Dofinansowanie z Tarcz a rozliczenie PIT

Od początku pandemii systematycznie uchwalane były tarcze antykryzysowe, mające wspierać przedsiębiorców w ciężkim czasie pandemii. Nie wszystkie świadczenia pomocowe zostały jednak zwolnione z podatku PIT. Oznacza to, że niektóre z nich należy wykazać w rocznych rozliczeniach PIT za 2020 rok.

W ramach poszczególnych tarcz antykryzysowych podatnicy mogli w 2020 liczyć na różne formy wsparcia, w tym m.in.:

a) Świadczenia postojowe
b) Bezzwrotne dotacje i mikropożyczki
c) Pożyczki wypłacane z Polskiego Funduszu Rozwoju
d) Dopłaty wynagrodzeń pracowników
e) Zwolnienie z opłacania składek ZUS

W związku z otrzymanymi środkami oraz w nawiązaniu do zbliżającego się terminu na złożenie rocznych zeznań podatkowych wśród wielu podatników powstaje pytanie czy środki otrzymane w ramach świadczeń pomocowych powinny być wykazane w rozliczeniu rocznym i czy tym samym należałoby od nich odprowadzić podatek dochodowy.

Należy zaznaczyć, iż co do zasady, większość środków otrzymanych w ramach tzw. tarcz antykryzysowych jest zwolniona z opodatkowania.

W przypadku świadczenia postojowego, tę formę pomocy uznać należy za przychód zwolniony z opodatkowania. Oznacza to, że nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem PIT, a tym samym nie musi być wykazywana w rocznym rozliczeniu PIT za 2020 rok. Potwierdza to art. 52m pkt 1 ustawy o PIT wprowadzony ustawą antykryzysową z dniem 31 marca 2020 roku. W myśl tego przepisu, wolne od podatku dochodowego są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w 2020 r. świadczenia postojowe, o których mowa w art. 15zq ustawy o COVID-19”. Świadczenie to nie stanowi również pomocy publicznej (nie zostało wymienione w katalogu z art. 15zzzh Tarczy antykryzysowej).

Podobnie sytuacja wygląda w przypadku mikropożyczki oraz bezzwrotnych dotacji wypłacanych w ramach Tarczy 6.0.

Przedsiębiorcy, którzy uzyskali 5000 zł mikropożyczki z Powiatowego Urzędu Pracy również nie muszą wykazywać tej kwoty dofinansowania w rocznych rozliczeniach PIT za 2020 rok.

Zgodnie bowiem z art. 15zzd ust. 10 ustawy tarczy antykryzysowej 2.0, przychód z tytułu umorzenia pożyczki na zasadach, określonych w ust. 7 i 7a [prowadzenie działalności przez przedsiębiorcę przez 3 miesiące od dnia udzielenia pożyczki lub w przypadku śmierci przedsiębiorcy], nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.

Taka sama sytuacja dotyczy bezzwrotnej dotacji, która udzielana jest na podstawie przepisów wprowadzonych Tarczą branżową 6.0 (ustawa z dnia 9 grudnia 2020 r.). W myśl przepisu dodanego art. 15zze(4) ust. 15 , przychód z tytułu udzielonej dotacji na zasadach określonych w ust. 1 oraz w przypadku, o którym mowa w ust. 13, nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z kolei w odniesieniu do dofinasowań z Polskiego Funduszu Rozwoju, wyjaśnienia PFR oraz Ministerstwa Finansów oraz stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażone w interpretacji indywidualnej z 30 października 2020 r., (sygn. 0115-KDIT3.4011.434.2020.3.AWO) wskazały, że należy ją traktować jako rozwiązanie analogiczne do pożyczki. Tym samym zarówno jej otrzymanie jak i zwrot nie podlegają opodatkowaniu. Dopiero ewentualne umorzenie prowadzić będzie do powstania przychodu po stronie podatnika. Z obecnych przepisów wynika możliwość uzyskania częściowego umorzenia otrzymanej subwencji w zależności od wielkości przedsiębiorcy, stanu zatrudnienia itd. Wciąż jednak nie podjęto ostatecznej decyzji o ewentualnej zmianie przepisów podatkowych i zwolnieniu z opodatkowania umarzanej części.

Niektóre rozwiązania przeciwdziałające skutkom pandemii COVID-19 nie zostały objęte szczególną regulacją podatkową. Jako przykład wskazać można dofinansowanie wynagrodzeń wypłacane przez wojewódzkie lub powiatowe urzędy pracy. Mając na uwadze, że ta forma wsparcia nie została zwolniona z opodatkowania stanowi ona dla podatników przychód podlegający opodatkowaniu. Trzeba jednak wskazać, że środki przekazane w ramach tego dofinansowania mają zostać przeznaczone przez przedsiębiorcę na opłacenie wynagrodzeń dla pracowników, których wartość stanowi z kolei koszt uzyskania przychodu. W związku z powyższym, ta forma dofinansowania, mimo że nie jest zwolniona wprost z opodatkowania, powinna być neutralna podatkowo dla przedsiębiorcy.

Niemniej jednak, innego zdania jest Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który w interpretacji indywidualnej z dnia 30 grudnia 2020 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.503.2020.1.MBD), wskazał, iż dofinansowania te stanowią przychód niezależnie od tego czy beneficjent wydatki zaliczył w koszty, czy też nie. Interpretacja ta stoi w sprzeczności z wcześniejszym stanowiskiem Ministerstwa Finansów, które wskazywało, że niezaliczenie wydatków w KUP uprawnia do niezaliczania dofinansowania do przychodów.

Ostatnią z omawianych form wsparcia, z której w 2020 roku mogli skorzystać przedsiębiorcy jest możliwość zwolnienia z opłacanie składek ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych. Należy mieć na uwadze, że aby przedsiębiorca mógł odliczyć, albo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów składki na ubezpieczenie społeczne, musi te składki zapłacić. Obowiązujące przepisy stanowią, iż składki na ubezpieczenia społeczne, zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 oraz art. 30c ust. 2 ustawy PIT, pomniejszają podstawę obliczenia podatku, ale tylko jeżeli zostały faktycznie zapłacone w roku podatkowym. Tym samym w przypadku zwolnienia z opłacania składek na własne ubezpieczenie społeczne nie ma podstaw, żeby ich wysokość była odliczana od podstawy opodatkowania.

W świetle natomiast art. 31zx ustawy COVID-19, przychody z tytułu zwolnienia z obowiązku opłacania składek nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem przychody te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Mając na uwadze, że epidemia koronawirusa nadal trwa i obecnie nie widać perspektywy na to żeby miała się zakończyć w najbliższym czasie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że będą wprowadzane kolejne przepisy w ramach Tarcz Antykryzysowych. Niemniej jednak – tak jak ostatnie ich edycje – będą najprawdopodobniej skierowane tylko i wyłącznie do wybranych branż najbardziej dotkniętych przez epidemie i ograniczenia z nią związane.

Reasumując, choć większość z wprowadzonych w związku z COVID-19 rozwiązań została objęta szczegółowymi przepisami, regulującymi ich konsekwencje podatkowe, to w pozostałych przypadkach podatnicy powinni każdorazowo analizować otrzymane świadczenia w świetle ogólnych zasad ich opodatkowania.

• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2020.0.1426 t.j.)
• Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U.2020.1842 t.j.)
• Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw
• Ustawa z dnia 9 grudnia 2020 r. stanowi nowelizację przede wszystkim przepisów ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U.2020.2255)

Źródło: Artykuł pt. „Jak środki z tarcz wpływają na rozliczenie PIT?” ukazał się w dzienniku Rzeczpospolita 29 marca 2021 r.