Wyzwania polityki klimatycznej: wciąż 82% globalnego zapotrzebowania na energię zaspokajane dzięki paliwom kopalnym

Skala wyzwań związanych z neutralnością klimatyczną pozostaje ogromna. 82% globalnego zapotrzebowania na energię pierwotną wciąż zaspokajane jest za pomocą paliw kopalnych – węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego. Ograniczenie wzrostu średniej, globalnej temperatury do sugerowanego konsensusem naukowym poziomu 1,5 stopnia Celsjusza staje się coraz trudniejsze wraz z upływającym czasem. Polityki próbujące wesprzeć proces dekarbonizacji, napotykają na opór społeczny, argumentowany m.in. kosztami transformacji czy skalą zmian oczekiwanych w dotychczasowym stylu życia. Pozytywnym wnioskiem płynącym z raportu jest natomiast rosnący udział samochodów elektrycznych. Globalny udział tego typu pojazdów w sprzedaży wzrósł z 4,2% w roku 2020 do 14% w roku 2022. Firmy energochłonne inwestują w nowe, niskoemisyjne technologie, wspierające m.in. dekarbonizację sektora stali.

W dynamicznie zmieniającym się otoczeniu rynkowym coraz większą rolę odgrywa badanie i redukowanie negatywnego wpływu gospodarki na globalny klimat. Wśród czynników tej zmiany wymienić należy między innymi różnorodne inicjatywy podejmowane na całym świecie:

• Działania Unii Europejskiej, odbywające się pod hasłem Europejskiego Zielonego Ładu i mające odpowiadać na nowe wyzwania, w tym geopolityczne (REPowerEU jako odpowiedź na rosyjską agresję na Ukrainę).
• Inflation Reduction Act, podpisany przez prezydenta USA, Joe Bidena, w sierpniu 2022, który stymulować ma zielony zwrot tamtejszej gospodarki. 370 miliardów dolarów trafić ma na inwestycje w bezpieczeństwo energetyczne i ochronę klimatu.
• Chińskie plany zwiększania udziału energii wyprodukowanej bez użycia paliw kopalnych: 20% w roku 2025, 25% w 2030 i 80% w 2060, połączone m.in. z inwestycjami w sieci energetyczne.
• Zwroty polityczne, umożliwiające zwiększenie ambicji klimatycznych oraz działań na rzecz ochrony środowiska w krajach takich jak Australia czy Brazylia.
• Zmiany priorytetów inwestycyjnych – według szacunków Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) – inwestycje w czyste źródła energii sięgną w roku 2023 1,8 biliona dolarów w porównaniu do 1 biliona w paliwa kopalne.
• Oczekiwania w zakresie raportowania przez firmy swojego wpływu na środowisko i klimat – nie tylko na obszarze Unii Europejskiej, ale również w Australii, Stanach Zjednoczonych czy w Wielkiej Brytanii.
• Zobowiązania branżowe, takie jak obietnica osiągnięcia stanu neutralności klimatycznej przez sektor lotniczy do roku 2050, złożona przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO).

Szczególnie silny wpływ na warunki prowadzenia biznesu w Polsce mają regulacje, przyjmowane na poziomie Unii Europejskiej. Nie inaczej jest w kwestiach, związanych z wpływem przedsiębiorstw na środowisko i klimat. Jednym z tego przykładów jest dyrektywa, dotycząca sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju – CSRD.

Innym nowym, istotnym czynnikiem wpływającym na zapewnienie neutralności klimatycznej będzie obowiązujący mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2. Jego celem jest wyrównanie pola gry między producentami dziś wysokoemisyjnych produktów, wytwarzającymi je na terenie Unii Europejskiej i ponoszących z tego tytułu koszty, związane z unijną polityką energetyczno-klimatyczną, a producentami z jurysdykcji o mniej ambitnych politykach dekarbonizacyjnych.

Rozumienie obowiązujących trendów, wpływających na kształt życia gospodarczego oraz podejmowanie przemyślanych działań na rzecz zielonej transformacji modelu biznesowego przedsiębiorstwa – pozwala na zminimalizowanie ryzyk, związanych z fizycznymi skutkami kryzysu klimatycznego, a także związanych z samym procesem transformacji. Zmniejsza ryzyko ponoszenia dodatkowych, nieplanowanych kosztów, dając szansę na efektywne gospodarowanie energią i surowcami. Umożliwia również znalezienie nisz rynkowych, dzięki którym bycie liderem zmian przełożyć się może na poprawę wyników finansowych