KPMG 2020 CEO Outlook: COVID-19 Special Edition

Από την ειδική έκδοση της έρευνας “2020 CEO Outlook COVID-19 Special Edition” της KPMG προκύπτει ότι οι CEOs ανά τον κόσμο χρησιμοποιούν αυτή την πρωτοφανή ιστορική στιγμή ώστε να ηγηθούν με μεγαλύτερη αίσθηση του σκοπού και του αντίκτυπού τους, τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Προστατεύουν τους ανθρώπους τους, δημιουργούν σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πελάτες και τις κοινότητές τους, και διαμορφώνουν ένα νέο μέλλον για την ανάπτυξη και την επιτυχία των επιχειρήσεών τους.

Η έρευνα “2020 CEO Outlook” της KPMG προσφέρει μια μοναδική ματιά στις εξελισσόμενες συμπεριφορές καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας. Αρχικά συμμετείχαν στην έρευνα της KPMG 1 300 CEOs τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο, προτού η κρίση της πανδημίας αρχίσει να γίνεται πλήρως αισθητή σε πολλές από τις βασικές αγορές. Στη συνέχεια, τον Ιούλιο και νωρίς τον Αύγουστο, πραγματοποιήσαμε μια επαναληπτική έρευνα «σφυγμομέτρησης» σε 315 CEOs ώστε να κατανοήσουμε την εξέλιξη του τρόπου σκέψης τους.

Η σφυγμομέτρηση δείχνει ότι οι CEOs έδωσαν έμφαση στην αναζήτηση ευκαιριών μέσα στην αντιξοότητα.

Στις αρχές του έτους, διαπιστώσαμε ότι οι περισσότεροι CEOs παρατήρησαν μια στροφή του κύριου στόχου της επιχείρησής τους, εξετάζοντας πλέον, πέρα από το κέρδος αποκλειστικά, και τον σκοπό τους στην κοινωνία. Λιγότεροι από το ένα τέταρτο (23%) εκτίμησαν το γενικό σκοπό της εταιρείας τους αποκλειστικά υπό τους στενούς όρους «διαχείρισης για δημιουργία αξίας για τους μετόχους», με το 54% να υιοθετούν μια ευρύτερη προσέγγιση βάσει σκοπού, εστιάζοντας σε πολλαπλά ενδιαφερόμενα μέρη, ενώ περίπου ένας στους πέντε (22%) έφτασε να δηλώνει ότι ο κύριος σκοπός τους είναι η βελτίωση της κοινωνίας.

Σήμερα, ο σκοπός βοηθά τους CEOs να κατανοήσουν τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν ώστε να ανταποκριθούν στις ανάγκες των εμπλεκομένων, όπως οι υπάλληλοι και οι κοινότητες (βλ. γράφημα 1), με το 79% να αναφέρουν ότι νιώθουν ισχυρότερη συναισθηματική σύνδεση με τον εταιρικό σκοπό τους μετά την έναρξη της κρίσης. Ταυτόχρονα ωστόσο, ο τεράστιος αποδιοργανωτικός αντίκτυπος της πανδημίας έχει οδηγήσει πολλούς CEOs στο ερώτημα εάν ο σημερινός σκοπός τους πραγματικά ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ενδιαφερόμενων μερών: 79% αναφέρουν ότι χρειάστηκε να επαναξιολογήσουν τον σκοπό τους ως αποτέλεσμα της νόσου COVID-19.

Αυτή η αυξανόμενη προσωπική και συναισθηματική σύνδεση με τον σκοπό κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αποτελεί αντανάκλαση του γεγονότος ότι οι CEOs αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις για την υγεία και την οικογένειά τους, όπως οι άνθρωποι και οι κοινότητές τους όταν μιλάμε για τη νόσο COVID-19. Μάλιστα, για πάνω από το ένα τρίτο των CEOs (39%), η υγεία τους ή η υγεία ενός μέλους της οικογένειάς τους επηρεάστηκε από την νόσο και ως αποτέλεσμα σε ποσοστό 55% άλλαξαν την απάντησή τους σε σχέση με την στρατηγική τους μέσα στην πανδημία.

Στην αρχή του έτους, είδαμε επίσης ότι οι CEOs έδειχναν αυξανόμενη πρόθεση να ηγηθούν προσωπικά της προσπάθειας αντιμετώπισης των μεγάλων κοινωνικών προκλήσεων. Περίπου τα δύο τρίτα (65%) ανέφεραν ότι «καθώς η βεβαιότητα και η εμπιστοσύνη προς τις κυβερνήσεις μειώνεται, ο κόσμος περιμένει από τις επιχειρήσεις να καλύψουν το κενό στις κοινωνικές προκλήσεις». Ταυτόχρονα, το 76% δηλώνει ότι έχει προσωπική ευθύνη να «είναι ηγέτης για την αλλαγή σε κοινωνικά ζητήματα». Η αποφασιστικότητα αυτή υποβλήθηκε σε σημαντική δοκιμασία φέτος με τον τραγικό θάνατο του George Floyd στα τέλη Μαΐου και τις επακόλουθες διαμαρτυρίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι CEOs έδειξαν γρήγορα αντανακλαστικά στην λήψη μέτρων που θα κάνουν τη διαφορά: σήμερα, σε ποσοστό 81% έχουν είτε εισάγει νέα μέτρα κατά του ρατσισμού ή σχεδιάζουν να το κάνουν.

 Σαφώς και η νόσος COVID-19 δεν είναι η μόνη απειλή που αντιμετωπίζουμε με βαθιές οικονομικές και ανθρωπιστικές επιπτώσεις: η κλιματική αλλαγή επίσης θα αποτελέσει σημαντική απειλή κατά τις επόμενες δεκαετίες. Οι CEOs το αναγνωρίζουν αυτό, και δεν παρεκκλίνουν από τους στόχους τους για το Περιβάλλον, την Κοινωνία και τη Διακυβέρνηση (ESG), καθώς επιθυμούν να αναδιαρθρώσουν την εταιρεία τους με τρόπο που θα προωθεί μια νέα και βιώσιμη οικονομία. Η σοβαρότητα με την οποία χειρίζονται οι CEOs το θέμα της κλιματικής αλλαγής είναι εμφανής στο γεγονός ότι σε ποσοστό 65% αναφέρουν ότι η διαχείριση των κινδύνων που αφορούν το κλίμα θα παίξει ρόλο στο εάν θα κρατήσουν ή όχι τη δουλειά τους την επόμενη πενταετία. Ως επόμενο βήμα, θέλουν θα εξετάσουν τις δομικές αλλαγές που προέκυψαν από την κρίση, όπως η μείωση των επαγγελματικών ταξιδιών: 71% δηλώνουν ότι θέλουν να αξιοποιήσουν τα οφέλη για την κλιματική αλλαγή που επέφερε η πανδημία.

Οι CEOs εξακολουθούν να στρέφουν την προσοχή τους στο μέλλον της εργασίας. Η νόσος COVID-19 έχει ουσιαστικά εξαναγκάσει πολλές επιχειρήσεις να πειραματιστούν ριζικά αναφορικά με τον τρόπο με τον οποία παρέχεται η εργασία. Για πολλές εταιρείες, για παράδειγμα, η εξ αποστάσεως εργασία εφαρμόστηκε σχεδόν από την μια μέρα στην άλλη. Με την πανδημία να μετασχηματίζει τον κόσμο της εργασίας, σε ποσοστό 77% δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν να αναπτύσσουν την τρέχουσα χρήση των εργαλείων ψηφιακής συνεργασίας και επικοινωνίας, και κατά 73% πιστεύουν ότι η εξ αποστάσεως εργασία έχει στην πραγματικότητα διευρύνει τη δεξαμενή διαθέσιμου ταλαντούχου ανθρώπινου δυναμικού.

Ενώ επιχειρούν να επιταχύνουν την ψηφιακή καινοτομία, οι CEOs έχουν επίσης πλήρη επίγνωση σχετικά με τους ανθρώπους που θα πρέπει να την υλοποιήσουν - τους εργαζομένους τους. Πολλοί εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν με σημαντική αγωνία - ή ακόμα και φόβο - τη σημερινή κατάσταση και το τι τους επιφυλάσσει το μέλλον, ενώ ταυτόχρονα χρειάστηκε να υιοθετήσουν πολύ διαφορετικούς τρόπους εργασίας. Ενώ ο «κίνδυνος προσέλκυσης ταλαντούχου ανθρώπινου δυναμικού» κατατάχθηκε από τους CEOs 11 θέσεις χαμηλότερα από τους άλλους κινδύνους στην αρχή του έτους, έχει πλέον αναδειχθεί στη νούμερο ένα πρόκληση για την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, με τους CEOs να αναγνωρίζουν την ανάγκη ενίσχυσης της αίσθησης ασφάλειας, αλλά και της σύνδεσης, συμμετοχής και παραγωγικότητας των ανθρώπων τους.

Αναφορικά με το μελλοντικό μοντέλο λειτουργίας, οι εφοδιαστικές αλυσίδες έχουν επίσης επηρεαστεί σημαντικά: 67% αναφέρουν ότι χρειάστηκε να επανεξετάσουν την προσέγγισή σχετικά με την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα τους λόγω της αναστάτωσης που προκάλεσε η πανδημία. Οι CEOs ωστόσο αξιοποιούν αυτήν την ευκαιρία για να διερευνήσουν τους τρόπους με τους οποίους θα μπορέσει η εφοδιαστική τους αλυσίδα να καταστεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται. Όταν όμως ζητήσαμε από τους CEOs να μας πουν τι είναι αυτό που τους οδηγεί να επανεξετάσουν την εφοδιαστική αλυσίδα, ο κυριότερος λόγος ήταν ότι θέλουν «να γίνουν πιο ευέλικτοι ως απάντηση στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των πελατών τους». Αντιθέτως, ο λόγος «της πίεσης από κυβερνήσεις να φέρουν την παραγωγή πιο κοντά στην έδρα τους», ήταν δεύτερος από το τέλος.

Η έρευνα δείχνει ότι η πανδημία έχει οδηγήσει σε βεβαιότητα για απότομη πτώση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης από την αρχή του έτους. 32% των CEOs εκφράζουν μικρότερη βεβαιότητα για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη από ότι στην αρχή της χρονιάς. Ωστόσο είναι περισσότερο αισιόδοξοι για τις προοπτικές ανάπτυξης των δικών τους χωρών (45% βεβαιότητα), και εκφράζουν μεγαλύτερη βεβαιότητα για την ανθεκτικότητα των ίδιων των επιχειρήσεών τους κατά τα επόμενα τρία χρόνια.

Ένας βασικός μοχλός ανάπτυξης είναι η ψηφιακή επιτάχυνση. Με το διαδικτυακό εμπόριο να αυξάνεται ολοένα περισσότερο, λόγω παραγόντων όπως η κοινωνική αποστασιοποίηση, οι εταιρείες υποχρεώνονται να επανεξετάσουν τι είναι αυτό που θέλουν οι πελάτες τους και πώς θα το παρέχουν: 75% δηλώνουν ότι η πανδημία έχει επιταχύνει τη δημιουργία μιας ομαλής ψηφιακής εμπειρίας για τους πελάτες και 64% αναφέρουν ότι έχει επίσης επιταχύνει τη δημιουργία νέων ψηφιακών επιχειρηματικών μοντέλων και πηγών εσόδων. Η πρόκληση τώρα εστιάζεται στην προσπάθεια επένδυσης σε τομείς που παράγουν τη μεγαλύτερη αξία και τη διατήρηση της ανθεκτικότητας της κυβερνοασφάλειας.