W związku z wygasającym 30 września 2024 r. terminem ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności oraz orzeczeń o stopniu niepełnosprawności, rozpoczęły się prace nad zmianami w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Celem opracowywanych zmian jest zapewnienie ciągłości statusu osoby niepełnosprawnej poprzez utrzymanie ważności dotychczasowych orzeczeń do czasu wydania nowych decyzji, co ma zapobiec nagłej utracie świadczeń i uprawnień.
W obliczu zbliżającego się terminu wygaśnięcia ważności orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności wydanych dla blisko 400 tysięcy osób*, Rząd przyspiesza prace nad nowelizacją ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Propozycje zawarte w projekcie ustawy odnoszą się do przedłużenia ważności orzeczeń pozwalających na korzystanie z systemu ulg i świadczeń przysługujących tym osobom na podstawie posiadanego dotychczas orzeczenia oraz do przedłużenia ważności wydanych im kart parkingowych.
*Szacowana na podstawie danych Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności (dane rządowe) liczba osób, których orzeczenia wygasają z dniem 30 września 2024 r. to ok. 399 599 osób.
Propozycje zmian są konsekwencją potrzeb społecznych, które zyskały na znaczeniu w obliczu wyzwań ostatnich lat. W szczególności wyzwań związanych z pandemią COVID-19, która spowodowała opóźnienia w pracy instytucji odpowiedzialnych za rewalidację orzeczeń.
Przedłużenie ważności orzeczeń o niepełnosprawności
Projekt ustawy przewiduje, że w przypadku złożenia przez osobę niepełnosprawną wniosku o wydanie nowego orzeczenia o niepełnosprawności albo stopnia niepełnosprawności w okresie ważności odpowiednio orzeczenia ustalającego niepełnosprawność albo stopień niepełnosprawności wydanego na czas określony, jego ważność zostanie przedłużona do momentu, gdy nowe orzeczenie stanie się ostateczne, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca po upływie daty ważności wskazanej w pierwotnym orzeczeniu.
Podsumowując, warto zwrócić uwagę na dwie istotne kwestie jakie wynikają z projektowanych zmian. Po pierwsze musi zostać złożony odpowiedni wniosek (w okresie ważności orzeczenia), a po drugie orzeczenie będzie ważne nie dłużej niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej tą ważność. Co więcej, projektowane przepisy przewidują również wydłużenie terminów na złożenie wniosku o wydanie nowego orzeczenia z dotychczasowych 30 dni na 2 miesiące, a w przypadku osób poniżej 16 roku życia, na 3 miesiące.
Dodatkowo, w projekcie ustawy zostały zaproponowane przepisy przejściowe, które mają pozwolić na zachowanie statusu osoby niepełnosprawnej przez osoby, które przed wejściem w życie tej ustawy rozpoczęły już procedurę orzeczniczą.
Wydłużenie ważności kart parkingowych
W ramach nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, podjęto także kwestię przedłużenia ważności kart parkingowych dla osób niepełnosprawnych. Projekt ustawy przewiduje, że karty parkingowe, których termin ważności upływa do dnia 30 września 2024 r. zachowają ważność do 31 marca 2025 r.
