωθεί.

© 2024 KPMG Σύμβουλοι Μονοπρόσωπη Α.Ε., Ελληνική Ανώνυμη Εταιρεία και μέλος του διεθνούς οργανισμού ανεξάρτητων εταιρειών-μελών της KPMG συνδεδεμένων με την KPMG International Limited, ιδιωτική Αγγλική εταιρεία περιορισμένης ευθύνης με εγγυητικές εισφορές. Με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος. 

Συνδεθείτε μαζί μας