W dniu 14 czerwca 2024 roku w Dzienniku Ustaw opublikowana została ustawa z dnia 23 maja 2024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy. Nowe przepisy mają na celu zapewnienie większej ochrony pracownikom narażonym na czynniki reprotoksyczne.
W kwietniu br. informowaliśmy o rozpoczęciu procesu legislacyjnego mającego na celu implementację do polskiego porządku prawnego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/431 zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy (dalej „Dyrektywa”). Proces ten właśnie się zakończył. Prezydent, podpisał ustawę z dnia 23 maja 2024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy, a 14 czerwca 2024 roku została ona opublikowana w Dzienniku Ustaw.
Zmiany w Kodeksie pracy
Celem wprowadzanych zmian jest ochrona pracowników przed zagrożeniami dla ich zdrowia i bezpieczeństwa wynikającymi, bądź mogącymi wyniknąć, z narażenia ich na działanie czynników rakotwórczych, mutagenów lub substancji reprotoksycznych podczas pracy, w tym zapobieganie takim zagrożeniom.
Ustawa wprowadza nowe brzmienie art. 222 Kodeksu pracy, zgodnie z którym pracodawca będzie zobowiązany, w razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu reprotoksycznym, do zastępowania tych substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych mniej szkodliwymi dla zdrowia lub stosowania innych dostępnych środków ograniczających stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Pracodawcy będą też zobowiązani do rejestrowania wszystkich rodzajów prac w kontakcie z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym, określonymi w wykazie sporządzonym przez Ministra właściwego do spraw zdrowia, a także do prowadzenia rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach.
Ustawa wprowadza zatem niezbędne środki wynikające z obowiązku implementacji Dyrektywy oraz nakłada na pracodawców dodatkowe obowiązki. Więcej szczegółów w tym zakresie można znaleźć w naszej publikacji „Czynniki reprotoksyczne w Kodeksie pracy”.
Wejście w życie nowych przepisów
Ustawa przewiduje, iż nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, co oznacza, że nastąpi to 29 czerwca 2024 roku. Należy jednak zwrócić uwagę, iż ustawa zawiera także przepis, na podstawie którego nie dłużej niż przez 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy (czyli maksymalnie do 28 lipca 2024 r.) zachowane zostaną w mocy przepisy wykonawcze wydane na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów art. 222 § 3 Kodeksu pracy.