Dijital Para Devrimi: CBDC

Dünyada, merkez bankaları doğrudan ve dolaylı ihraç çerçevelerine kadar çeşitli CBDC modellerini deneme aşamasındadır. Doğrudan ihraç tarafında, Doğu Karayip adalarında olduğu gibi, merkez bankası birincil finansal kurum olarak konumlandırılmaktadır, böylece kullanıcılar, hesaplarını doğrudan merkez bankası üzerinden açabilmektedirler. Bu, merkez bankasını, tüketici işleriyle doğrudan ilgilenen birincil finans kurumu olarak konumlandırır. Doğrudan ihraç modeline örnek olarak, Doğu Karayip adalarında yapılan “DCash” projesi gösterilebilir.

Dolaylı ihraç tarafında ise, Çin ve Nijerya’da olduğu gibi, CBDC’ler ticari bankaların aracı olarak hareket ettiği üçüncü taraf platformlara ihraç edilmektedir. Ticari bankalar, CBDC’leri dağıtarak uzlaşma acenteleri haline gelir ve AML/KYC gibi operasyonel konulardan sorumluluk alır. Bu örnekler arasında, her birinin kendi avantajları, fırsatları ve zorlukları olan birçok farklı model bulunmaktadır. Dolaylı ihraç modeline örnek olarak; Çin’in “e-CNY” ve Nijerya’nın “eNaira” projeleri gösterilebilir.

CBDC’ler ödemeleri basitleştirmekte, işlem maliyetlerini (özellikle sınır ötesi ticaret için) azaltmakta ve şu anda hizmet alamayan nüfusa finansal hizmetler sunmaktadır. Ancak, aynı zamanda mevcut ödeme sistemlerinde maliyetli ve karmaşık değişikliklere neden olabilir ve siber saldırılar, dolandırıcılık gibi riskleri de beraberinde getirebilir. Bunun yanı sıra, doğrudan dijital işlemler için bir yol sunan CBDC modelleri, ticari bankaların geleneksel aracı rolünü sınırlayabilir.

Bunun sonucunda da, bankalar arasında müşteri sadakatini artıran değerli ürünler ve hizmetler sunma konusundaki rekabet zedelenebilir. Bu da, CBDC’lerin bankaların uzun vadeli karlılığı üzerindeki etkisi hakkında daha büyük sorunları gündeme getirebilir. Diğer yandan, CBDC’ler mevcut bankacılık kanalları üzerinden çalışacak şekilde tasarlanmışsa, bankalar için yönetilecek yeni bir ürün haline gelebilir ve bu da yeni gelir kaynakları doğurabilir.

KPMG Türkiye olarak, benzersiz yenilikçi bakış açımız ve geniş sektörel deneyimlerimizle, ülkemiz genelindeki dijitalleşme çabalarına öncülük ediyoruz. Sürdürdüğümüz özgün stratejik yaklaşımımızla iş dünyasına değer katmayı hedefliyoruz.

KPMG olarak, merkezi banka dijital paralarının (CBDC'ler) uygulanmasıyla ilgili müşterilerimize  stratejik vizyon oluşturma, kullanım durumlarını belirleme, altyapı hazırlığı, sistem güvenliği, yetenek geliştirme ve sistem uyumu ile etkileşim konularında destek sağlıyoruz. Bölgelerarası eğilimler, kullanıcı davranışları ve risk-karşı fırsatların müşterilerimizin stratejik hedefleriyle uyumlu olması için bilgi ve deneyim sunuyoruz. Ayrıca, güçlü güvenlik önlemleri, altyapı değişiklikleri, iç ekip işbirliği ve müşterilerin CBDC'leri nasıl kullanabileceğini öngörmek gibi konularda rehberlik ederek başarılı bir uygulama için gereken yönlendirmeleri sağlıyoruz.