KPMG w Polsce przeprowadziło badanie wezwań dotyczących sprzedaży akcji spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w okresie od 1 stycznia 2020 do 31 grudnia 2024. Ostatnie lata przyniosły znaczący spadek liczby wezwań przejęciowych - w 2024 roku po raz pierwszy od lat nie odnotowano żadnego wezwania, którego celem byłoby przejęcie kontroli nad spółką. Na podstawie analizy danych dotyczących udanych wezwań, które zakończyły się przejęciem kontroli nad spółką, w okresie 2020-2024 KPMG w Polsce oszacowało poziom premii za kontrolę na 17,1%.
Najważniejsze informacje z raportu
17,1%
Premia za kontrolę w oparciu o analizę rynku wezwań w Polsce w badanym okresie.
796 mln zł
Średnia wartość udanego wezwania zakończonego przejęciem kontroli nad spółką w badanym okresie.
0
wezwań przejęciowych odnotowano w 2024 roku – pierwszy taki przypadek od lat.
29 z 113
przeanalizowanych wezwań doprowadziło do przejęcia kontrolnego pakietu akcji w badanym okresie.
Czym jest premia za kontrolę i jak jest wyliczana
Premia za kontrolę stanowi dodatkową premię ponad wartość godziwą udziałów we własności spółki, którą inwestor kapitałowy jest skłonny zapłacić, żeby przejąć kontrolny pakiet akcji w spółce. Innymi słowy, premia za kontrolę kwantyfikuje zestaw przywilejów, które inwestor zyskuje, gdy staje się większościowym udziałowcem.
Kontrolny pakiet akcji w spółce umożliwia podejmowanie decyzji dotyczących sprzedaży biznesu, powoływanie i odwoływanie członków zarządu oraz ustalanie zasad ich wynagrodzeń, zarządzanie aktywami spółki, deklarowanie dywidend oraz wpływanie na strategiczny kierunek rozwoju organizacji.
KPMG w Polsce dokonuje oszacowania poziomu premii związanej z przejęciem kontroli nad spółką w oparciu o badanie rynku wezwań w Polsce w 5-letnim okresie czasowym. Podstawą analizy są udane wezwania dotyczące spółek notowanych na warszawskim parkiecie, które zakończyły się przejęciem ponad 50% akcji w spółce.
Zaobserwowany wzrost wysokości premii za kontrolę w Polsce – i to pomimo braku w 2024 roku wezwań z zamiarem przejęcia - skłania do zastanowienia, na ile ta premia mogłaby być jeszcze większa, gdyby takie wezwania się jednak pojawiły. Rok 2025 jak na razie nie przynosi nowych wezwań, żeby potwierdzić tę hipotezę. Ciekawe co przyniosą najbliższe miesiące.
Wyniki analizy
W ramach badania KPMG w Polsce przeanalizowało 113 wezwań dotyczących podmiotów notowanych na GPW, z których 103 zakończyło się sukcesem tj. wzywającemu udało się zakupić przynajmniej część akcji objętych wezwaniem. Natomiast, ze 103 udanych wezwań inwestorów do sprzedaży akcji spółek giełdowych 29 doprowadziło do objęcia większościowego pakietu akcji. Premia za kontrolę została oszacowana na poziomie 17,1% jako średnia arytmetyczna poniższych kalkulacji:
- Mediana premii wynikającej z różnicy pomiędzy ceną zapłaconą w następstwie wezwania, a ceną akcji spółki będącej przedmiotem wezwania dzień przed ogłoszeniem wezwania wyniosła 6,5%.
- Analogicznie mediana premii ponad cenę wezwania w stosunku do kursu akcji miesiąc przed datą wezwania to 17,1%.
- W odniesieniu do kursu sprzed 2 miesięcy od daty wezwania inwestorzy musieli zapłacić nawiązkę w wysokości 16,8%.
- A w przypadku ceny sprzed 3 miesięcy mediana premii wynosiła już 28,0%.
Niniejsze wydanie przedstawia porównanie premii za oferty przejęcia na głównych rynkach kapitałowych, w tym w USA, Wielkiej Brytanii, UE i Azji, w podziale na gospodarki rozwinięte i wschodzące. Premie są najwyższe w USA i Azji (odpowiednio 37% i 32%), a tuż za nimi plasują się Wielka Brytania i rozwinięte rynki UE (29% i 28%). W Polsce, premie na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) były tylko nieznacznie wyższe niż na rynkach wschodzących, ale o prawie 10 punktów procentowych niższe niż w Europie Zachodniej. Chociaż GPW utraciła status rynku wschodzącego, nadal istnieje znaczny potencjał zwiększenia wartości dla akcjonariuszy mniejszościowych w scenariuszach przejęcia. Biorąc pod uwagę mnożniki wyceny, wielu inwestorów nadal postrzega polskie akcje jako atrakcyjnie wycenione – szczególnie w porównaniu z akcjami amerykańskimi i azjatyckimi. Jednak brak ofert przejęcia kontroli w 2024 r. może odzwierciedlać ograniczony apetyt inwestorów, na który wpływają dynamika cen akcji, warunki makroekonomiczne i czynniki geopolityczne.
Premia za kontrolę w ujęciu historycznym
01 Wzrost premii za kontrolę W stosunku do poprzedniego badania obejmującego okres 2019-2023 premia za kontrolę zanotowała wzrost w wysokości 3,5 p.p. (z 13,6% do 17,1%). Jest to najwyższy poziom premii odnotowany w ostatnich latach badań KPMG w Polsce.
02 Brak wezwań przejęciowych w 2024 Rok 2024 był wyjątkowy - po raz pierwszy od lat nie odnotowano żadnego wezwania, którego celem byłoby przejęcie kontroli nad spółką. Wszystkie 7 wezwań zostało ogłoszonych przez akcjonariuszy już posiadających kontrolę i miało na celu uzyskanie 100% akcji, głównie w celach wycofania z giełdy.
03 Porównanie międzynarodowe Analiza danych globalnych wskazuje, że premia za kontrolę w Polsce (20,6% w ujęciu długoterminowym) jest wyższa niż na rynkach wschodzących, ale niższa niż na wszystkich rynkach rozwiniętych. Najwyższe premie odnotowuje się w USA.
Pobierz raport
Premia za kontrolę w latach 2020-2024
Wypełnij formularz, aby pobrać dokument