• Justyna Wysocka-Golec, autor |
  • Maciej Gomółka, autor |
6 min
  • Justyna Wysocka-Golec, autor |
  • Maciej Gomółka, autor |
  • Agnieszka Matłoka, autor |
  • Julia Szpineta, autor |
  • Grażyna Borówka, autor |
Article Posted date08 lip. 25
5 min
Po opublikowaniu dyrektywy "Stop-the-clock" odnośnie odroczenia obowiązku raportowania zgodnie z CSRD, wiele firm utknęło w niepewności co do dalszego kształtu deregulacji pakietu Omnibus. W tym chaosie VSME, czyli Dobrowolny Standard Raportowania Zrównoważonego Rozwoju, staje się realną i sensowną alternatywą. Pozwala firmom poukładać podejście do ESG mimo braku jednoznacznych wytycznych, oferując klarowną strukturę i praktyczne kroki do wdrożenia.

Rzeczywistość “post-Omnibus”

Choć dyrektywa „Stop-the-clock” tymczasowo wstrzymała obowiązek raportowania dla części firm, to rzeczywistość nie stanęła w miejscu. Przedsiębiorstwa nadal muszą mierzyć się z oczekiwaniami klientów, inwestorów i interesariuszy, dla których ESG nie jest modą, lecz wymogiem. Choć regulacyjna fala została chwilowo cofnięta, to ESRS nie zniknęło – zostało jedynie odroczone. MŚP, które dziś uporządkują podejście do ESG z pomocą VSME - jutro nie będą rzucone na głęboką wodę, gdy obowiązki raportowe wrócą ze zdwojoną siłą. W obliczu niepewności wokół pakietu Omnibus i przesuniętych terminów wdrożeń, Dobrowolny Standard Raportowania Zrównoważonego Rozwoju dla MŚP (VSME) jawi się jako konkretny, sensowny krok naprzód.

VSME – czym jest i co zawiera?

Dobrowolny Standard Raportowania Zrównoważonego Rozwoju dla MŚP (VSME) to narzędzie stworzone z myślą o mikro, małych i średnich firmach, które chcą uporządkować swoje podejście do ESG, bez konieczności wdrażania pełnych wymogów CSRD i ESRS. To forma „ESG light”: dostępna, przejrzysta i dostosowana do realiów małych i średnich przedsiębiorstw.

Struktura standardu obejmuje dwa moduły: podstawowy (B) i kompleksowy (C). W zależności od gotowości organizacji, możliwe są dwa warianty raportowania:

  • Moduł B to 48 ujawnień i 4% pokrycia z zakresem raportowania ESRS. To opcja rekomendowana dla firm rozpoczynających swoją drogę w raportowaniu zrównoważonego rozwoju, które potrzebują prostych, intuicyjnych narzędzi do uporządkowania danych i procesów.
  • Moduły B+C zawierają już 94 ujawnienia i 8% pokrycia z zakresem raportowania ESRS, dając szerszy wgląd w działalność firmy i oferując większą zgodność z przyszłymi regulacjami. To rozwiązanie dla organizacji bardziej dojrzałych w tematyce ESG – gotowych na pogłębione raportowanie i świadomych korzyści płynących z większej przejrzystości oraz przygotowania do przyszłych regulacji.

Dzięki elastycznej strukturze, standard VSME pozwala dobrać zakres raportowania adekwatnie do możliwości i potrzeb firmy – niezależnie od tego, czy ESG dopiero pojawia się w strategii, czy już jest jej integralną częścią

Dlaczego warto wdrożyć VSME?

Wdrożenie Dobrowolnego Standardu Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (VSME) to nie tylko reakcja na zmieniające się przepisy, ale też realna inwestycja w rozwój i stabilność firmy. Oto pięć kluczowych powodów, dla których warto rozważyć ten krok:

  1. Przygotowanie do przyszłych obowiązków regulacyjnych
    VSME pomaga firmom zrozumieć wymagania wynikające z dyrektywy CSRD oraz standardów ESRS, stanowiąc praktyczny etap przygotowawczy przed pełnym wdrożeniem obowiązkowego raportowania. Dzięki temu organizacje mogą z wyprzedzeniem uporządkować procesy i dane.

  2. Zwiększenie konkurencyjności i transparentności
    Coraz więcej partnerów biznesowych i klientów oczekuje przejrzystych informacji ESG. Firmy, które potrafią dostarczyć wiarygodne dane, zyskują przewagę: zarówno w łańcuchach dostaw, jak i w procesach przetargowych.

  3. Wzmacnianie kultury odpowiedzialnego zarządzania
    Standard wspiera budowanie świadomości ESG wewnątrz organizacji. Pomaga wdrażać polityki, cele i praktyki zrównoważonego rozwoju, które stają się częścią codziennego zarządzania, a nie tylko elementem strategii „na papierze”.

  4. Lepsza komunikacja z interesariuszami
    VSME porządkuje informacje, które mogą być wykorzystane w komunikacji zewnętrznej – z klientami, instytucjami finansowymi, administracją czy społecznością lokalną. Może też stać się bazą do stworzenia pierwszego raportu ESG w firmie.

  5. Odporność na zmiany rynkowe i regulacyjne
    Otoczenie regulacyjne zmienia się dynamicznie, a VSME pozwala organizacjom szybciej się do niego adaptować. Dobrze wdrożony standard wzmacnia odporność firmy na przyszłe wymagania i zapewnia większą stabilność w dłuższej perspektywie.

Raportowanie VSME krok po kroku

Proces raportowania zgodnie ze standardem VSME można przedstawić w pięciu przejrzystych etapach, które pomagają firmie krok po kroku przejść przez cały cykl ESG: od zapoznania się z wymaganiami, aż po publikację raportu.

Krok 1: Zapoznanie ze standardem
Zrozumienie struktury i wymagań VSME, dostosowanie struktury organizacyjnej pod raportowanie.

Krok 2: Wybór modułu raportowania
11 sekcji w prostszym i mniej czasochłonnym Module B lub 9 dodatkowych w Module C dla firm gotowych na szersze raportowanie.

Dodatkowo, firmy współpracujące z KPMG Polska mogą skorzystać z uproszczonej analizy podwójnej istotności (DMA espresso), co pozwala lepiej zrozumieć, które obszary są najbardziej znaczące dla organizacji i jej otoczenia.

Krok 3: Zebranie danych
Należy zgromadzić dane z zakresu informacji ogólnych o firmie, dotyczące zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych, polityk i praktyk ESG, relacji z interesariuszami oraz ryzyk klimatycznych (jeśli dotyczy).


Krok 4: Opracowanie ujawnień
Każda sekcja ma swój kod (np. B1, C3). W niektórych ujawnieniach wystarczy odpowiedź „tak/nie”, w innych wymagane są krótkie opisy lub dane ilościowe.


Krok 5: Opracowanie i publikacja raportu
Zgromadzone dane przedstawiane są w formie raportu. Można w tym celu skorzystać z gotowych szablonów lub narzędzi KPMG. Gotowy raport następnie można opublikować na stronie internetowej firmy, przesłać partnerom biznesowym, lub wykorzystać w kontaktach z instytucjami finansowymi

„Stop-the-clock”, ale nie „stop-the-work”: co Twoja firma może zrobić już dziś?

Choć obowiązki wynikające z CSRD zostały przesunięte, to nie oznacza, że firmy mogą odetchnąć z ulgą i odłożyć temat ESG na „kiedyś”. Przeciwnie – to idealny moment, żeby zbudować solidne podstawy i przygotować organizację na nadchodzące wymogi. Właśnie dlatego raportowanie VSME z udziałem doświadczonego konsultanta może okazać się kluczowe.
 

Standard dostosowany do realiów polskich MŚP
Pakiet opracowany przez KPMG uwzględnia specyfikę lokalnego rynku oraz aktualne przepisy i praktyki – wszystko dostępne w języku polskim, z odniesieniami do krajowego kontekstu. To zmniejsza ryzyko błędów i ułatwia zrozumienie nawet dla firm, które dopiero zaczynają swoją przygodę z ESG.

Struktura, która naprawdę działa
Formularze są przejrzyste, intuicyjne i zaprojektowane z myślą o użytkownikach. Jasne pytania, logiczny układ i praktyczne wskazówki pomagają firmie przejść przez cały proces sprawnie i szybko.

Realne wsparcie na każdym etapie
Zamiast walczyć z trudnym szablonem na własną rękę, firmy mają dostęp do konsultanta, który tłumaczy, wspiera i pomaga zarówno merytorycznie, jak i operacyjnie. To ogromna ulga, zwłaszcza dla zespołów, które nie mają dedykowanych specjalistów ESG.
 

Oszczędność czasu i zasobów
Dzięki uproszczonemu podejściu i szybkiemu wsparciu przygotowanie raportu nie wymaga budowania wewnętrznego know-how od zera. To mniejsze obciążenie dla zespołu i realna redukcja kosztów oraz ryzyka operacyjnego.

Przygotowanie na pełne raportowanie ESRS
Mimo uproszczonej formy, VSME jest w pełni kompatybilne z ESRS – co oznacza, że raport może być punktem wyjścia do identyfikacji luk i dalszego doskonalenia procesu raportowania. Przejście do stosowania pełnych wymogów regulacyjnych staje się dzięki temu płynne.

Rozwiązanie skrojone pod MŚP
VSME zostało zaprojektowane z myślą o firmach, które często nie mają własnych działów ESG i nie chcą tracić czasu na biurokratyczne labirynty. Ilość wymaganych od jednostki danych ograniczono do niezbędnego minimum – bez straty wartości.

Nie czekaj – zacznij budować swoją przewagę już dziś.




  • Justyna Wysocka-Golec

    Justyna Wysocka-Golec

    autor, Partnerka, Advisory, Liderka Zespołu ESG, Dekarbonizacji i Bioróżnorodności

    Blog articles
  • Maciej Gomółka

    Maciej Gomółka

    autor, Associate Director, Zespół ESG, Dekarbonizacji i Bioróżnorodności, KPMG w Polsce

    Blog articles