De Nationale Arbeidsraad (‘NAR’) heeft op 26 januari 2021 een collectieve arbeidsovereenkomst (‘cao’) afgesloten op basis waarvan de regels over het door de overheid aanbevolen of verplichte telewerk omwille van de coronacrisis (‘telethuiswerk’) in kaart worden gebracht. Hieronder lichten wij kort de belangrijkste bepalingen van de nieuwe cao toe.

De nieuwe cao is van toepassing op de ondernemingen die op 1 januari 2021 nog geen regeling over telewerk hebben uitgewerkt op basis van CAO nr. 85 van 9 november 2005 betreffende het telewerk (‘structureel telewerk’) of op basis van de wet van 5 maart 2017 betreffende werkbaar en wendbaar werk (‘occasioneel telewerk’).

De cao is suppletief en doet bijgevolg geen afbreuk aan bestaande overeenkomsten, cao’s, individuele overeenkomsten of telewerk-policies, mits die werden opgesteld met naleving van de regels van het sociaal overleg in de ondernemingen en dit vόόr 1 januari 2021.

Ondernemingen die telewerk liever op een structurele basis willen invoeren, kunnen nog steeds een regeling uitwerken op basis van voormelde CAO nr. 85.

In de nieuwe cao legt de NAR vast over welke aspecten verbonden aan het telethuiswerk er minimaal afspraken moeten worden gemaakt.

Zo zijn de ondernemingen op wie de cao van toepassing is, verplicht om voor iedere werknemer afspraken te maken over de terbeschikkingstelling van de voor het telethuiswerk benodigde apparatuur, technische ondersteuning en bijkomende verbindingskosten.

Wanneer de werknemer gebruik maakt van zijn eigen apparatuur, dan is de werkgever verplicht om tussen te komen in de kosten van de installatie van relevante informaticaprogramma’s, de werking en het onderhoud, alsook in de afschrijvingskosten van de apparatuur.

Er zijn nog andere aspecten waarover, indien nodig, afspraken kunnen worden vastgelegd. De rode draad is steeds dezelfde: de telethuiswerker dient op dezelfde manier te worden behandeld als wanneer hij op de bedrijfslocatie van de werkgever zou werken.

In eerste instantie kunnen er afspraken worden gemaakt over het werkrooster. Bij gebreke van afspraken hieromtrent, blijven de in de ondernemingen bestaande werkroosters van toepassing.

De werkgever heeft daarnaast de mogelijkheid om controle uit te oefenen op de resultaten en de uitvoering van het werk. Over de precieze modaliteiten worden best afspraken gemaakt. Hoe dan ook moet de telethuiswerker geïnformeerd worden over de wijze waarop controle wordt uitgeoefend en dient de controle te gebeuren met eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer.

Tot slot is het aangewezen om afspraken te maken over de bereikbaarheid en de onbereikbaarheid van de telethuiswerker. Hierbij dient in het bijzonder rekening te worden gehouden met de combinatie van telethuiswerk en privéleven.

Verder wijdt de nieuwe cao een volledig hoofdstuk aan het beleid voor welzijn op het werk, waarbij de nadruk steevast ligt op het belang van goede preventiemaatregelen.

De cao bepaalt onder meer dat de telethuiswerker informatie en instructies ontvangt over de inrichting van de werkplek, over het juiste gebruik van beeldschermen, enzovoort. Daarnaast verkrijgen zij de namen en contactgegevens van bepaalde actoren van het welzijnsbeleid, alsook informatie over de ondersteuning die deze actoren bieden.

Een andere bepaling van de cao heeft specifiek betrekking op het voorkomen van sociale isolatie. In dit kader kan de werkgever, met inachtneming van de gezondheidsvoorschriften, georganiseerde en beperkte terugkeermomenten plannen. 

De nadere regels voor de toepassing van de cao kunnen worden uitgewerkt in een ondernemings-cao, in het arbeidsreglement, in een individuele overeenkomst of in een policy over telethuiswerk, mits die zijn opgesteld met inachtneming van de regels van het sociaal overleg.

De cao is in werking getreden op 26 januari 2021, zijnde de datum van ondertekening, en neemt een einde op 31 december 2021, tenzij de overeenkomst eerder zonder voorwerp zou worden.

Auteur: Floor Laenen, Advocaat K law