W Rządowym Centrum Legislacji opublikowano projekt nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, opracowany w ramach przygotowań do wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Projekt ten przewiduje m.in. nowe rodzaje czynów zabronionych i wykroczeń związanych z naruszeniem przepisów dotyczących wypłaty wynagrodzenia za pracę jak również określa wynikające z tych naruszeń sankcje.
15 listopada 2024 r. mija termin na implementację przez Polskę przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. W ramach przygotowań do wdrożenia tych przepisów do krajowego porządku prawnego, w Rządowym Centrum Legislacji opublikowano projekt nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. O szczegółowych propozycjach zawartych w tym projekcie możecie Państwo przeczytać w naszej publikacji „Zmiany w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu”.
Dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie m.in. do wprowadzenia przepisów określających sankcje za naruszenia praw i obowiązków związanych z minimalnym wynagrodzeniem za pracę. Sankcje te powinny być nie tylko skuteczne i proporcjonalne, ale również odstraszające. W związku z tym, polski ustawodawca zadecydował się na wprowadzenie zmian do Kodeksu karnego i Kodeksu pracy, ustanawiając tym samym nowe przestępstwo i nowe wykroczenie związane z naruszeniem przepisów odnoszących się do wypłaty wynagrodzenia za pracę. Ponadto projektowane przepisy wprowadzają obowiązek automatycznego naliczania odsetek w przypadku nieterminowego wypłacenia pracownikowi należnego mu wynagrodzenia.
Odsetki za nieterminową wypłatę wynagrodzenia
Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przewiduje wprowadzenie do Kodeksu pracy nowego przepisu, określającego odsetki należne pracownikowi, związane z wypłatą wynagrodzenia z opóźnieniem. Zgodnie z propozycją zawartą w projekcie, jeżeli pracodawca będzie się opóźniał z wypłatą wynagrodzenia za pracę, pracownikowi przysługiwać będą automatycznie odsetki za czas opóźnienia, chociażby pracownik nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które pracodawca nie ponosi odpowiedzialności.
Nawet jeśli pracownik nie poniósł żadnej szkody, odsetki będą mu przysługiwać automatycznie. Będą one naliczane od dnia następującego po dniu upływu terminu wypłaty wynagrodzenia za pracę i będą musiały być wypłacone łącznie z wypłatą tego wynagrodzenia. Jeśli stopa odsetek za opóźnienie nie zostanie określona, będą obowiązywać odsetki ustawowe zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.
Podniesienie wysokości sankcji w Kodeksie pracy
Projektowane zmiany mają objąć również regulacje odnoszące się do odpowiedzialności za wykroczenia przeciwko prawom pracownika. Według projektu maksymalna kara grzywny określona w przepisach art. 281 - 283 Kodeksu pracy miałaby po wprowadzeniu zmian wzrosnąć z 30 000 zł do 45 000 zł. Co więcej, projektowana ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przewiduje wprowadzenie do art. 282 Kodeksu pracy nowego typu wykroczenia.
NOWY KATALOG WYKROCZEŃ PRZECIWKO PRAWOM PRACOWNIKA(ART. 282 KODEKSU PRACY)
niewypłacanie w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia przysługującego pracownikowi albo uprawnionemu do tego świadczenia członkowi rodziny pracownika, bezpodstawne obniżanie albo dokonywanie bezpodstawnych potrąceń wysokości tego wynagrodzenia lub świadczenia
nieudzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawne obniżenie wymiaru tego urlopu
niewydanie pracownikowi w terminie świadectwa pracy
wypłacanie wynagrodzenia w wysokości niższej od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów
Zmiany w Kodeksie karnym
Projektowane regulacje przewidują również zmiany w Kodeksie karnym, w przepisach odnoszących się do przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową. Zaproponowano wprowadzenie nowego typu czynu zabronionego, którego naruszenie będzie zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Zgodnie z projektem powyższe sankcje miałyby objąć osoby, które będąc zobowiązane do wypłaty wynagrodzenia za pracę, obowiązku tego nie będą wykonywały przez okres co najmniej 3 miesięcy.
Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę znajduje się aktualnie w fazie uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania. Jednak, przewiduje się, że nowe przepisy miałyby zacząć obowiązywać co do zasady już od 15 listopada 2024 roku. W naszych kolejnych publikacjach będziemy informować Państwa o wynikach prac nad tym projektem.
