Staat van AI binnen de Publieke Sector

Hoe gaan publieke organisaties om met de snelle opkomst van ArtificialIntelligence (AI)? Het lijkt soms op tegelijkertijd gas geven én op de rem trappen. Aan de ene kant wordt er volop geëxperimenteerd, veelal zichtbaar binnen uitvoerende diensten en gemeenten. Tegelijkertijd kijkt diezelfde overheid hoe AI gereguleerd kan worden om de samenleving te beschermen tegen misbruik van deze nieuwe technologie. Op Europees niveau is de EU AI Act aangenomen en gepubliceerd, die duidelijke kaders zet voor het ontwikkelen, implementeren en gebruiken van AI. Daarnaast leidde de brief van voormalig staatssecretaris (o.a. verantwoordelijk voor digitalisering) Alexandra van Huffelenaan de kamer over de risico’s (waaronder baanverlies, privacyrisico’s, mogelijke discriminatie) en kansen (bijvoorbeeld mogelijkheden voor efficiëntere werkprocessen, snellere diagnoses in de gezondheidszorg, ondersteuning) in 2023 nog voor voorzichtigheid. Ondanks deze terughoudendheid is er echter veel AI toegepast in 2024 binnen de Rijksoverheid, wat tevens bevestigd wordt door het rapport ‘Focus op AI bij de Rijksoverheid’ van de Algemene Rekenkamer (oktober 2024). De prestaties zijn echter nog in veel gevallen onbekend, worden positief afgeronde AI-projecten gestopt vanwege gebrek aan capaciteit en is voor 54% van de geïmplementeerde AI-systemen geen risico-inschatting gemaakt of is het niet bekend of dit gebeurd is.

Eén ding is echter duidelijk als het om AI gaat: het onderwerp staat hoog op de agenda en er is nog veel ruimte om te professionaliseren. Om een beeld te schetsen waar de publieke sector nu staat op dit onderwerp in 2024 en om inzichtelijk te maken waar die professionalisering gemaakt kan worden, heeft KPMG een twintigtal leiders geïnterviewd binnen de overheid, die verantwoordelijk zijn voor de invulling en uitrol van AI.

Dit artikel is een samenvatting van de kansen en uitdagingen die naar voren kwamen, waarbij we tevens vooruitkijken naar de cruciale stappen voor overheidsinstanties in 2025.

Wij houden je op de hoogte per e-mail. Geef hier je voorkeuren door.