Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw z dnia 1 grudnia 2023 r. przewidujący wprowadzenie emerytur stażowych został wycofany przez wnioskodawców. Obecnie prace nad wprowadzeniem emerytur stażowych są kontynuowane w nowym projekcie poselskim opublikowanym dnia 30 stycznia 2024 r.
Projekt ustawy przewidujący wprowadzenie emerytur stażowych, który omawialiśmy w naszej publikacji Wprowadzenie emerytur stażowych został wycofany. Obecnie procedowany jest nowy, poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia emerytury stażowej, który wpłynął do Sejmu dnia 30 stycznia 2024 r. Przewiduje on nieco inne rozwiązania niż te proponowane dotychczas.
Najnowsze założenia
Zgodnie z nowym projektem, emerytura stażowa przysługiwać będzie przed osiągnięciem wieku emerytalnego tym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. W obu przypadkach, przewidywane wymagane okresy zostały zatem skrócone o 3 lata, w stosunku do okresów proponowanych w poprzednim projekcie.
Podobnie jak poprzedni projekt, ten również zakłada, że ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zmienionym brzmieniu nie będzie uwzględniać przy ustalaniu prawa do emerytury stażowej oraz przy obliczaniu jej wysokości okresów opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników oraz okresów prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie po ukończeniu 16 roku życia.
Wprowadzono także zastrzeżenie, że emerytura stażowa przysługiwać będzie pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.
Przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury ubezpieczonego, który złoży wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa, składki na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na jego koncie w ZUS, zostaną zwiększone przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22, stanowiącym stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w ZUS.
Zachowane zostały też propozycje zmian, w myśl których przy ustalaniu podstawy obliczenia standardowej emerytury, dla osoby, która miała ustalone prawo do emerytury częściowej albo emerytury stażowej, nie będą uwzględniane kwoty zwiększeń składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego, uzyskane w wyniku waloryzacji kwartalnej przeprowadzonej w celu obliczenia tych emerytur. Ponadto, podstawa obliczenia standardowej emerytury byłaby pomniejszana o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne także w przypadku pobrania emerytury stażowej.
W celu ustalenia wysokości emerytury stażowej stosowane będą przepisy regulujące zasady obliczania emerytury udzielanej w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego. Emerytura stażowa będzie przysługiwać ubezpieczonemu, jeżeli będzie równa lub wyższa od kwoty najniższej emerytury, wskazanej w art. 85 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Emerytury stażowe rolników
Najnowszy projekt zawiera także propozycję zmian w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, polegających na umożliwieniu skorzystania z rolniczej emerytury stażowej przez osoby, które na podstawie tej ustawy podlegały ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okresy analogiczne do tych planowanych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (odpowiednio 35 i 40 lat). Do okresów ubezpieczenia zaliczane miałyby być te same okresy, co w przypadku standardowej emerytury rolniczej.
Zgodnie z projektem zmiany miałyby wejść w życie z dniem 1 lipca 2024 r.