TMT şirketleri için blok zinciri

Geleneksel sistemlerin aksine daha şeffaf ve güvenilir bir veri tabanına imkan sunan blok zinciri her geçtiğimiz yıl daha çok yatırım çekiyor. Blok zincirine yapılan risk sermayesi yatırımı 2018 yılında 2,85 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, 2017 yılına kıyasla %316’lık ciddi bir artış gösteriyor. Blok zinciri çözümlerine yönelik olarak küresel ölçekteki harcamaların 2022 yılında 11,7 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor. Blok zincirinin şirketlere sağladığı katma değerin 2025 yılına kadar 176 milyar doları; 2030 yılına kadar ise 3,1 trilyon doları aşacağı tahmin ediliyor.

KPMG’nin 2016-2017 yılları arasında yürüttüğü blok zinciri projelerine dayanan tahminlere göre, blok zinciri kullanımı, mutabakat sürecinde veya hatalarda %95’e varan azalma; verinin etkinliğinde %40’a varan artış ve %25’e varan gelir artışına imkan sunuyor.
 

Küresel teknoloji liderleri blok zinciri hakkında ne düşünüyor?

KPMG’nin CIO Araştırması’na göre, teknoloji şirketlerinin %15’i; telekomünikasyon şirketlerinin %14’ü ve medya şirketlerinin %6’sı blok zinciri teknolojisine önümüzdeki üç yıl içerisinde orta/büyük ölçekli bir yatırım yapılacağını öngörüyor.

KPMG’nin 2019 yılında yürüttüğü Teknoloji Sektöründe İnovasyon Araştırmasına göre, katılımcıların %41’i şirketlerinin önümüzdeki üç yıl içerisinde blok zincirini uygulamaya koyacağını tahmin ediyor. Blok zincirinin sağlayacağı faydalar arasında; verimlilikte artış (%23), ürün veya hizmette farklılaşma (%12), maliyette azalma ve daha iyi bir içgörü (%9) gösterildi. Araştırmaya göre blok zincirini uygulamaya koymanın karşısındaki en büyük zorluklar; ispatlanmamış iş vakası (%24), teknolojik karmaşıklık (%14) ve yeni yatırım için sermaye yetersizliği (%12) olarak sıralandı.

 

Blok zincirinin TMT şirketlerine sunduğu faydalar neler?

TMT şirketlerinin blok zincirini uygulamaya koyabileceği alanları aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz.

  • Şirketler arasında doğrudan ödeme yapılmasını sağlamak
  • Farklı varlık, mülkiyet, lisans ve IP türlerinin takibi ve işlemi
  • Bazı tam tasdik işlemlerinin düzene koyulması

Ayrıca, blok zinciri birçok üçüncü tarafı da kapsayan kompleks bir tedarik zincirinin idaresini sağlayabilir ve duran varlıkların alımını dönüştürebilir. IT sistemlerini, faaliyetleri düzene koyacak ve rutin adımları azaltacak şekilde değiştirebilir. Üçüncü tarafların performansı, otomatikleştirilebilir ve gözlenebilir; böylelikle hizmet seviyesi anlaşmasının (SLA) takibi iyileştirilebilir.

Blok zinciri uygulamasının diğer temel özellikleri arasında “akıllı sözleşmeler” yer alıyor. Akıllı sözleşmeler, daha önceden kararlaştırılan bir düzenlemeyi otomatik olarak yürürlüğe koyan bir protokol. Örneğin; akıllı sözleşme belirli koşullar altında otomatik bir iade süreci başlatabilir veya bir satıştan sonra kararlaştırılan komisyon için otomatik ödeme yapabilir. Böylelikle geleneksel süreçlerdeki gecikmeler ortadan kalkarken; şeffaflık artar ve taahhütlerin yerine getirilmesi için aracıya duyulan ihtiyaç azalır.  Akıllı kontratlar da blok zincirinin diğer kısımları gibi tarafların onayı olmadan değiştirilemeyeceği için mali tabloların doğruluğu ve güvenilirliği artar. 

TMT şirketleri nasıl bir yol izlemeli?

Şirketler öncelikli olarak hangi süreçlerin blok zinciri uygulaması için uygun olduğunu kararlaştırmalı. Bir süreç ne kadar standartlaşmışsa, blok zinciri kullanımı için o kadar uygun. Ayrıca blok zincirinin özellikle parçalı veriler için, tüm paydaşlar arasında senkronize olarak çalışan tek bir kaynak oluşturarak büyük fayda sağladığı söylenebilir.

Blok zincirinin hayata geçirilmesinde yasal yönetmelikler ve düzenlemelerin de göz önünde bulundurulması önem teşkil ediyor. (KVKK, kara para aklanmasının önlenmesine ilişkin düzenlemeler, Müşterini Tanı (KYC), akıllı sözleşmelerin tenfizi, blok zinciri işlemleri üzerinde gelir vergisi ve diğer vergisel yükümlülükler vb.)

Özellikle dijital varlıklar söz konusu olduğunda, risklerle ilgili bütüncül bir yaklaşım benimsenmeli. Muhasebeciler, finans profesyonelleri ve denetim komiteleri, şirketlerin kontrol ve idareyi doğru bir şekilde yürütmesini sağlamakta önemli bir rol oynuyor. Blok zincirini uygulamaya koymayı düşünen şirketler, tıpkı diğer IT sistemlerinde olduğu gibi blok zincirinde de doğru kullanım ve güvenliği sağlamak adına risk değerlendirmesi yürütmeli. Böylelikle şirketler, blok zincirinin sağladığı verimlilik ve maliyet tasarrufundan maksimum fayda sağlayabilirler.

Bize ulaşın