Η αναζωογονητική δύναμη των οικογενειακών επιχειρήσεων

Είναι ευρέως αποδεκτό ότι η διαρκής επιχειρηματικότητα των οικογενειακών επιχειρήσεων, όχι μόνο διατηρεί ζωντανή τη ζωηρή κουλτούρα καινοτομίας τους, αλλά μπορεί επίσης να συνεισφέρει σημαντικά σε υψηλότερες οικονομικές, κοινωνικές και μη-οικονομικές επιδόσεις. Για αυτό το λόγο, η δύναμη του επιχειρηματικού προσανατολισμού μιας εταιρείας είναι ένα από τα πιο σημαντικά κλειδιά για το ξεκλείδωμα της ικανότητας των οικογενειακών επιχειρήσεων να προσαρμόζονται, να καινοτομούν και να αναπτύσσονται.

Επιχειρηματικός προσανατολισμός

Εν μέσω αβεβαιότητας και αναταραχής, οι οικογενειακές επιχειρήσεις συνεχίζουν να επιδεικνύουν την απαράμιλλη ανθεκτικότητά τους και την ικανότητά τους να επανεφευρίσκουν τον εαυτό τους σε δυναμικά και απρόβλεπτα περιβάλλοντα.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, για παράδειγμα, ιδιαίτερα οι ηγέτες από τη γενιά των Millennials διαδραμάτισαν ένα ουσιαστικό ρόλο στην προδραστική επιτάχυνση της υιοθέτησης νέων τεχνολογιών, ώστε να ανταποκριθούν γρήγορα στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς και παράλληλα να πάνε τις επιχειρήσεις τους ένα βήμα μπροστά προς το μέλλον.

Πολλές οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν αναγνωρίσει ότι, για να επιτύχουν υψηλές επιχειρηματικές επιδόσεις, πρέπει να δοθούν ευκαιρίες στα μέλη της νέας γενιάς της οικογένειας να πάρουν ρίσκα και να κρίνουν από μόνα τους – και όχι απλά να ακολουθούν για πάντα τα βήματα των παλαιότερων γενεών.

Η ανθεκτική αυτή δύναμη ενισχύεται από την επιθυμία να διατηρήσουν ζωντανό το επιχειρηματικό πνεύμα και την προσωπική φιλοδοξία των ιδρυτών μέσα από ένα σύγχρονο πρίσμα. Και αυτό είναι επίσης ένα από τα μυστικά ενός συχνά αξιοζήλευτου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.

Ένας ισχυρός επιχειρηματικός προσανατολισμός από μόνος του δεν είναι πάντοτε αρκετός για να στηρίξει τη συνεχή ανανέωση και τόνωση που απαιτείται για τη διατήρηση των οικογενειακών επιχειρήσεων για πολλές γενιές. Απαιτείται επίσης μία κατανόηση της επίπτωσης που έχει η οικογενειακή εμπλοκή στις αποφάσεις και στις επιδόσεις της επιχείρησης.

Πέρα από την ανεξαρτησία που προσδίδει η ιδιοκτησία και η διοίκηση μίας οικογενειακής επιχείρησης –και τα οικονομικά οφέλη και το κύρος που μπορεί να προσφέρει – ο έλεγχος και η επιρροή καθώς και το συναισθηματικό δέσιμο με την επιχείρηση (με άλλα λόγια, ο «κοινωνικο-συναισθηματικός πλούτος») καθορίζει την έννοια του «πλούτου» με αρκετά ευρύτερους όρους σε σύγκριση με άλλες επιχειρήσεις μη οικογενειακές.

Κοινωνικο-συναισθηματικός πλούτος: Ο έλεγχος και η επιρροή της οικογένειας, το συναισθηματικό δέσιμο και η ταύτιση με την οικογενειακή επιχείρηση.

Στην πραγματικότητα, ο «κοινωνικο-συναισθηματικός» πλούτος θεωρείται συχνά ως ένα κληροδότημα στις οικογενειακές επιχειρήσεις και μπορεί να επηρεάσει τον μοναδικό τρόπο που αντιμετωπίζουν τα προβλήματα. Εάν το κληροδότημα απειλείται, για παράδειγμα, οι αποφάσεις της οικογένειας μπορεί να καθοδηγούνται περισσότερο από τη σημασία της διατήρησης του κατεστημένου (status quo) και λιγότερο από την πιθανή οικονομική αξία των πράξεών τους.

Ταυτόχρονα, ο έλεγχος και η επιρροή της οικογένειας και η ταύτιση με την επιχείρηση συμβάλλουν σημαντικά στον σκοπό της εταιρείας, στο κίνητρο για καινοτομία και στον αντίκτυπο που έχει η επιχείρηση σε πολλές διαφορετικές ομάδες ενδιαφερομένων μερών.

Δεδομένης της ανάγκης εξισορρόπησης των επιχειρηματικών και οικογενειακών αποτελεσμάτων, οι συζητήσεις σχετικά με τις επιδόσεις στις οικογενειακές επιχειρήσεις συχνά περιλαμβάνουν πολλούς διαφορετικούς τύπους αποτελεσμάτων που είναι σημαντικά στο οικογενειακό επιχειρηματικό περιβάλλον και καθιστούν ανεπαρκή την παραδοσιακή προσέγγιση ανάλυσης του ισολογισμού. Οι παραδοσιακοί δείκτες μέτρησης της επιχειρηματικής απόδοσης, όπως η αύξηση του μεριδίου αγοράς, η κερδοφορία και η απόδοση ιδίων κεφαλαίων, είναι φυσικά σημαντικές.

Εξίσου σημαντικά, ωστόσο, είναι ο επιχειρηματικός προσανατολισμός που αποτυπώνεται στην τεχνολογική πρωτοπορία της εταιρείας, η προαγωγή καινοτομιών, η εμπλοκή στην επιχείρηση των μελών της νέας γενιάς της οικογένειας και η οικογενειακή συνοχή.

Μία ολιστική άποψη τόσο για τα επιχειρηματικά όσο και για τα οικογενειακά αποτελέσματα είναι ουσιώδης για την επιτυχία των οικογενειακών επιχειρήσεων και ο συνδυασμός των δυνατών σημείων της επιχείρησης και της οικογένειας συνεισφέρει άμεσα στην αναζωογονητική τους δύναμη.

Το στυλ ηγεσίας είναι ένας παράγοντας που συχνά επηρεάζει τις επιδόσεις. Κανένας ηγέτης δεν έχει μόνο ένα στυλ, και αυτό συχνά αλλάζει (όπως θα έπρεπε) με τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της εποχής. Δεν χρειάζεται μόνο να είναι «κατάλληλο για το σκοπό», αλλά και κατάλληλο για την εποχή και τις περιστάσεις. Όταν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ρωτήθηκαν να προσδιορίσουν το «προτιμώμενο ή επικρατέστερο» στυλ ηγεσίας τους, το μετασχηματιστικό στυλ ήταν η γενική προτίμηση των CEOs σε κάθε περιοχή, ακολουθούμενο από το χαρισματικό, τα οποία και τα δύο αντικατοπτρίζουν την ικανότητα του ηγέτη να εμπνέει και να παρακινεί τους άλλους.

Όπως αναμενόταν, οι CEOs από τη Σιωπηλή Γενιά (εκείνοι που γεννήθηκαν μεταξύ 1925-1945) γενικά επέδειξαν χαμηλά επίπεδα μετασχηματιστικής ηγεσίας και υψηλά επίπεδα αυταρχισμού, κάτι που συμβαίνει συχνά στις επιχειρήσεις πρώτης γενιάς οι οποίες επηρεάζονται έντονα από το όραμα και την καθοδήγηση του ιδρυτή.

Στον μετά Covid-19 κόσμο, πιστεύουμε ότι η συνέχιση της τροφοδότησης της αναζωογονητικής δύναμης των οικογενειακών επιχειρήσεων θα απαιτεί χαρισματικά και μετασχηματιστικά στυλ ηγεσίας, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι οικογενειακές επιχειρήσεις συνεχίζουν να εξελίσσονται με επιτυχία. Επίσης, πιστεύουμε βαθιά ότι η μεγαλύτερη ποικιλομορφία απόψεων και εμπειριών και η συμπερίληψη στα ανώτερα στελέχη C-Suite μπορεί να λειτουργήσει ακόμα πιο προσθετικά σε αυτή τη δύναμη.

Στην προηγούμενή μας έρευνα , έχουμε δείξει ότι ο επιχειρηματικός προσανατολισμός των οικογενειακών επιχειρήσεων συνδέεται ισχυρά με τις οικονομικές, κοινωνικές και μη-οικονομικές επιδόσεις τους. Αυτό ισχύει επίσης για το επίπεδο κοινωνικο-συναισθηματικού πλούτου της οικογένειας ως παράγοντα που συνεισφέρει στις μη-οικονομικές επιδόσεις της οικογένειας.

Από τις απαντήσεις στην έρευνα, έχουμε καταφέρει να καθορίσουμε ότι όταν το επίπεδο τόσο του επιχειρηματικού προσανατολισμού όσο και του κοινωνικο-συναισθηματικού πλούτου είναι υψηλά, οι επιδόσεις της εταιρείας είναι επίσης υψηλές σε κάθε πτυχή της επιχείρησης και της οικογένειας. Και, όπως ίσως αναμένεται, όταν τα επίπεδα επιχειρηματικού προσανατολισμού και κοινωνικο-συναισθηματικού πλούτου είναι χαμηλά, οι επιδόσεις είναι επίσης χαμηλές σε όλες τις μετρήσεις.

Αναγνωρίζοντας ότι υπάρχουν πολλές παραλλαγές στις επιδόσεις μεταξύ υψηλότερων και χαμηλότερων επιπέδων επιχειρηματικού προσανατολισμού και κοινωνικο-συναισθηματικού πλούτου, έχουμε δημιουργήσει τέσσερα προφίλ οικογενειακών επιχειρήσεων: «Οικογένειες με επιχειρηματική φιλοσοφία», «Οικογένειες- Πρώτα η Επιχείρηση», «Επιχειρήσεις- Πρώτα η Οικογένεια» και «Επιχειρήσεις με χαμηλές επιδόσεις». Κάθε προφίλ παρουσιάζει τους παράγοντες που συνεισφέρουν στις επιδόσεις των οικογενειακών επιχειρήσεων και στις ενέργειες που μπορούν να γίνουν για τη διατήρηση και βελτίωσή τους.

Τα στοιχεία επιδόσεων σε καθένα από τα προφίλ δείχνουν πώς το επίπεδο της επιχειρηματικότητας και του κοινωνικο-συναισθηματικού πλούτου μπορεί να επηρεάσει τις οικονομικές, κοινωνικές και οικογενειακές επιδόσεις των οικογενειακών επιχειρήσεων.

Εάν ορισμένες πτυχές της οικογενειακής σας επιχείρησης αντικατοπτρίζονται σε ένα ή περισσότερα από αυτά τα προφίλ, θα βρείτε πρακτικές πληροφορίες και προτεινόμενες ενέργειες για να βοηθήσετε στη διατήρηση ή τη βελτίωση των επιπέδων των επιδόσεων, που παρέχονται από ηγέτες οικογενειακών επιχειρήσεων, συμβούλους και ακαδημαϊκούς σε όλο τον κόσμο . Επαγγελματική καθοδήγηση μπορείτε να βρείτε στην έκθεση «Η αναζωογονητική δύναμη των οικογενειακών επιχειρήσεων».