Terwijl pensioenfondsen de transitie maken naar het nieuwe pensioenstelsel, moeten ze ook aan de slag met datakwaliteit en duurzaamheid. Wat betekenen deze thema’s voor het bestuursverslag en de jaarrekening? En hoe ziet rapporteren over duurzaamheid eruit?

In een periode van transitie neemt het belang van adequate verslaggeving alleen maar toe. “Je schrijft niet voor de accountant, maar voor de historie”, zegt Frans Glorie, Partner bij KPMG. “Over drie jaar ben je hartstikke blij dat alles zo nauwkeurig is opgeschreven.”

Prikbord

Zo had een pensioenfonds eens een afspraak gemaakt over indexatie, maar kwam die niet terug in de jaarrekening en maar zijdelings in het bestuursverslag. “Het gerucht ging dat de afspraak nog wel op een briefje op het prikbord in de kantine heeft gehangen”, aldus Glorie. “Dan toch liever een paar pagina’s extra in het bestuursverslag.”

De verwerking van indexatiebesluiten is volgens Glorie een belangrijke focus voor het jaarverslag, naast schattingen van de pensioenverplichtingen en de loon-prijsspiraal. Ook zouden bestuurders bijzondere aandacht moeten hebben voor de risicoparagraaf. Met de pandemie in het achterhoofd is het vooral ook zaak stil te staan bij ogenschijnlijk onvoorziene omstandigheden met een grote impact. Neem een terugkeer naar een lage rente, of uitstel of afstel van de Wtp.

Datakwaliteit

Datakwaliteit is een andere belangrijke pijler voor de komende jaren. In het implementatieplan voor de pensioentransitie moeten fondsen een oordeel vellen over hun eigen datakwaliteit. De Pensioenfederatie heeft hiervoor een kader opgesteld – dat overigens geen wettelijke basis heeft, maar wel gesteund wordt door DNB.

Als onderdeel van de toets op datakwaliteit leggen pensioenfondsen onder meer hun maximaal toegestane afwijking vast, en hoeveel kosten ze accepteren om fouten te corrigeren. Het is ondoenlijk om tot de laatste komma te corrigeren, volgens David van Walraven, Senior Manager bij KPMG. “Wanneer wegen de kosten niet meer op tegen de baten van een correctie?”

Het datatraject zal meerdere cycli van jaarverslagen doorkruisen. Op de jaarrekening heeft het thema voorlopig nog een beperkte impact, tot het moment van invaren. In het bestuursverslag daarentegen speelt datakwaliteit al wel degelijk een belangrijke rol. 

Duurzaamheid

Dat geldt in toenemende mate ook voor duurzaamheid en ESG. Fondsen ervaren steeds meer druk om actie te ondernemen op dit terrein. Niet in de laatste plaats van deelnemers zelf.

Ook wetgeving, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), heeft impact. Nu geldt de CSRD niet voor stichtingen, maar per 2028 rapporteren 50.000 Europese bedrijven onder de CSRD. Leonie Jesse, Associate Director Sustainability bij KPMG: “Dat betekent dat we steeds meer data krijgen, ook over sociale thema’s. Op basis daarvan kunnen ook pensioenfondsen beter rapporten.”

Daarnaast hebben asset managers en beleggingsfondsen te maken met de Sustainable Finance Disclosure Regulation. De nadruk bij verantwoording ligt bij Jesse op transparantie en is samen te vatten als: “Zeggen wat je doet, en doen wat je zegt.” Het is belangrijk om in het achterhoofd te houden dat verantwoording afleggen het eindpunt is. “De rapportage is de resultante van een structureel proces van het vaststellen van ambities, governance en beleid en de implementatie.”

Stresstest

Ook op het gebied van duurzaamheid zouden fondsen in scenario’s moeten denken. Wat als de pers belt en je beschuldigt van greenwashing? Wat als de toezichthouder kritische vragen stelt over duurzaamheidsrisico’s? Wat als een vermogensbeheerder met een – op het oog – duurzaam voorstel komt? “Hebben we dan een heldere visie op basis waarvan we dat voorstel kunnen beoordelen?”

Wees je als bestuurder bewust van het feit dat juist pensioenfondsen grote stappen kunnen maken, een substantiële bijdrage kunnen leveren in de transitie naar een duurzame economie en echt impact kunnen hebben. “Money can do harm and money can do good”. Naast het bieden van financiële zekerheid is dit een maatschappelijke rol die je als pensioenfonds wil en moet pakken. 

Deze blog is geschreven naar aanleiding van de KPMG-webcast Masterclass Pensioenakkoord van 18 april 2023. Klik hier om deze Masterclass terug te kijken. Bekijk hier de vorige Masterclass van 15 december 2022 terug over het thema modelvalidatie. Meer informatie over het Wetsvoorstel toekomst pensioenen en de visie van KPMG daarop is te vinden op Het pensioenakkoord - KPMG Nederland (home.kpmg).