Kamuoyunda ‘Torba Yasa’ olarak bilinen düzenleme ile 2011’de yürürlüğe giren 6111 sayılı kanun, özel sektörde işverenlere prim desteği sağladı. Yasa, yürürlüğe girdiği tarihten 31 Aralık 2015’e kadar işe alınacak sigortalı için (belli koşulların sağlanması durumunda) sigorta primlerinin işverene ait tutarının İşsizlik Fonu’ndan karşılanmasını öngörüyordu. Ancak 21 Aralık 2015 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile sigorta prim desteği süresi 31 Aralık 2020’ye kadar uzatıldı. Bazı özel sektör işverenlerinin, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanabilecek sigorta primlerini, bu teşvikten faydalanmayarak ödediğini belirten KPMG Türkiye, prim desteği sağlayan uzatmanın 9 aydır devam ettiğini hatırlattı.

KPMG Türkiye Muhasebe ve Mali Müşavirlik Hizmetleri Şirket Ortağı Neslihan Raepers, kesintisiz 5 yıldır, özel sektörde yasada belirtilen şartlarla işe alınan sigortalıların işverene ait primlerinin fondan karşılandığını söyledi. Raepers, sigortalının işe alındığı tarihten itibaren prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işverene ait tutarının tamamının İşsizlik Sigortası Fonu’ndan nasıl karşılanacağını anlattı:
 

• 31.12.2020 tarihine kadar özel sektör işverenlerince işe alınması ve fiilen çalıştırılması
• İşe alındıkları tarihten önceki 6 aylık dönemde, Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilen prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olması,
• 18 yaşından büyük olması,

• Yasal ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması,
• Aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içinde kuruma vermesi,
• Tahakkuk eden sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödemesi gerekiyor.

Yukarıdaki koşullara ek olarak;

• Destekten her bir sigortalı için, yalnızca bir defa yararlanılabilecek.
• İlgili dönemde SGK'nın herhangi bir teşvikinden faydalanmayan işveren, diğer şartları da taşımak kaydı ile geriye dönük 6111 teşvikinden faydalanabilecek.
• Teşvikten faydalanılacak sigortalıların, işe alındıkları dönemde, ortalama sigortalı sayısının üzerine ilave olarak işe alınmaları gerekmekte. Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden önceki altı ayda kuruma bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında kuruma bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunacak.
   

• İşçi çalıştırılmamış aylar hesaplamaya dahil edilmez.
• Yeni tescil iş yerlerinde ortalama sigortalı sayısı sıfır olarak dikkate alınacak ve ilgili ayda işe girişleri yapılan ve diğer şartları sağlayan tüm personeller için teşvikten yararlanılabilecek.
• Ortalama sigortalı sayısına bütün sigortalı personeller dahildir. (SGDP'li, Ücretli İzinli, Ücretsiz İzinli, Eksik Günü bulunan)
• Aynı ay içerisinde işten çıkışı ve işe girişi yapılan personel tek olarak dikkate alınacak,
• Toplam kişi sayısının ortalamanın altına düştüğü aylarda teşvikten faydalanılmayacak.
• Teşvikten faydalanabilecek kişi sayısı birden fazla, ancak ortalamanın üzerinde teşvikten faydalanabilecek kişi sayısı daha az ise hangi kişilerin teşvikten faydalanacağını işveren seçmekte özgürdür.
• İşe girdiği dönem itibari ile diğer tüm şartları sağlayan ancak ortalamanın altında olduğu için teşvikten faydalanamayan kişi, toplam personel sayısı ortalamanın üzerine çıktığı ay itibari ile teşvikten faydalanabilir.

Aşağıdaki sigortalılar 6111 sayılı Kanun kapsamında teşvik indiriminden faydalanamaz:

• Emekli olduktan sonra Sosyal Güvenlik Destekleme Primine tabi çalışanlar,
• Yurt dışında çalıştırılan sigortalılar,
• Aday çırak, çırak ve öğrenciler, harp mallulleri ile 3713 ve 2330 sayılı kanunlara göre vazife malulü aylığı alanlardan yalnızca kısa vadeli sigorta kollarına tabii olanlar
   

a) 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkekler ile 18 yaşından büyük kadınlardan;

• Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olup belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılanlardan dolayı 48 ay süreyle,
• Mesleki yeterlilik belgesi sahibi olup belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılan ve ayrıca Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz olanlardan dolayı 54 ay süreyle,
• Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirip, belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılanlardan dolayı 36 ay süreyle,
• Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretimi ya da Türkiye İş Kurumu’nca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitirip mesleği ile ilgili alanda çalıştırılan ve Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz olanlardan dolayı 42 ay süreyle,
• Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz olmayanlardan dolayı 24 ay süreyle,
• Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsiz olanlardan dolayı 30 ay süreyle yararlanılabilecektir.

b) 29 yaşından büyük erkek sigortalılar yönünden;

• Mesleki yeterlik belgesi sahibi veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitiren ve belgede belirtilen meslek ya da alanlarda işe alınan ve/veya çalıştırılanlardan dolayı 24 ay süreyle,
• 
  Mesleki yeterlik belgesi sahibi veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretimi ya da Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kursunu bitiren, mesleği ile ilgili alanda çalıştırılan ve Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsiz olanlardan dolayı 30 ay süreyle,

c) İşe alındıktan sonra çalışmakta iken mesleki yeterlik belgesi alan veya mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yükseköğretimi bitiren sigortalılardan dolayı on iki ay süreyle yararlanılabilecek.

d) 18 yaşından büyüklerden bu fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerine girmeyenlerin Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde altı ay süreyle teşvikten yararlanılabilecek.
 

Figen Tahiroğlu Würsching

Kurumsal İletişim ve Pazarlama, Kıdemli Müdür

Tel: +90 216 681 90 00

ftahiroglu@kpmg.com