Financial Risk Management: Από την κρίση της πανδημίας στην ανάκαμψη

Στην πρόσφατη έρευνα 2021 CEO Outlook της KPMG, τo 82% των CEOs εκφράζουν τη βεβαιότητα για την προοπτική ανάπτυξης της χώρας τους τα επόμενα τρία χρόνια, ποσοστό που παρουσιάζει αύξηση 16% σε σχέση με τις δηλώσεις τους προ της πανδημίας στο 2019 CEO Outlook (66%). Παρόλα αυτά, η πανδημία άλλαξε τα δεδομένα και έφερε νέες προκλήσεις στους επιχειρηματίες, οι οποίες συνοψίζονται στα εξής: 

• η ασφάλεια του προσωπικού, με τις καινούργιες προκλήσεις που δημιουργήθηκαν στο χώρο εργασίας καθώς και η ασφάλεια των πελατών, ήρθαν σε πρώτη προτεραιότητα.
• η ενσωμάτωση του ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση) στην στρατηγική των επιχειρήσεων αποτελεί κύριο αίτημα των πολιτών.
• η ταχύτατη αύξηση των προσδοκιών του κοινού, των επενδυτών και του κράτους για τον ψηφιακό μετασχηματισμό. 
• ο κίνδυνος της εφοδιαστικής αλυσίδας (supply chain risk) που αυξήθηκε σημαντικά το τελευταίο διάστημα και επανήλθε στο προσκήνιο.

Σε κάθε περίπτωση το κατά πόσο κάθε επιχείρηση θα μπορέσει να αντιμετωπίσει και να διαχειρισθεί αποτελεσματικά τις νέες προκλήσεις, προσαρμοζόμενη στα νέα δεδομένα, αποτελεί και τον κυριότερο παράγοντα επιχειρηματικού ρίσκου τα χρόνια της πανδημίας.

Το σίγουρο όμως είναι, ότι οι επιχειρήσεις ετοιμάζουν τα επιχειρηματικά τους σχέδια και τις επενδύσεις τους με βάση τα νέα πλέον δεδομένα, ώστε να ανακάμψουν και να επανέλθουν πιο βιώσιμες και κερδοφόρες στην μετά COVID-19 εποχή. Ωστόσο, η προσωρινή χαλάρωση των κανόνων προληπτικής εποπτείας για τα πιστωτικά ιδρύματα από την ΕΚΤ μπορεί να δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις άντλησης υψηλότερων κεφαλαίων σε σχέση με τις ταμειακές τους ροές,  δημιουργεί όμως ερωτηματικά για την δυνατότητα αποπληρωμής τους όσο δεν δύναται να προσδιορισθεί με ασφάλεια το τέλος της πανδημίας.

Πώς η Οικονομική Διεύθυνση μπορεί να σχεδιάζει προδραστικά έναντι των κινδύνων; 

H πανδημία δοκίμασε τους Οικονομικούς Διευθυντές (CFOs) των εταιρειών σε όλο τον κόσμο, αλλά και στην Ελλάδα. Οι CFOs, δεδομένου του διευρυμένου ρόλου τους στη χάραξη και την εκτέλεση στρατηγικής, έχουν την ευθύνη σε πολλές περιπτώσεις να διασφαλίζουν ότι οι κίνδυνοι μιας επιχείρησης εντοπίζονται, αξιολογούνται, διαχειρίζονται, παρακολουθούνται και ενσωματώνονται στην εταιρική στρατηγική. Στο πλαίσιο αυτό, κληθήκαν να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση που δεν είχε συμπεριληφθεί σε κανένα σενάριο ακραίων καταστάσεων κατά την προετοιμασία των ισολογισμών τους και των επιχειρηματικών τους σχεδίων. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με το διευρυμένο κανονιστικό πλαίσιο και τον γρήγορο ρυθμό αλλαγής των ψηφιακών καινοτομιών, δημιουργεί μία νέα πραγματικότητα, που τους οδηγεί πλέον να σχεδιάζουν προδραστικά έναντι των διαφόρων κινδύνων της επιχείρησης. 

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους, ανάλογα με το μέγεθος και την φύση της επιχείρησης. Ενδεικτικά αναφέρουμε:

• την αξιολόγηση των πελατών – προμηθευτών τους, τόσο της πιστοληπτική τους διαβάθμισης και της συγκέντρωσής τους, όσο και της γεωγραφικής τους κατανομής.
• την αξιολόγηση / εκτίμηση των μελλοντικών αναγκών τους και επιπτώσεων στην ρευστότητα, στα κεφάλαια, την κερδοφορία και στον τραπεζικό δανεισμό υπό την διενέργεια σεναρίων ακραίων καταστάσεων που προσομοιάζουν πλέον με την υγειονομική κρίση.
• την καλύτερη διαχείριση του ενεργητικού – παθητικού της εταιρείας
• την ανάπτυξη διαδικασιών και πολιτικών τόσο εντός της διεύθυνσης όσο και των υπόλοιπων μονάδων.     

Διανύοντας πλέον τον δεύτερο χρόνο της πανδημίας, οι CFOs έχουν ήδη ξεκινήσει να υιοθετούν μία σειρά δράσεων και ανάπτυξης εργαλείων για την έγκαιρη αντιμετώπιση και διαχείριση κρίσεων.