Herbezinning van (internationale) belastingstelsels en het vergroten van de transparantie over (grensoverschrijdende) afspraken tussen ondernemingen en de desbetreffende Belastingdiensten (‘rulings’) staan hoog op de agenda’s van diverse (internationale) instanties, waaronder de Europese Commissie. Daarnaast heeft de Europese Commissie in het kader van onderzoek naar staatssteun eind vorig jaar alle EU-lidstaten verzocht de sinds 2010 afgegeven rulings in kaart te brengen. Daarbij heeft zij vijftien lidstaten, waaronder Nederland en België, verzocht aanvullende informatie te verstrekken over een aantal van de door hen afgegeven rulings, om te beoordelen of deze al dan niet kwalificeren als ongeoorloofde staatssteun.

 

Staatssteun

Kort gezegd, kwalificeert een ruling als ongeoorloofde staatssteun indien deze de interne markt verstoort door een begunstigende behandeling van een specifieke onderneming of een specifieke branche.

Op 21 oktober 2015 heeft de Europese Commissie in een persbericht haar eerste conclusies bekendgemaakt. Zij is van mening dat de door Nederland en Luxemburg met Starbucks respectievelijk Fiat overeengekomen rulings kwalificeren als ongeoorloofde staatssteun. Op basis van de schatting van de Europese Commissie heeft zowel Starbucks als Fiat ten onrechte een belastingvoordeel van € 20 tot € 30 miljoen verkregen. Dit bedrag dienen Nederland en Luxemburg dan ook van Starbucks respectievelijk Fiat terug te vorderen. De definitieve beschikkingen met de onderbouwing van de conclusies van de Europese Commissie worden naar verwachting in december 2015 gepubliceerd.

 

Transfer pricing

De rulings ten aanzien van Starbucks en Fiat betreffen beide de toepassing van de toepasselijke transferpricingregels. Op basis daarvan wordt de aan Nederland respectievelijk Luxemburg toerekenbare winst berekend. Hierna beperken wij ons tot de ruling tussen de Nederlandse Belastingdienst en Starbucks Manufacturing EMEA BV (‘Starbucks NL BV’).

Laatstgenoemde Nederlandse vennootschap is de eigenaar van de enige koffiebranderij van Starbucks in Europa.
In de ruling die de Nederlandse Belastingdienst en Starbucks NL BV in 2008 overeenkwamen, wordt onder meer bevestigd dat Starbucks NL BV de royalty die zij betaalt aan de eigenaar van waardevolle intellectuele eigendom (‘IP’) – een groepsvennootschap in het Verenigd Koninkrijk – ten laste van de Nederlandse fiscale winst mag brengen.

De Europese Commissie is van mening dat deze royalty te hoog is, waardoor de Nederlandse fiscale resultaten van Starbucks NL BV vanaf 2008 te laag zijn. Daarnaast oordeelt de Europese Commissie dat Starbucks NL BV aan een Zwitserse groepsvennootschap een te hoge prijs betaalt voor de inkoop van groene koffiebonen. Omdat de definitieve beschikking nog niet is gepubliceerd, is onduidelijk welke normeringen de Europese Commissie hierbij hanteert.

Het Nederlandse kabinet heeft in een eerste reactie aangegeven verbaasd te zijn over de conclusies van de Europese Commissie, omdat de toegepaste transferpricingmethoden in overeenstemming zijn met de internationaal erkende OESO-richtlijnen. Het kabinet geeft aan dat het – na bestudering van de definitieve beschikking – zal besluiten of tegen de beschikking beroep zal worden ingesteld bij het Europese Hof van Justitie.


Mark Bos en Mark Foesenek

• Belgium-Holland Desk Newsletter - November 2015