Nowelizacja rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z 9 sierpnia 2023 r. wprowadziła nowy, wyższy limit zwolnienia ze składek ZUS w przypadku finansowania przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu oraz bonów, talonów, kuponów i kart przedpłaconych uprawniających do nabycia wyłącznie posiłków w placówkach gastronomicznych lub handlowych. Obecnie limit ten wynosi 450 złotych i maksymalnie tę kwotę pracodawca będzie mógł co miesiąc wyłączyć z podstawy wymiaru składek odprowadzonych do ZUS, co w ujęciu rocznym pozwoli mu zaoszczędzić ponad tysiąc złotych na składkach odprowadzanych za każdego pracownika, któremu dofinansuje posiłki.
Brak obowiązku
Zasadniczo, zapewnienie nieodpłatnych posiłków pracowniczych nie należy do obowiązków pracodawcy. Wyjątkiem jest tu sytuacja, gdy pracodawca zatrudnia pracowników w warunkach szczególnie uciążliwych, czyli takich, w których intensywność czynników występujących w środowisku pracy przekracza zakres średni. Stopień uciążliwości warunków pracy ustalany jest m.in. na podstawie efektywnego wydatku energetycznego oraz pracy w określonym mikroklimacie i na otwartej przestrzeni przy niskiej lub wysokiej temperaturze otoczenia.
Pracownikom, którzy nie pracują w warunkach szczególnie uciążliwych nie przysługują nieodpłatne posiłki regeneracyjne od pracodawcy, lecz pracodawca może zdecydować się na dobrowolne finansowanie takich posiłków. Świadczenie to nie tylko poprawia samopoczucie i wydajność pracowników, ale pozwala też pracodawcy zaliczyć wydatki na nie do kosztów uzyskania przychodu i w ten sposób zaoszczędzić na składkach przekazywanych do ZUS.
Posiłek opodatkowany
Sfinansowanie posiłków dla pracowników pozwoli pracodawcom na odprowadzanie niższych stawek do ZUS. Jednak jednocześnie świadczenie to będzie stanowiło przychód pracownika ze stosunku pracy, co spowoduje konieczność zapłaty od niego podatku dochodowego od osób fizycznych – tak, jak w przypadku wynagrodzenia. Fakt ten jest wskazywany jako jeden z powodów, który może powstrzymywać pracodawców przed oferowaniem tego rodzaju benefitów pracowniczych w swoich firmach. Zamiast tego, wolą oni oferować pracownikom dodatkowe wyżywienie w formie tzw. „owocowych dni”, które nie podlegają PIT ani składkom ZUS ze względu na brak możliwości ustalenia wartości żywności, którą spożył dany pracownik.
Pracownicy zainteresowani
W przeprowadzonych badaniach finansowanie posiłków przez pracodawcę jest wskazywane jako świadczenie bardzo pożądane przez pracowników – i to nie tylko jako potencjalne źródło oszczędności, ale także jako dodatkowa motywacja do pracy. Jednocześnie z danych szacunkowych wynika, że z tego niezwykle atrakcyjnego świadczenia korzysta obecnie jedynie ok. 3% pracowników.
Wprowadzone zmiany dają pracodawcom konkretną korzyść w postaci zmniejszenia wydatków na ZUS poprzez oferowanie benefitu pracowniczego w postaci bezpłatnych posiłków. Dodatkowo, finansowanie posiłków pracowniczych niewątpliwie podnosi atrakcyjność pracodawcy w oczach potencjalnych pracowników. Warto zatem zastanowić się nad wprowadzeniem takiego świadczenia w swojej firmie.