Οι εισηγμένες εταιρείες έχουν υιοθετήσει τους κανόνες που προβλέπει η νομοθεσία. Το θέμα, όμως, δεν είναι η υιοθέτηση αλλά η σωστή εφαρμογή των κανόνων. Δηλαδή, το αν αυτά που προβλέπονται εφαρμόζονται ουσιαστικά. Σε αυτό το σημείο υστερούμε γιατί πολλά πράγματα στη χώρα μας γίνονται τυπικά και όχι ουσιαστικά. Το θέμα της εταιρικής διακυβέρνησης είναι να μπει κάποιος στην ουσία. Να προστατέψει τους μετόχους, τους εργαζόμενους και όλους τους εμπλεκόμενους με μια επιχείρηση. Θεωρώ λοιπόν ότι έχουμε δρόμο να διανύσουμε.

Η νέα νομοθεσία λειτουργεί προς αυτή την κατεύθυνση. Εισάγει για παράδειγμα την έννοια της αξιολόγησης. Θα πρέπει να γίνεται ετήσια αξιολόγηση από τρίτο ανεξάρτητο φορέα για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το διοικητικό συμβούλιο και ασκείται η εταιρική διακυβέρνηση. Φαίνεται λοιπόν ότι τα παθήματα του παρελθόντος γίνονται μαθήματα και εμείς ως σύμβουλοι βλέπουμε μια αφύπνιση από την επιχειρηματική κοινότητα. Οι επιχειρήσεις πλέον αναγνωρίζουν την επιπλέον αξία και στη μείωση του ρίσκου που αναλαμβάνουν αν εφαρμόζουν σωστά σύγχρονους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης.

Εμείς προσπαθούμε να μην διαχωρίζουμε ιδιαίτερα τις εισηγμένες και μη εισηγμένες εταιρίες. Ενώ για τις εισηγμένες είναι υποχρεωτικό, πρέπει και οι δεύτερες να πάρουν τα κομμάτια από τους κανόνες και το πλαίσιο της εταιρικής διακυβέρνησης για τις πρώτες και να το προσαρμόσουν στις ιδιαιτερότητες και στις απαιτήσεις τους. Το πιο σημαντικό είναι να αναπτύξουν μια κουλτούρα σωστής εταιρικής διακυβέρνησης και να καταλάβουν ότι δεν είναι ένας απλός μπελάς, ένα επιπλέον κόστος ή χάσιμο χρόνου.

Αντίθετα, είναι μια επένδυση που θα συμβάλει στην ορθή διοίκηση, στη διαμόρφωση ολιστικής στρατηγικής, στην διαχείριση της διαδοχής στην ηγεσία και στην αναγνώριση και μείωση των κινδύνων γενικότερα Μπορεί να προστατέψει τους μετόχους και επειδή εμείς δουλεύουμε πολύ με οικογενειακές επιχειρήσεις, οι οποίες είναι ουσιαστικά το σύνολο των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, να προστατεύσει ακόμη και μετόχους μειοψηφίας και να διασφαλίσει αρμονία και ανοιχτή επικοινωνία μέσα στην οικογένεια, η οποία μεταφράζεται σε αρμονία, ορθή διαχείριση και ευημερία και μέσα στην επιχείρηση.

Είναι γεγονός ότι η επενδυτική κοινότητα κοιτάζει ολοένα και περισσότερο την εταιρική διακυβέρνηση σε μια επιχείρηση. Το βλέπουμε στο εξωτερικό και το βλέπουμε και εδώ, ειδικά τώρα που υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για χρηματοδότηση από funds του εξωτερικού. Στο εξωτερικό η σωστή εταιρική διακυβέρνηση είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας για να προσελκύσει κανείς κεφάλαια, να βρει στρατηγικό επενδυτή ή ακόμη και να πουλήσει την επιχείρησή του.

Από το να συνειδητοποιήσει ότι το έχει ανάγκη. Πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν ένα πρόβλημα να παραδεχτούν ότι έχουν αδυναμίες. Θα πρέπει οι επιχειρηματίες να κατανοήσουν ότι αν για παράδειγμα προσλάβουν ανεξάρτητα μέλη σε ένα διοικητικό συμβούλιο δεν αποκαλύπτουν εταιρικά μυστικά ή αναλαμβάνουν ένα επιπλέον κόστος αλλά μπορούν με αυτό τον τρόπο να καλύψουν σημαντικά κενά και να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις που έχουν οι επενδυτές.

Και εδώ είναι θέμα κουλτούρας. Οι επιχειρήσεις που αφήνουν πίσω τους λογικές του «κάνω ότι θέλω» και αναπτύσσουν μια κουλτούρα λογοδοσίας και τεκμηρίωσης έχουν σωστότερη στρατηγική και μακροχρόνιο σχεδιασμό που αργά ή γρήγορα θα φανεί και στα οικονομικά αποτελέσματα.