Wspólne rozliczenie z małżonkiem
Wspólne rozliczenie z małżonkiem
W związku ze zbliżającym się terminem na złożenie zeznania podatkowego za 2019 rok – 30 kwietnia 2020 roku, małżonkowie staną przed wyborem sposobu rozliczenia dochodów uzyskanych w trakcie minionego roku. Co do zasady podatnicy rozliczają uzyskane dochody indywidualnie, ustawa o PIT dopuszcza jednak możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem, przy spełnieniu określonej liczby warunków. Nie każde więc małżeństwo będzie miało możliwość wspólnego rozliczenia podatkowego.
Kto może się wspólnie rozliczyć?
Ustawa o PIT wskazuje cztery podstawowe warunki, które należy łącznie spełnić aby móc wspólnie rozliczyć się z małżonkiem. Pierwszym z warunków jest pozostawanie w związku małżeńskim przez cały rok kalendarzowy którego dotyczy dane rozliczenie. Oznacza to, że jeżeli małżonkowie zawarli związek małżeński np. w trakcie 2019 roku, pierwsze wspólne rozliczenie będą uprawnieni przygotować za 2020 rok. Analogicznie sytuacja wygląda w przypadku rozwiązania małżeństwa przez rozwód, małżonkowie nie będą mogli rozliczyć się wspólnie za rok, w którym rozwód miał miejsce. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja w której jeden z małżonków umiera w trakcie roku podatkowego. Wówczas, mimo że małżeństwo ustało w trakcie roku podatkowego, wspólne rozliczenie w dalszym ciągu przysługuje żyjącemu małżonkowi. Drugim z warunków jest posiadanie przez współmałżonków wspólności majątkowej przez cały rok kalendarzowy. W przypadku zatem podpisania przez małżonków intercyzy w trakcie roku podatkowego, nie będę oni już uprawnieni do wspólnego rozliczenia.
Warunkiem wyłączającym możliwość wspólnego rozliczenia jest opodatkowanie przez choćby jednego małżonka osiąganych dochodów w formie 19% podatku liniowego, zryczałtowanego podatku od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej, a także podatku tonażowego. Co za tym idzie, jeżeli jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą, wspólne rozliczenie z małżonkiem będzie mógł złożyć wyłącznie w przypadku, w którym swoje dochody z tego tytułu opodatkowuje na zasadach ogólnych. Podejmując więc decyzję o sposobie opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, możliwość wspólnego rozliczenia bądź jej brak jest jednym z wielu aspektów na który podatnicy powinni zwrócić uwagę. Niewykluczone bowiem, że pozornie bardziej korzystne opodatkowanie w formie 19% podatku liniowego może okazać się ostatecznie mniej opłacalne właśnie ze względu na brak możliwości skorzystania z ulg w postaci m.in. wspólnego rozliczenia bądź np. ulgi na dzieci. W tym miejscu należy podkreślić szczegół, o którym wielu przedsiębiorców zapomina. W sytuacji bowiem, w której przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną liniowo zawiesza ją, w dalszym ciągu pozbawiony będzie prawa do wspólnego rozliczenia, mimo faktu, że de facto działalności gospodarczej nie prowadzi i nie osiąga dochodów opodatkowanych na preferencyjnych zasadach.
Czy wspólne rozliczenie podatkowe się opłaca?
Wspólne rozliczenie małżonków opiera się na zasadzie łącznego opodatkowania sumy dochodów uzyskanych przez obydwu małżonków. Tak obliczoną podstawę opodatkowania dzieli się następnie na pół i od tej pomniejszonej podstawy opodatkowania oblicza się należny podatek, który ulega podwojeniu. Taki sposób obliczenia należnego podatku oznacza, że jest on korzystny w przypadku występowania dużych różnic w przychodzie pomiędzy małżonkami, w szczególności w sytuacji w której dochody jednego małżonka przekraczają próg podatkowy 85 528 PLN, a dochody drugiego małżonka nie przekraczają tego limitu. Maksymalna oszczędność z tytułu wspólnego rozliczenia sięga ok. 12 tysięcy złotych. Jednakże w przypadku, w którym zarobki małżonków są do siebie zbliżone i pozostają w tym samym przedziale skali podatkowej, wspólne rozliczenie nie przynosi korzyści finansowych.
Istnieje również scenariusz w którym wspólne rozliczenie podatkowe może okazać mniej korzystne niż dwa indywidualne zeznania. Chodzi o sytuację, w której jeden z małżonków osiąga dochody zwolnione z opodatkowania w Polsce na podstawie postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, które spowodują zwiększenie efektywnej stawki podatku którą będzie opodatkowana suma dochodów małżonków. Może więc bowiem dojść do sytuacji w której zwiększona stawka podatku będzie skutkowała powiększonym łącznym zobowiązaniem podatkowym małżonków.
Potrzebne oświadczenie
Istotnym jest również aby małżonkowie którzy chcą złożyć wspólne zeznanie na formularzu PIT-36 lub PIT-37 złożyli w tym celu odpowiednie oświadczenie. Dokonują tego poprzez zaznaczenie właściwej rubryki na pierwszej stronie poszczególnych formularzy. Przypomnijmy również, że począwszy od rozliczenia za 2018 rok, małżonkowie mogą się wspólnie rozliczyć również w sytuacji w której zeznanie złożone zostanie po ustawowym terminie. We wcześniej obowiązującym stanie prawnym, wspólne rozliczenie możliwe było wyłącznie w przypadku złożenia zeznania podatkowego w terminie.
Podsumowując, dokonując wyboru sposób rozliczenia, małżonkowie powinni w pierwszej kolejności zweryfikować czy są uprawnieni do takiego sposobu złożenia zeznania. Ponadto powinni również sprawdzić czy w ich konkretnym przypadku wspólne rozliczenie przyniesie wymierne korzyści finansowe.
Piotr Hanuszewski, ekspert podatkowy w zespole ds. PIT w KPMG w Polsce
Źródło: Artykuł pt. „Prowadzenie firmy nie wyklucza rozliczenia z małżonkiem” ukazał się w dzienniku Rzeczpospolita 23 marca 2020 r.
© 2024 KPMG Sp. z o.o., polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i członek globalnej organizacji KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG International Limited, prywatną spółką angielską z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości gwarancji. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Więcej informacji na temat struktury globalnej organizacji KPMG można znaleźć na stronie o strukturze zarządczej.
Informacje zawarte w niniejszej publikacji mają charakter ogólny i nie odnoszą się do sytuacji konkretnej firmy. Ze względu na szybkość zmian zachodzących w polskim prawodawstwie prosimy o upewnienie się w dniu zapoznania się z niniejszą publikacją, czy informacje w niej zawarte są wciąż aktualne. Przed podjęciem konkretnych decyzji proponujemy skonsultowanie ich z naszymi doradcami.