Özgeçmiş Kontrolü Nedir?
Özgeçmiş kontrolü, adayların işe alım sürecinde sağladıkları bilgileri doğrulamak için kullanılan bir kurumsal istihbarat sürecidir. Sağlanan bilgilerin doğruluğunun test edilmesinin yanı sıra, açıklanmamış herhangi bir olumsuz bilginin olup olmadığını görmek için de araştırma yapılmaktadır. Bu süreç, işe alan şirket tarafından yürütülebileceği gibi uzman bir sağlayıcıya da delege edilebilir.
Türk Hukuku’nda, belirli yasal istisnalar dışında, işe alım sırasında veya istihdam ilişkisi kurmadan önce özgeçmiş kontrolü yapma yasal zorunluluğu bulunmamaktadır. Özgeçmiş kontrolü için kullanılan kaynaklar herkese açık olduğunda izin gerekmemekle birlikte, sürecin bazı adımları kontrole konu tarafın önceden yazılı onayının alınmasını gerektirmektedir. Bu nedenle, özgeçmiş kontrolü yaparken prosedürlere uymak ve kişinin kişisel bilgilerinin gizliliğini korumak önem arz etmektedir.
Özgeçmiş Kontrollerinin Amacı ve Yaygın Uygulanan Özgeçmiş Kontrolü Adımları
Standart bir uygulama olarak, çoğu işveren adayın iş geçmişini ve pozisyon için uygunluğunu teyit etmek için önceki işverenler ve referans listesiyle iletişime geçer. Bununla birlikte, özellikle üst düzey liderlik rolleri için daha kapsamlı özgeçmiş kontrolleri hem kamu hem de özel sektörde yaygındır. Bu kontroller, adayın pozisyon için uygunluğunu değerlendirmenin yanı sıra, iş ilişkilerinin adil ve güvenli bir şekilde yürütülmesini sağlayarak şirketin itibarını ve kültürünü korur ve suistimal ve çıkar çatışmalarıyla ilgili potansiyel riskleri azaltır.
İşe alım öncesi özgeçmiş kontrolleri, adayın uygunluğunu değerlendirmek ve potansiyel risk faktörlerini belirlemek için doğru bilgi edinmede kritik bir rol oynar. Özgeçmiş kontrolündeki adımlar rolün niteliğine ve şirketin sektörüne bağlı olarak değişebilmekle birlikte, süreç genellikle şunları içerir:
➣ Sabıka Kaydı
Adayın suç geçmişinin incelenmesi.
➣ Çalışma İzni ve Lisanslar
Adayın yasal olarak çalışmaya yetkili olduğunu gösteren belge ve lisansların kontrol edilmesi.
➣ Eğitim Geçmişi
Diploma ve sertifikaların doğrulanmasıyla adayın eğitiminin teyit edilmesi.
➣ Tıbbi Geçmiş:
Adayın sağlık durumu ve tıbbi geçmişinin değerlendirilmesi.
➣ Sosyal Medya Kullanımı
Adayın sosyal medya platformlarında paylaştığı içeriklerin ve davranışlarının incelenmesi.
➣ Finansal Kayıtlar
Adayın finansal durumu, kredi geçmişi ve önceki finansal faaliyetlerinin incelenmesi.
➣ İş Geçmişi
Adayın önceki iş deneyimlerinin ve istihdam geçmişinin doğruluğunun referans ve resmi kayıtlar aracılığı ile incelenmesi.
Özgeçmiş Kontrolleri İçin Mevcut Kaynaklar
Geçmiş kontrolünde kullanılacak kaynaklar temelde kamuya açık olan ve kamuya açık olmayan kaynaklar olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu kaynakların erişilebilirliği ve kullanımı yargı bölgesine, sektör düzenlemelerine ve geçerli gizlilik yasalarına göre değişiklik gösterebilir.
➣ Kamuya Açık Kaynaklar
Kamuya açık kaynaklar herkes tarafından erişilebilen resmi kaynaklardır. Bu kaynaklar, genellikle bireylerin hukuki geçmişi, finansal durumu ve diğer resmi kayıtlarını içermektedir. Geçmiş kontrolü sürecinde kullanılan kamuya açık kaynakların bir kısmı şu şekilde sayılabilir:
- Kamu Kayıt Veri Tabanları
- Ticaret Sicili ve Şirket Kayıtları
- Kamuya Açık Mahkeme Kararları
- İflas Başvuruları
- Sosyal medya
- Haber Kaynakları ve Medya Arşivleri
- Devlet İzleme Listeleri
- Diğer Kamuya Açık İnternet Kaynakları
➣ Kamuya Açık Olmayan Kaynaklar
Kamuya açık olmayan kaynaklar ise geçmiş kontrolü gerçekleştirecek tarafın doğrudan ulaşamayacağı kaynakları temsil etmektedir. Bu tip kaynaklar, kanuni istisnalar dışında, geçmiş kontrolüne tabi tarafın onayına bağlı olarak erişilip kullanılmakta veya gerekli belge ve bilgiler ilgili kişi tarafından süreç içerisinde paylaşılmaktadır. Kamuya açık olmayan kaynakların bir kısmı şu şekilde sayılabilir:
- Detaylı Mahkeme Kararları
- Akademik Kayıtlar
- Sağlık Kayıtları
- Finansal/Kredi Raporları
- Adli Sicil Kayıtları
- Önceki İşyeri Referansları
- Profesyonel Lisans ve Sertifikalar
Broşürlerimiz
Bizimle İletişime Geçin
Bize ulaşın
- Ofis adreslerini bul kpmg.findOfficeLocations
- kpmg.emailUs
- Sosyal Medya @KPMG kpmg.socialMedia
Bizi takip edin
İş Dünyasının Bilgi ve Öngörü Kaynağı