Την 1η Ιανουαρίου τέθηκαν σε εφαρμογή νέα πρότυπα λογιστικής μισθώσεων για τις εταιρείες των οποίων έχει ολοκληρωθεί η χρήση. Ωστόσο, από έρευνα της KPMG προκύπτει ότι σε κάποιες επιχειρήσεις τα έργα έχουν καθυστερήσει, με αποτέλεσμα τώρα να επιστρατεύουν μεταβατικές λύσεις για να διασφαλίσουν την επιθυμητή συμμόρφωση, καθώς ολοκληρώνουν το πλήρες φάσμα των αλλαγών σε επίπεδο λογιστικής μισθώσεων.

Η έρευνα της KPMG με συμμετοχή άνω των 800 εταιρειών από όλο τον κόσμο – τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν στη νέα έκθεση με τίτλο Lease accounting is here: are you ready? κατέδειξε ότι τα 2/3 (67%) των εταιρειών δεν έχουν υλοποιήσει εγκαίρως τα έργα λογιστικής μίσθωσης λόγω των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν.

Μόλις 90 ημέρες πριν την ημερομηνία εφαρμογής, μόνο το 3% των εταιρειών είχαν ολοκληρώσει τα έργα τους. Μόνο 1 στις 7 εταιρείες (16%) έχουν εντοπίσει τις απαιτήσεις συστήματος και μόλις το 13% έχει ήδη σχεδιάσει λύση λογισμικού. Δεδομένου ότι μόνο για την εφαρμογή των συστημάτων απαιτούνται 4-6 μήνες, είναι σαφές ότι ένα σημαντικό ποσοστό των εταιρειών δεν έχουν ολοκληρώσει ακόμη το έργο τους και θα αναγκαστούν να στραφούν σε προσωρινές λύσεις -συνήθως μη αυτόματες- με τη χρήση υπολογιστικών φύλλων για την αντιπαραβολή δεδομένων.

Ο Markus Kreher, Global Head of Accounting Advisory Services της KPMG, αναφέρει σχετικά: «Ίσως δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι τα έργα λογιστικής μισθώσεων των εταιρειών έχουν αποδειχθεί απαιτητικά, δεδομένης της κλίμακας και της πολυπλοκότητάς τους. Ως ένα βαθμό, έχουμε δει κάτι ανάλογο να συμβαίνει και με τα πρότυπα για την αναγνώριση εσόδων και τα χρηματοοικονομικά εργαλεία που τέθηκαν σε εφαρμογή μόλις ένα χρόνο νωρίτερα. Η προτεραιότητα τώρα είναι να διασφαλίσουμε ότι, στις περιπτώσεις όπου χρησιμοποιούνται μεταβατικές λύσεις, αυτές είναι αξιόπιστες και ότι έχει σχεδιαστεί η ακριβής διαδικασία για την υλοποίηση των τελικών λύσεων όσο το δυνατόν συντομότερα».

Όσο ξεκαθαρίζει το τοπίο για την κλίμακα αυτού του έργου, ξεκαθαρίζουν και οι εκτιμήσεις των εταιρειών για το κόστος που αυτό εμπεριέχει. Σχεδόν τα 2/3 των επιχειρήσεων (62%) δηλώνουν ότι το εκτιμώμενο συνολικό κόστος έχει αυξηθεί. Για το 1/4 σχεδόν των επιχειρήσεων (23%), το συνολικό κόστος αναμένεται να υπερβεί τα US$ 500 000. Κατά τον χρόνο διενέργειας της έρευνας, βέβαια, το 1/5 περίπου (18%) των εταιρειών παραδέχθηκαν ότι δεν γνωρίζουν πού θα κυμανθεί το κόστος.

Η έρευνα της KPMG ανέδειξε, επίσης, κάποιες σημαντικές γεωγραφικές διαφοροποιήσεις, οι οποίες δεν ήταν γνωστές. Οι εταιρείες στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού ήταν σε γενικές γραμμές πιο πίσω στην υλοποίηση των έργων σε σύγκριση με την Αμερική και την περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Κατά τη διεξαγωγή της έρευνας, λιγότερες από τις μισές εταιρείες (47%) στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού είχαν συστήσει ομάδα διαχείρισης του έργου. Ωστόσο, πολλές εταιρείες που δεν έχουν κλείσει χρήση έχουν επιπλέον χρόνο στη διάθεσή τους, όπως για παράδειγμα αυτές των οποίων το οικονομικό έτος λήγει στις 30 Ιουνίου όπως είναι το πλέον σύνηθες, ιδίως στην Αυστραλία.

Επίσης, οι εταιρείες στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού είναι πιο πιθανό να έχουν υιοθετήσει μια μη αυτόματη προσέγγιση, προκειμένου να διασφαλίσουν συμμόρφωση με το νέο πρότυπο. Μόνο το 1/5 των επιχειρήσεων (22%) στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού δήλωσε ότι βρίσκεται σε διαδικασία εφαρμογής νέου συστήματος λογιστικής μισθώσεων, έναντι 42% που είναι το αντίστοιχο ποσοστό των επιχειρήσεων στην Αμερική και την περιοχή Ευρώπη-Μέση Ανατολή-Αφρική. Ακόμη και στις περιοχές της Αμερικής και Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής, ένα εντυπωσιακό ποσοστό επιχειρήσεων έχει υιοθετήσει την προσέγγιση των υπολογιστικών φύλλων, σε ποσοστό 29% και 27% αντίστοιχα.

Οι τέσσερις κορυφαίες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες, όπως προκύπτει από την έρευνα της KPMG, είναι οι εξής:

• Εντοπισμός των ενσωματωμένων μισθώσεων (embedded leases), όσων δηλαδή αφορούν σε μεγαλύτερες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ή εφοδιασμού
• Καθορισμός ενός κατάλληλου διαφορικού επιτοκίου δανεισμού (IBR)
• Σύνοψη και καταχώρηση των μισθώσεων σε ένα σύστημα μισθώσεων
• Ενσωμάτωση συστήματος λογιστικής μισθώσεων στο περιβάλλον του υφιστάμενου συστήματος.

Για να ανταπεξέλθουν σε αυτές τις προκλήσεις και τη γενικότερη πολυπλοκότητα του έργου, το 1/4 των εταιρειών έχει ζητήσει αύξηση προϋπολογισμού και επιπλέον πόρους για να απασχολήσουν πρόσθετο δυναμικό, τόσο από εσωτερικούς όσο και από εξωτερικούς πόρους.

Η Μαρίνα Καπετανάκη, Γενική Διευθύντρια της KPMG επισημαίνει «Οι εταιρείες που δεν κατόρθωσαν να ολοκληρώσουν την υλοποίηση της νέας διαδικασίας και των συστημάτων λογιστικής μισθώσεων, μπορούν να την ολοκληρώσουν σε βάθος χρόνου. Αυτό ενδείκνυται όχι μόνο από οικονομικής πλευράς, αλλά και από πλευράς αποτελεσματικότητας της διαδικασίας, καθώς οι επενδύσεις κεφαλαίων αποτελούν μια αυτοματοποιημένη διαδικασία η οποία αναμένεται να καταστήσει τη συνολική διαδικασία μίσθωσης οικονομικά πιο αποδοτική σε μακροπρόθεσμη βάση.
Ιδίως στις μεγαλύτερες εταιρείες ή σε όσες διαθέτουν ευρύ χαρτοφυλάκιο μισθώσεων, μια αυτοματοποιημένη λύση θεωρείται πολύ πιο αποτελεσματική από τις μη αυτόματες διαδικασίες που βασίζονται σε υπολογιστικά φύλλα. Θα υπάρχει σταθερή ανάγκη για διαχείριση και τήρηση τυχόν τροποποιήσεων στις μισθώσεις, εκπλήρωση των απαιτήσεων για εκ νέου μετρήσεις, διασφάλιση της ολοκληρωμένης καταγραφής των μισθώσεων και καθορισμό του διαφορικού επιτοκίου δανεισμού. Οι απαιτήσεις αυτές μπορεί να αποδειχθούν πολύ επιβαρυντικές εάν δεν υπάρχει μια λύση αυτοματοποιημένου συστήματος σε ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο μισθώσεων».
 

Σχετικά με την έρευνα

Στην έρευνα της KPMG συμμετείχαν περισσότερες από 800 εταιρείες από όλον τον κόσμο, εκ των οποίων οι 550 έχουν την έδρα τους στην Αμερική, οι 100 περίπου στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής και 150 στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Έχουν συμπεριληφθεί τόσο εισηγμένες όσο και μη εισηγμένες εταιρείες από τους μεγαλύτερους κλάδους, με το 57% αυτών να καταγράφουν έσοδα άνω του 1 δισ. δολαρίων ΗΠΑ. Το 41% περίπου των συμμετεχόντων συμμορφώνονται με τα ΔΠΧΠ, το 48% τα US GAAP και το 11% άλλα λογιστικά πρότυπα. Οι 400 από τις εταιρείες που συμπεριελήφθησαν στην έρευνα έχουν την έδρα τους στις ΗΠΑ. Έλαβαν μέρος στην έρευνα το διάστημα Μάιος-Ιούλιος 2018 και τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στην έκθεση της αμερικανικής εταιρείας του ομίλου KPMG με τίτλο Lease accounting is right around the corner. Οι υπόλοιπες 400 εταιρείες που εδρεύουν σε άλλες περιοχές της Αμερικής, καθώς και των περιοχών Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής και Ασίας-Ειρηνικού συμμετείχαν στην έρευνα το διάστημα Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2018.